Bazı Sofralık Üzüm Çeşitlerinin Van Ekolojik Koşullarındaki Etkili Sıcaklık Toplamı Değerlerinin Belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma, Van ekolojik koşullarında Sultani Çekirdeksiz, Hamburg Misketi, Cardinal, Royal, Hatun Parmağı ve Yalova İncisi çeşitlerinin Etkili Sıcaklık Toplamı (EST) gereksinimlerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Tesadüf parselleri deneme desenine göre, 4 tekerrürlü ve her tekerrürde 3 omca olacak şekilde planlanmış olan denemede üç yıllık (2005, 2006 ve 2007) vejetasyon devresinde, uyanma başlangıcı, tam çiçeklenme, ben düşme başlangıcı ve hasat tarihleri kaydedilmiş; uyanma başlangıcından, hasat tarihine kadar olan dönem için ise ayların ortalama sıcaklık değerinden 10 0C çıkartılmış ve o aylara ait gün sayısı ile çarpılıp; bulunan rakamlar toplanarak, EST değerleri gün derece (gd) olarak hesaplanmıştır. Çeşitlerin uyanmasından hasadına kadar geçen sürede üç yıllık ortalama EST değerleri, 420A ve 110R anaçlarına aşılı olmak üzere sırasıyla; Sultani Çekirdeksiz için 1264.5 ve 1363.9 gd, Hamburg Misketi için 1300.0 ve 1335.8, Cardinal için 1172.0 ve 1228.3, Yalova İncisi için 1112.6 ve 1186.9 gd olarak tespit edilmiştir. Royal ve Hatun Parmağı için ise, 2006 ve 2007 yıllarına ait EST ortalaması sırasıyla 1293.0 ve 1440.3 gd bulunmuştur. EST isteği en fazla olan çeşidin 1440.3 gd ile Hatun Parmağı olduğu, en düşük EST isteğinin ise 420A anacına aşılı Yalova İncisi (1112.6 gd) çeşidinde görüldüğü, bunu aynı anaca aşılı Cardinalin (1172.0 gd) takip ettiği görülmüştür. Ele alınmış olan çeşitlere ait fenolojik gözlemlere dayanılarak yapılan hesaplamalar sonucu, Van İli için EST değerlerinin 1112.6 gd ile 1440.3 gd aralığında değiştiği belirlenmiştir.