Kentrites’ten Teleboas’a Dönüş Yolu: Anabasis

Abstract

Bu çalışmada MÖ 5. yüzyılın sonlarında Hellen paralı askerlerinin tarihi geri dönüş hareketine komuta ve aynızamanda tanıklık eden Ksenophon’un kayıtları yeniden değerlendirilmektedir. Söz konusu bu kayıtlar, ordunun dönüşyolunda birer günce niteliği taşımaktadır. Ordunun, anavatanları olan kıta Yunanistan’a ulaşmak için çıktığı buyolculuk sırasında, kayda geçen bilgiler bölgenin MÖ 401 yılındaki genel durumuna, Doğu Anadolu Bölgesine aittopoğrafik tarif ve adlandırmalara, burada yaşayan halk gruplarına ilişkin ayrıntılara da kaynaklık etmektedir. Bunedenle bölgenin tarihsel coğrafyası kapsamındaki yer adları, yaşayan halklar, güzergah üzerindeki iskan tipleribirincil elden antik kaynaktaki tarifler kapsamında çalışmamızda temel bir dayanak oluşturmuştur. Bunun yanısıra ordunun yürüyüş sırasında izlemiş olduğu güzergah ile ilgili olarak araştırmacıların bölgenin topoğrafyasınadayalı olarak ileri sürdükleri farklı görüş ve önerileri bulunmaktadır. Bu çalışmada mevcut değerlendirmelere deatıf yapılarak Kentrites ile Teleboas Nehirleri arasındaki dönüş güzergahı olasılığı coğrafi ve arkeolojik açıdan yenitespit ve bulgular ışığında tekrar ele alınmıştır.