The Cytoprotective Effects of Ferula Pseudalliacea Rech. F. Methanol Extract in Rats With Bleomycin-Induced Pulmonary Fibrosis

Abstract

Bu çalışmada; halk tıbbında kullanılan bitkilerden olan Ferula pseudalliacea Rech. f.'nin; mide ağrısı, histeri, bebek koliti, astım tedavisinde kullanıldığı; ayrıca antibakteriyel, anti-inflamatuar, anti-HIV, antiprotozoal özellikler gibi geniş yelpazede bildirilen etkinlikleri nedeniyle; F. pseudalliacea Rech. f. bitkisinin metanol ekstresinin içerik analizinin yapılması ve sıçanlarda bleomisin ile oluşturulacak deneysel fibrozis modelinde koruyucu aktivitesinin olup olmadığının bitki içeriğindeki biyoaktif moleküller üzerinden yorumlanması hedeflenerek, kanser kemoterapisinde kullanılan ancak akciğer fibrozisi gibi önemli yan etkileri nedeni ile kullanımı risk taşıyan ilaçların yan etkilerini önlemede; ayrıca tedavisi halen tam anlamı ile başarılı olmayan akciğer fibrozisinde koruyucu etkileri olup olmadığı incelendi. Yürütülen bu çalışmada 32 adet, 2-3 aylık, 190-220 gr ağırlığında, standart barınma koşulları altında tutulan Wistar albino erkek sıçanlar kullanıldı. Sıçanlar Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Deneysel Tıp Uygulama ve Araştırma Merkezi'nden temin edildi. Çalışma gruplarında sıçanlar 8'er adet olacak şekilde toplam 4 grup oluşturuldu. Gruplar; Grup-1: (n=8): Kontrol grubu olarak ayrıldı. Grup-2: (n=8) bleomisin 7,5 mg/kg canlı ağırlık oranında intratrakeal olarak tek doz uygulandı. Grup-3: (n=8): F. pseudalliacea Rech. f. bitkisinin metanol ekstresi 200 mg/kg oral olarak 30 gün uygulandı. Grup-4: (n=8) Tek doz 7,5 mg/kg bleomisine ilave olarak F. pseudalliacea Rech. f. bitkisinin metanol ekstresi 200 mg/kg oral olarak 30 gün uygulandı. 30. günün sonunda ratlara 10 mg/kg ksilazin ve 90 mg/kg i.p. ketamin anestezisi altında dekapitasyon işlemi yapılarak ve doku örnekleri alınarak gerekli histopatolojik ve biyokimyasal analizler yapıldı. Histopatolojik değerlendirmelerde, F. pseudalliacea Rech. f. metanol ekstraktı verilen grupta BLM ile indüklenen akciğer hasarının belirgin şekilde azaldığı gözlemlendi. Ekstraktın dokuda toksisite oluşturmaması önemli bir bulgu olarak değerlendirildi. Biyokimyasal analizlerde ise hidroksiprolin düzeylerinde anlamlı fark saptanmadı; ancak yalnızca ekstrakt verilen grupta total antioksidan seviye (TAS) artışı ve total oksidan seviye (TOS) ile oksidatif stres indeksi (OSİ) düzeylerinde anlamlı düşüşler elde edildi. Bu bulgular, ekstraktın antioksidan savunmayı destekleyici ve oksidatif stresi düzenleyici potansiyel taşıdığını gösterdi. Sonuç olarak, F. pseudalliacea Rech. f. ekstraktı, deneysel akciğer fibrozis modelinde histopatolojik düzelme sağladı ve biyokimyasal bazı parametrelerde ise olumlu etkiler gösterdi. Bu veriler, söz konusu bitki ekstraktının, antifibrotik etkisinin ileri deneysel çalışmalarla desteklenmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. Anahtar Kelimeler: Ferula pseudalliacea Rech. f., Bleomisin, Akciğer Fibrozisİ, Akciğer, Sıçan,In this study, it was aimed to analyze the content of the methanol extract of Ferula pseudalliacea Rech. f.—a plant traditionally used in folk medicine for conditions such as stomach pain, hysteria, infant colic, and asthma, and reported to have a wide range of biological activities including antibacterial, anti-inflammatory, anti-HIV, and antiprotozoal effects—and to evaluate its potential protective activity through bioactive molecules in a bleomycin-induced experimental pulmonary fibrosis model in rats. The study further aimed to investigate whether this extract could offer protective effects against pulmonary fibrosis, which remains difficult to treat, as well as whether it could mitigate adverse effects of chemotherapeutic agents like bleomycin that are known to cause fibrosis. A total of 32 male Wistar albino rats aged 2–3 months and weighing 190–220 g were used under standard housing conditions. Animals were obtained from the Experimental Medicine Research and Application Center of Van Yüzüncü Yıl University and divided into four groups of eight rats each. Group 1 served as the control group; Group 2 received a single intratracheal dose of 7,5 mg/kg bleomycin; Group 3 was administered 200 mg/kg F. pseudalliacea Rech. f. methanol extract orally for 30 days; and Group 4 received both the extract (200 mg/kg, orally for 30 days) and a single dose of bleomycin (7,5 mg/kg, intratracheally). On day 30, all rats were euthanized under anesthesia with 10 mg/kg xylazine and 90 mg/kg intraperitoneal ketamine, and tissue samples were collected for histopathological and biochemical analyses. In histopathological evaluations, it was observed that lung damage induced by BLM was markedly reduced in the group treated with the methanol extract of F. pseudalliacea Rech. f. The absence of tissue toxicity related to the extract was considered an important finding. In biochemical analyses, no significant differences were detected in hydroxyproline levels; however, in the group receiving only the extract, a significant increase in TAS levels and significant decreases in TOS and OSI levels were observed. These findings suggest that the extract has the potential to support antioxidant defense and regulate oxidative stress. In conclusion, the F. pseudalliacea Rech. f. extract provided histopathological improvement in the experimental lung fibrosis model and exhibited favorable effects on certain biochemical parameters. These results indicate that the antifibrotic potential of the plant extract should be further supported by advanced experimental studies. Keywords: Ferula pseudalliacea Rech. f., Bleomycin, Pulmonary Fibrosis, Lung, Rat