Likenlerin Doğal İnsektisit Olarak Kullanımı

Abstract

Tarım, geçmişten günümüze kadar insanoğlu için en büyük istihdam kaynaklarından biri olmuştur. Bu alanda elde edilen ürünler ülke ekonomilerine önemli ölçüde katkı sağlamaktadır. Bununla birlikte, ürün veriminde düşüşlere sebep olan organizma sayısı bir hayli fazladır. Zararlı organizmalar ile mücadele konusunda tercih edilen uygulamaların başında kimyasal insektisit kullanımı gelmektedir. Fakat bu insektisitlerin yan etkilerinin yüksek düzeyde olması araştırmacıları alternatif çalışma konularına yönlendirmiştir. Biyolojik mücadele başlığı altında ele alınan, doğal ürünler aracılığı ile insektisit üretimi popüler alanlar içerisinde yer almaktadır. Likenler de yapılarında bulunan kendilerine özgü bileşenleri sayesinde doğal insektisit kaynaklarına malzeme olmaktadır. Yıllardır birçok alanda yararlanılan likenlerin gerek ekstraktları gerekse saf bileşenleri aracılığı ile farklı böcek türleri üzerinde toksik etkileri test edilmektedir. Bu noktada, likenlerden yüksek oranda verim elde edilmekle beraber çalışmaların ağırlıklı olarak ekstraktlar üzerinde gerçekleştirildiği dikkat çekmektedir. Tüm bu çalışmalar ışığında, farklı türler üzerinde insektisit aktivite gösteren likenlerdeki aktif bileşenlerin ve böceklerdeki etki mekanizmalarının tespiti üzerine gerçekleştirilecek çalışmaların artırılması ile biyolojik insektisit üretim basamağına katkı sağlanacaktır.