Body Morphological and Growth-Development Characteristics of Norduz Sheep

Abstract

ÖZETNORDUZ KUZULARININ VÜCUT YAPISI VE BÜYÜME-GEL ŞMEÖZELL KLERKUM, DeryaYüksek Lisans Tezi, Zootekni Anabilim DalıTez Danışmanı: Prof. Dr. Fırat CENG ZŞubat 2006, 82 sayfaBu araştırmada, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi hayvancılıkişletmesinde yetiştirilen 2004 yılı Şubat ayında doğan 107 baş Norduz kuzusuüzerinde çalışılmıştır. Kuzuların çeşitli dönem canlı ağırlıkları ve vücut ölçülerialınarak doğum tipi ve cinsiyetin kuzulardaki büyüme ve gelişmeye etkileriincelenmiş ve büyüme eğrileri çizilmiştir. Büyüme eğrileri çiziminde Doğrusal,Monomoleküler, Gompertz, 3 Parametreli Logistik ve Rıchards büyüme modelleridenenmiş olup hangisinin istatistik olarak daha uygun olduğuna karar verirken R2 sien yüksek ve hata kareler ortalaması en düşük olan modelin kullanılmasına kararverilerek 3 parametreli logistik modele göre çizilen büyüme eğrileri çalışmadakullanılmıştır.Tekiz erkek ve dişi kuzular ile ikiz erkek ve dişi kuzularda ortalama doğumağırlıkları sırasıyla 4.97 ± 0.116 kg, 4.81 ± 0.119 kg ve 4.52 ± 0.165 kg, 4.13 ±0.131 kg, 90. gün canlı ağırlık ortalamaları sırasıyla 26.54 ± 0.833 kg, 23.38 ± 0.642kg ve 22.83 ± 0.832 kg, 19.36 ± 0.717 kg olarak, 180. gün canlı ağırlık ortalamalarıise sırasıyla 38.82 ± 0.236 kg, 35.15 ± 0.178 kg ve 35.04 ± 0.302 kg, 31.72 ± 0.162kg olarak bulunmuştur.Büyümede önemli bir kriter olarak kabul edilen 180. gün vücut ölçüleritekiz erkek ve dişi kuzular ile ikiz erkek ve dişi kuzularda sırasıyla ortalama cidagoyükseklikleri 62.93 ± 0.654 cm, 63.41 ± 0.576 cm ve 63.32 ± 0.397 cm , 62.21 ±0.763 olarak, vücut uzunluğu 60.73 ± 0.682 cm, 60.86 ± 0.438 cm ve 62.13 ±0.462 cm, 60.44 ± 0.962 cm olarak, gögüs derinliği 26.36 ± 0.289 cm, 26.87 ±0.352 cm ve 26.96 ± 0.262 cm, 26.45 ± 0.416 cm olarak, kürekler arkası göğüsgenişlikleri 18.82 ± 0.324 cm, 19.08 ± 0.325 cm ve 18.56 ± 0.369 cm, 18.29 ±0.383 cm olarak, göğüs çevresi 73.34 ± 0.822 cm, 75.53 ± 0.625 cm ve 75.53 ±0.840 cm, 72.70 ± 1.040 cm olarak, but çevresi 68.71 ± 0.725 cm, 69.34 ± 0.824cm ve 69.75 ± 0.771 cm, 68.10 ± 0.918 cm olarak bulunmuştur.Anahtar kelimeler: Büyüme eğrisi, Büyüme-Gelişme, Erginleşme hızı,Norduz, Vücut ölçüleri.i

ABSTRACTBODY MORPHOLOGICAL AND GROWTH-DEVELOPMENTCHARACTERISTICS OF NORDUZ SHEEPKUM, DeryaMsc, Animal ScienceSupervisor: Prof. Dr. Fırat CENG ZFebruary 2006, 82 PagesThis study was carried out on 107 Norduz lambs which were born in February of 2004 years. Bymeasuring live weights and body measures of lambs at difference periods, the effects of birth type and sex ontheir growths and developments were examined and their growth curves were drawn. In drawing Growth Curves,by fitting Linear, Monomolecular, Gompertz, logistic models with 3 parameters, and Richard growth models todata set while which of them was the best suitable, to be decided to suit the model which had the highest itscoefficient of determination and the lowest its Means of Square Error, Growth curves drawn to logistic modelswith 3 parameters were used in this study.Weights of lambs which were born as single-male, single-female, twins-male, and twins-female were4.97 ± 0.116 kg, 4.81 ± 0.119 kg, 4.52 ± 0.165 kg and 4.13 ± 0.131 kg respectively; corresponding values at 90thdays were 26.54 ± 0.833 kg, 23.38 ± 0.642 kg, 22.83 ± 3.720 kg, and 19.36 ± 3.511 kg, respectively;corresponding values at 180th days were 38.82 ± 0.236 kg, 35.15 ± 0.178 kg, 35.04 ± 0.302 kg and 31.72 ±0.162 kg.The body measure ments at 180th days which were accepted as an important criterion in growing lambs.Average values of height at withers at 180th days of lambs born as single-male, single-female, twins-male, andtwins-female 62.93 ± 0.654 cm, 63.41 ± 0.576 cm, 63.32 ± 0.397 cm, and 62.21 ± 0.763 cm, respectively;corresponding average values of body length at 180th days of the lambs were 60.73 ± 0.682 cm, 60.86 ± 0.438cm, 62.13 ± 0.462 cm, and 60.44 ± 0.962 cm, respectively; corresponding average values of chest depth at 180thdays of the lambs were 26.36 ± 0.289 cm, 26.87 ± 0.352 cm, 26.96 ± 0.262 cm, and 26.45 ± 0.416,respectively; corresponding average values at 180th days of width of chest behind the shoulders of the lambswere 18.82 ± 0.324 cm, 9.08 ± 0.325 cm, 18.56 ± 0.369 cm, and 18.29 ± 0.383 cm, respectively; correspondingaverage values at 180th days of heart girth of the lambs were 73.34 ± 0.822 cm, 75.53 ± 0.625 cm, 75.53 ±0.840 cm, and 72.70 ± 1.040 cm, respectively; corresponding average values at 180 days of thigh circumferenceof the lambs were 68.71 ± 0.725 cm, 69.34 ± 0.824 cm, 69.75 ± 0.771 cm, and 68.10 ± 0.918, respectively.Key words: Growth curves, Growing-development, Maturing Rate, Norduz lambs, Body measures.