Babesiosisli Koyunlarda Hemoglobin Tipleri ve Glutatyon Düzeyleri

Abstract

Van’ın Özalp İlçesinde bir işletmecinin elinde bulunan, babesiosisli ve sağlıklı Akkaraman koyunları üzerinde yapılan bu çalışmada, hemoglobin tipleri ve glutatyon düzeyleri tespit edilerek herhangi bir farklılığın olup olmadığı araştırıldı. Koyunlardan usulüne uygun şekilde kan örnekleri alındı. Tüm kanda glutatyon düzeyleri, çıkarılan hemolizatta ise hemoglobin tipleri saptandı. Glutatyon değerleri sağlıklı koyunlarda ortalama 22.45 mg/dl, hasta hayvanlarda ortalama 12.43 mg/dl saptandı ve istatistiksel olarak (p<0.001) önemli farklılıklar bulundu. Elde edilen ortalama glutatyon düzeyi düşük (GSHh)ve yüksek (GSHH) için referans kabul edildi. Sağlıklı ve hasta hayvanların GSHH ve GSHh yüzdeleri arasında fark bulunamadı. Sağlıklı koyunların hemoglobin genotip % frekansı HbAA=100, HbBB=0, HbAB=0, hasta koyunların hemoglobin genotip % frekansı HbAA=98, HbBB=0, HbAB=2 olarak saptandı. Sonuç olarak parazitik hastalıklarda düşük glutatyon düzeyi genetik bir marker olmaktan ziyade antioksidan bir parametre olduğu ve babesia enfeksiyonuna direnç gösteren veya yatkın olan Hb tipinin varlığını gösterebilmek ve kesin sonuca varabilmek için daha ileri ve kapsamlı çalışmalara ihtiyaç olduğu sonucuna varıldı