Norduz Erkek Kuzularında Bazı Üreme Özellikleri Arasındaki Korelasyonlar

Abstract

Bu çalışma, Norduz erkek kuzularında testis, sperma, eşeysel davranış özellikleri ve testosteron konsantrasyonu arasındaki korelasyonları saptamak amacıyla yapılmıştır. Bu çalışmanın hayvan materyalini Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Araştırma ve Uygulama Çiftliği’nde yetiştirilmekte olan Norduz koyunlarının 2003 yılı doğum mevsiminde (Mart ayı) doğan 32 baş Norduz erkek kuzusu oluşturmuştur. Erkek kuzularda testis özelliklerinden testis çapı (cm), testis uzunluğu (cm), skrotum çevresi (cm), skrotum uzunluğu (cm), skrotum çevresi/canlı ağırlık oranı testis hacmi (cm3); sprema özelliklerinden sperma miktarı (ml), sperma kıvamı (0-5), kitle hareketi (0-5), sperma motilitesi (%), sperma konsantrasyonu (109/ml), anormal spermatozoit oranı (%); davranış özelliklerinden flehmen, genital organları koklama, ses çıkarma, kuyruk kaldırma, biniş sayısı ve biniş süresi (s) özellikleri üzerinde durulmuştur.Norduz erkek kuzularında testis, sperma, eşeysel davranış ve testosteron konsantrasyonu özellikleri arasındaki ilişkiler istatistik olarak önemli bulunmuştur (P<0.05-P<0.01). Testis özellikleri ile testosteron konsantrasyonu arasında P<0.01 düzeyinde çok önemli pozitif fenotipik korelasyon olduğu saptanmıştır. İncelenen sperma özelliklerinin anormal spermatozoit oranı ile negatif fenotipik korelasyon gösterdiği saptanmıştır. Buna karşılık eşeysel davranış özelliklerinin kendi aralarındaki fenotipik korelasyonları davranış özelliğine göre değişme göstermiştir. Ancak kuyruk kaldırma davranışı ile testis ve sperma özellikleri arasındaki fenotipik korelasyonlar çok önemli bulunmuştur (P<0.01).