Arıtma Çamuru ile Zenginleştirilmiş Toprağa Uygulanan Kadmiyum ve Çinkonun Marulun (Lactuca Sativa L. Var. Longifolia) Gelişimi ve Antioksidatif Enzim Aktivitesine Etkisi

Abstract

Bu çalışmanın amacı sabit oranda arıtma çamuru ile birlikte kadmiyum ve çinko düzeylerinin marul bitkisinin gelişimine ve antioksidatif enzim aktivitesine etkisini araştırmaktır. Saksı çalışmasında sabit oranda, arıtma çamuru (%10AÇ), değişen oranlarda kadmiyum (Cd1:50 mg Cd kg-1 ;Cd2:100 mg Cd kg-1 ) ve çinko (Zn1:250 mg Zn kg-1 ; Zn2:500 mg Zn kg-1 ) uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre,%10 AÇ+Cd1 ve %10AÇ+Cd2 uygulamaları, kontrole göre, marul bitkisinin kuru ve yaş sürgün ağırlığını, bitki boyu, çinko içeriğini ve kök ve sürgün bölgesinde SOD (süperoksit dismutaz) enzim aktivitesini önemli düzeyde azaltmıştır. Bununla birlikte marul bitkisinin kök ve sürgün kısımlarında ve toprakta kadmiyum konsantrasyonu ile GPX (glutatyon peroksidaz) enzim aktivitesi önemli düzeyde artış göstermiştir. Ancak 10%AÇ +Zn1+Cd1 uygulaması ile 10%AÇ +Cd1 karşılaştırıldığında, marulun sürgün kısımlarında SOD ve GPX enzim aktiviteleri, çinko içeriği ve sürgün yaş ağırlığında artışa neden olurken toprakta DTPA-Cd (yarayışlı-Cd) içeriğinde düşüşe neden olmuştur. 10%AÇ +Zn2+Cd1 uygulaması ile 10%AÇ +Cd1 karşılaştırıldığında, marul kök bölgesinde GPX ve SOD enzim aktiviteleri artış göstermiştir. 10%AÇ +Zn2+Cd2 uygulaması ile 10%AÇ +Cd2 karşılaştırıldığında bitkinin sürgün yaş ve kuru ağırlığı, Zn içeriğinde ve hem kök hem sürgün SOD ve GPX enzim aktivitesinde artışa neden olurken sürgün Cd içeriğinde ve toprak DTPA-Cd (yarayışlı-Cd) içeriğinde düşüşe neden olmuştur. Bu sonuçlar göstermektedir ki, marul bitkisinde çinko uygulaması kadmiyum toksisitesini azaltmada faydalı olabilir.