Effects of Acceptance and Commitment Therapy-Based Psyceducation Programs on Social Media Addiction, Psychological Flexibility, Mindfulness, and Self-Esteem

Abstract

Bu araştırmada Kabul ve Kararlılık (KKT) terapisi temelli psiko-eğitim programının sosyal medya bağımlılığı, psikolojik esneklik, bilinçli farkındalık ve özsaygı düzeylerine etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubu 18 yaş üstü üniversite öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmada öntest, sontest, izleme testli ve kontrol gruplu 2x3'lük split-plot deneysel desen kullanılmıştır. Veri toplamak amacıyla Bergen sosyal medya bağımlılığı ölçeği (BSMBÖ), Kabul ve eylem formu (AAQ-II), Bilinçli farkındalık ölçeği (BFÖ) ve Rosenberg özsaygı ölçeği (RÖÖ) kullanılmıştır. Uygun örnekleme yöntemi kullanılarak ulaşılan 657 katılımcıdan veri toplanmıştır. Daha sonra latent profil analizi kullanılarak en yüksek sosyal medya bağımlılığı gösteren, en düşük psikolojik esneklik, bilinçli farkındalık ve özsaygı puanlarına sahip katılımcılar seçkisiz bir şekilde deney (n=20) ve kontrol (n=20) gruplarına atanmıştır. Araştırma kapsamında deney grubuna 8 oturum süren KKT yönelimli psiko-eğitim programı uygulanırken kontrol grubu ile eğitsel etkinlikleri yapılmıştır. Psiko eğitim programının uygulanmasından sonra deney ve kontrol gruplarına son test, 4 hafta sonra da izleme testi uygulanmıştır. Araştırmada elde edilen veriler Spss (versiyon 26), Jamovi ve Mplus paket programları kullanılarak analiz edilmiştir. Gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olup olmadığı tekrarlı ölçümler için Faktöriyel ANOVA kullanılarak incelenmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre, KKT yönelimli psiko-eğitim programının sosyal medya bağımlılığını azaltmada ve psikolojik esneklik, bilinçli farkındalık ile özsaygıyı arttırmada etkili olduğu, ayrıca etkinin kalıcı olduğu saptanmıştır. Anahtar sözcükler: Kabul ve kararlılık terapisi, sosyal medya bağımlılığı, psikolojik esneklik, bilinçli farkındalık, özsaygı.

The purpose of this study was to examine the effects of an Acceptance and Commitment (ACT) therapy-based psychoeducation program on social media addiction, psychological flexibility, mindfulness, and self-esteem. The study group is comprised of university students over the age of 18. An experimental design consisting of a 2x3 split plot with a pretest, posttest, follow-up test, and a control group was utilized in the study. Bergen social media addiction scale (BSMAS), Acceptance and Action Questionnaire-II (AAQ-II), Mindfulness scale (MS), and Rosenberg self-esteem scale (RSES) were employed to collect data. Data were collected from 657 participants using convenience sampling. Then, using latent profile analysis, participants with the highest social media addiction and the lowest psychological flexibility, mindfulness, and self-esteem scores were randomly assigned to the experimental (n=20) and control (n=20) groups. An 8-session ACT-oriented psychoeducation program was administered to the experimental group, while educational activities were provided to the control group within the scope of this research. After implementing the psycho-education program, a post-test was administered to the experimental and control groups, and a follow-up test was performed 4 weeks later. The study data were analyzed using the Spss-26, Jamovi, and Mplus package programs. A Factorial ANOVA for repeated measures was used to determine whether there were statistically significant differences between the groups. Results of the study indicate that ACT-based psychoeducation is effective in reducing social media addiction, improving psychological flexibility and mindfulness, and increasing self-esteem and preserving it over time. Keywords: acceptance and commitment therapy, social media addiction, psychological flexibility, mindfulness, self-esteem.