Customs and traditions in the 17th century divan poetry: Examples of Şeyhülislâm Yahyâ, Nev'izâde Atâyî, Nef'î and Azmi-Zâde Hâletî

Abstract

Şairler eserlerini oluştururken mensup oldukları toplumun sosyal hayatı ile âdet ve geleneklerini eserlerine yansıtırlar. Bu durum XVII. yüzyıldaki divan şairleri için de geçerlidir. Bu açıdan divan şiirine ilham kaynağı olan âdet ve gelenekler ile çeşitli hayat tecrübeleri dönemin zihniyetini yansıtır. 'XVII. Yüzyıl Divân Şiirinde Âdetler ve Gelenekler: Şeyhülislâm Yahyâ, Nev'izâde Atâyî, Nef'î ve Azmî-zâde Hâleti Örnekleri' başlığı altında yapılan bu çalışmada bahsi geçen eserlerdeki âdet ve gelenekler tespit edilmiş ve bu âdet ile gelenekler, örnek beyitlerle açıklanmaya çalışılmıştır. Çalışmada ayrıca XVII. yüzyıl Osmanlı toplumunda mevcut olan âdet ve geleneklerin Şeyhülislâm Yahyâ, Nev'izâde Atâyî, Nef'î ve Azmî-zâde Hâletî divanlarına hangi mahiyette yansıdığı da belirtilmeye çalışılmıştır. Bununla birlikte tespit edilen âdet ve geleneklerin, günümüz toplumuna yansıyan örnekleri de belirtilerek Şeyhülislâm Yahyâ, Nev'izâde Atâyî, Nef'î ve Azmî-zâde Hâleti divanlarında yer alan âdet ve geleneklerin, şiirin anlaşılması bağlamındaki etkisi de açıklanmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda tespit edilen bütün unsurlar, tasnif edilmiş ve on bir başlık altında toplanarak ele alınmıştır.

Poets reflects social lifes Customs and Traditions their belongs to societies. This situation is valid divan poets in the 17th century. As well in this respect customs and traditions with life experiences which are inspirers to divan poem reflects period's mentality. İn this study named as 'Customs and Traditions in the 17th Century Divan Poetry: Examples of Şeyhülislâm Yahyâ, Nev'izâde Atâyî, Nef'î and Azmi-zâde Hâletî' mentioned works, costoms and traditions identified and these customs and traditions tried to explain. Furthermore in this study try to state present customs and traditions in Ottoman society what quality reflected to Şeyhülislâm Yahyâ, Nev'izâde Atâyî, Nef'î and Azmî-zâde Hâleti divans. As well as identified customs and traditions' reflecting samples to present society explained and tied to explain occuring Şeyhülislam Yahyâ, Nev'izâde Atâyî, Nef'î and Azmî-zâde Hâletî divans affect on understanding text. İn this txt identified all components classified and collecting under the eleven title was handled with