Evelik Otu’nun (Rumex Acetosella) Yem Değeri ve İn Vitro Gerçek Sindirilebilirliğinin Belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma, yörede doğal olarak yetişen evelik otunun (EO) (Rumex acetosella) ham besin madde içerikleri, yem değeri ve in vitro gerçek sindirim (İVGS) parametrelerinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Çalışmada EO, hayvan beslemede geleneksel olarak kullanılan yonca kuru otu (YKO) ve korunga otu (KO) ile karşılaştırılmıştır. Tüm kaba yemler, 2023 yıllı Temmuz ayında Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi kampüs alanından toplanmıştır. İn vitro gerçek sindirilebilirliklerinin belirlenmesi için rumen sıvısı, özel bir çiftlikte kaba yem ağırlıklı beslenen ve kesim için mezhabaneye getirilen 2 adet tokludan alınarak Daisy inkübatörde 48 saatlik inkübasyon sonrası belirlenmiştir. Elde edilen veriler tek yönlü varyans analizi ile tespit edilmiştir. Evelik otunun ham kül içeriği (%14.93), YKO (%7.85) ve KO’ndan (%6.43) oldukça yüksek bulunmuştur (P<0.001). Evelik otunun HP içeriği %26.87 ile en yüksek elde edilirken, bunu %19.02 ile YKO ve %13.58 ile KO izlemiştir. En düşük ADF ve NDF içeriği EO’ndan elde edilmiştir (P<0.001). Nispi Yem Değeri (NYD) bakımından EO’nun YKO ve KO’dan daha iyi olduğu bulunmuştur. En yüksek in vitro gerçek sindirilebilirlik (İVGSYEM), in vitro gerçek kuru madde sindirilebilirlik (İVGSKM) ve in vitro gerçek organik madde sindirilebilirlik (İVGSOM) değerini evelik otu göstermiştir (P<0.001). Sonuç olarak, çalışmada yörede doğal olarak yetişen EO’nun, HP içeriğinin hayvan beslemede geleneksel olarak kullanılan YKO ve KO’ndan yüksek, bitki hücre duvarı unsurlarının ise düşük bulunduğu dolayısıyla daha yüksek sindirilebilirlik değerinin elde edildiği gözlenmiştir. Bu sonuçlar ışığında EO’nun verim özelliklerinin araştırılarak ortaya konulmasının gerekli olduğu, iyi kalitede kaba yem olmasının yanı sıra protein yemi olarak da değerlendirilebilecek alternatif kaba yem olabileceği düşünülmüştür.