Van Gölü Havzası Fasulye Genotipleri (Phaseolus Vulgaris L.) Arasındaki Genetik Çeşitliliğin Fenotipik ve Moleküler Yöntemlerle Belirlenmesi

Abstract

Van Gölü havzasının değişik yörelerinden toplanmış olan 95 fasulye genotipinin genetikakrabalık ilişkileri hem fenotipik hem de moleküler yöntemlerle incelenmiştir. Fenotipikyöntemde, 71 adet morfolojik özellik incelenmiş ve bunlar arasında yüksek korelasyongösterenler değerlendirme dışı bırakılarak fasulye genotiplerine ait 61 adet ölçüm veyagözlemden yararlanılmış; moleküler yöntemde ise 28 primerden elde edilen 219 adetpolimorfik ISSR belirteci ve 10 primerden elde edilen 76 adet polimorfik RAPD belirtecikullanılmıştır. Fasulye genotipleri arasındaki genetik akrabalık dereceleri, fenotipik vemoleküler veriler kullanılarak elde edilen değişik matrislerden (Öklid ve Jaccard katsayımatrisleri) dendrogram oluşturularak incelenmiştir. Fenotipik olarak incelenengenotiplerin %69,5’inin Güney Amerika (Andean) ve %30,5’inin Orta Amerika(Mesoamerican) orijinli olduğu ve genotipler arasında yüksek genetik çeşitliliğin olduğusaptanmıştır. Fenotipik ve moleküler verilerin birlikte incelenmesi sonucunda, GüneyAmerika ve Orta Amerika orijinli genotiplerin; bodur ve sırık genotiplerin; beyaz, diğertek renkli ve çok renkli tohumlara sahip genotiplerin ayrı kümelenmelerde yer aldıklarıgözlenmiştir.