Housing Production Activities in the City of Van and Its Effects on the Spatial Development of the City

Abstract

Kent Coğrafyası kapsamında hazırlanan bu çalışma Van kentinde konut üretim faaliyetlerinin kentin mekânsal gelişimi üzerindeki etkilerini ele almaktadır. Kentsel gelişim sürecinde yaşanan kritik süreçlerin kentte meydana getirdiği konut sorununun çözümü noktasında yapılan kooperatif, özel ve kamu konut üretimlerinin kentin mekânsal gelişim sürecinde yeni aksların ortaya çıkmasını sağlamış ve kentsel gelişimin yönünü değişime uğratmıştır. Kente olan göçlerin 1990‟lı yıllarda yoğunluk kazanmasıyla başlayan konut sorunu günümüze kadar gelmektedir. Göçlerle kente gelen göçmenlerin barınma ihtiyaçlarını karşılamak için yaptıkları gecekondu konutları zamanla aratarak yeni mahalleleri ortaya çıkarmıştır. Genellikle kentin çeperinde kurulan ve kenar mahalle denilen bu yerleşme alanları kentte sosyo- mekânsal ve sosyo-ekonomik yönden farklı grupların yaşamasına neden olmuştur. Kentin mekânsal olarak gelişiminde etkili olan göç faktörü pek çok kentsel sorunu da beraberinde getirmiştir. Ayrıca 2011 yılında meydana gelen yıkıcı depremlerin sonucunda yıkılan ve ağır hasar alan konutların sayısı fazla olduğu için kentte mevcutta var olan konut sorunu daha da artmış, soruna yönelik çözüm olarak üretilen özel sektör konut üretimlerinin yanında kamu toplu konutları yapılmıştır. Kamu konut üretimi olarak yapılan TOKİ konutları çoğunlukla Edremit ilçesi mahallelerinde yapılmıştır. Afet konutları dışında kentte TOKİ tarafından yapılan diğer konut uygulamaları ile birlikte kentin mekânsal olarak genişlemesi güneye doğru meyletmiştir. Yeni yapılan imar çalışmaları ile Edremit güzergâhının imara açılması ve yeni konut alanlarının oluşturulması ile kentsel gelişimin Edremit istikametinde geliştirilmesi teşvik edilmektedir. 2012 yılında Van, Büyükşehir Belediyesi statüsüne getirilerek depremin etkilerini ortadan kaldırmak ve daha sağlıklı bir yönetim sistemi kurmak amaçlanmıştır. Kent merkezine bağlı köyler kentin mahallesi konumuna getirilerek kırsal nüfus ortadan kaldırılmış ve kent nüfusu %100 olmuştur. Sadece demografik anlamda gerçekleşen bu değişim hareketi ile kentin kırsal karakteri daha da güçlendirilmiş ancak kentsel anlamda bir gelişme söz konusu olamamıştır. Van'ın büyükşehir olmasının sağladığı avantajların yanında dezavantajların yaşanması da kaçınılmaz olmuştur. İdari anlamda 3 ilçe yönetimine ayrılan Van'ın mahalle sayısı artarak kentsel alan sınırı genişlemiştir. Kentsel gelişim sürecinde etkili olan bu faktörlerle beraber kentin gelişim süreci artı ve eksileri ile birlikte devam etmektedir.

This study prepared within the scope of Urban Geography deals with the effects of housing production activities on the spatial development of the city in Van. Cooperative, private and public housing productions, which were carried out at the point of solving the housing problem caused by the critical processes in the urban development process, enabled new axes to emerge in the spatial development process of the city and changed the direction of urban development. The housing problem, which started with the intensity of migration to the city in the 1990s, continues to this day. The shanty houses built by immigrants who came to the city through immigrants to meet their housing needs have gradually searched and revealed new neighborhoods. These settlements, which are generally established on the periphery of the city and called as suburbs, have caused different groups in the city in terms of socio-spatial and socio-economic aspects. The migration factor, which is effective in the spatial development of the city, has brought many urban problems with it. In addition, as the number of houses destroyed and severely damaged as a result of the devastating earthquakes in 2011 was high, the existing housing problem in the city increased even more, and public collective housing was built as a solution to the problem in addition to private sector housing productions. TOKI residences built as public housing production were mostly built in Edremit district neighborhoods. The spatial expansion of the city tended to the south along with other housing applications made by TOKI in the city other than disaster residences. The development of urban development in the direction of Edremit is encouraged by opening the Edremit route with the new development works and the creation of new residential areas. In 2012, Van was brought to the status of a Metropolitan Municipality, aiming to eliminate the effects of the earthquake and to establish a healthier management system. The rural population was eliminated by making the villages connected to the city center the neighborhood of the city and the urban population became 100%. With this demographic change movement, the rural character of the city has been further strengthened, but there has been no development in the urban sense. In addition to the advantages of Van being a metropolitan city, it was inevitable to experience disadvantages. The number of neighborhoods of Van, which was divided into 3 district administrations in administrative terms, increased and the urban area border expanded. With this factor, which is effective in the urban development process, the development process of the city continues with its pros and cons.