Fındık, Zeytin ve Pamuk Yağlarında Peroksit Oluşum Kinetiği

Abstract

Bu çalışmada hızlandırılmış oksidasyon koşullarında (45, 60 ve 75°C sıcaklık, 1 mL/s hızında hava akımı) ticari fındık, pamuk ve zeytinyağı örneklerinde peroksit oluşumu araştırılmıştır. Çalışmada kullanılan fındık ve zeytinyağlarının yağ asidi kompozisyonları analizinde yüksek düzeyde oleik asit içerdiği, pamuk yağının ise palmitik ve linoleik asit açısından zengin olduğu saptanmıştır. Fındık, pamuk ve zeytin yağlarının toplam tokoferol içeriklerinin ise sırasıyla, 101.14, 232.7 ve 37.93 mg/kg olduğu tespit edilmiştir. Verilerin kinetik değerlendirilmesi, sıcaklık artışıyla peroksit oluşumunun 0. dereceden reaksiyona yaklaştığını ve reaksiyon hız sabitinin artış gösterdiğini ortaya koymaktadır. Fındık, zeytin ve pamuk yağlarında peroksit oluşumu için gerekli aktivasyon enerjisi değerleri sırasıyla, 83.02, 80.85 ve 105.90 kJ/mol ve frekans faktörü değerleri sırasıyla, 3.98x1012, 2.52x1012 ve 2.91x1016 h-1 olarak saptanmıştır. Çalışmada kullanılan yağlar arasında pamuk yağının peroksit oluşumu için en yüksek aktivasyon enerjisine gereksinim duyduğu tespit edilmiştir.