Arıtma Tesisi Atık Suyu ile Sulamanın Ak Üçgül (Trifolium Repens L.) + Çayır Salkım Otu (Poa Pratensis L.) Bitkilerinden Oluşan Karışımın Gelişimi, Bazı Metal ve Metaloid İçeriği Üzerine Kısa Vadeli Etkileri*

Abstract

Bu çalışmada, ak üçgül (Trifolium repens L.) ve çayır salkım otu (Poa pratensis L.) bitkilerinden oluşan karışımın, Türkiye-Van Edremit İleri Biyolojik Atık Su Arıtma Tesisi çıkış suyunun farklı konsantrasyonları ile sulanması konusu ele alınmıştır. Bu kapsamda, araştırma; atık suyun, bitkilerin ayrı ayrı ve karışım gelişimine etkisinin araştırılması amacıyla yürütülmüştür. Ayrıca, atık suyun toprak ve bitkide bazı metal ve metaloid içeriği üzerine kısa vadeli etkilerinin belirlenmesi de amaçlanmıştır. Çalışmada, denemeler 2018 yılında iklim odasında saksılarda tesadüf parselleri deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Araştırmada uygulamalar; % 100 saf su kontrol (100S), % 25 atık su + % 75 saf su (25A75S), % 50 atık su + % 50 saf su (50A50S) ve % 75 atık su + % 25 saf su (75A25S) şeklinde yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, bitki boyu her biçimde atık su uygulama miktarına bağlı olarak artış göstermiş olup; en yüksek bitki boyu ortalaması ak üçgülde 10.70 cm ile 75A25S, çayır salkım otunda 11.42 cm ve 11.21 cm ile sırasıyla kontrol ve 75A25S uygulamasından elde edilmiştir. Ak üçgülün yaş ve kuru ağırlığı atık su uygulamalarına bağlı olarak artmış, çayır salkım otunda ise atık su uygulamalarının etkisi görülmemiştir. Bitkilerin ve hasat sonrası toprağın metal ve metaloid içeriği uygulamalara bağlı olarak genelde artmıştır. Çayır salkım otunda molibden (Mo), ak üçgülde ise bakır dışında incelenen metal ve metaloid içerikleri 75A25S uygulamasında en yüksek değerlere ulaşmıştır. Hasat sonrası toprakta Mo, kurşun ve kadmiyum içeriğinde bir değişiklik olmamış, ancak diğer metal ve metaloid içerikleri artmıştır. Hasat sonrası alınan toprak örneklerinde atık su uygulamaları ile pH değerinde bir düşüş olduğu belirlenmiştir. Atık su uygulama konsantrasyonları arttıkça toprağın elektriksel iletkenlik değerinde de artış belirlenmiştir. Bu sonuçlar ışığında, kullanılan atık suyun bitki büyüme ve gelişmesi üzerine olumlu etkileri belirlenmiş ancak toprak üzerine etkileri için uzun süreli çalışmalara ihtiyaç olduğu kanısına varılmıştır.