In the Cultural Origins Ali Thought of Alevi Bektaşi Phisolophy: the Nesîmî Example

Abstract

Alevi- Bektaşi düşüncenin kültürel kaynaklarından olan Seyyid Nesîmî, mensub olduğu Hurufilik düşüncesini Alevi müktesabatına dâhil etmiş, İslam Mezhepleri Tarihi açısından önemli bir düşünce, fikir ve aksiyon adamıdır. O Kendinden sonraki birçok şairi etkilemiş ve fikirlerinden dolayı acı bir şekilde öldürülmüştür. Vefatı üzerinden asırlar geçmesine rağmen unutulmamış, felsefesiyle, kendine has üslubu ve deyişleriyle özellikle Alevi edebiyatında önemli bir değer olarak benimsenmiş, yedi ulu ozanların ilki ve öncüsü olarak anılmıştır. Nesîmî eserlerinde, Ehl-i Beyt'e olan aşır sevgisi neticesinde mürşidi olarak gördüğü Fazlullah-ı Esterebadi'yi yüceltmiş, onu Allah'ın insanlara bir fazlı olarak görmüştür. Ayrıca Hz. Ali hakkında velayet, imamet, yiğitlik, seçilmiş ve Allah'ın özünden yaratılmış olduğu algısından ilahlığa varıncaya kadar, farklı bir o kadar da karmaşık Ali telakkileri oluşturacak deyişler ve beyitler kaleme almıştır. Onun dilinden yazıya aksetmiş bu fikirleri, Hurufilik ve Vahdet-i vücud felsefesinden ayrı düşünülemez; çünkü Nesîmî'ye bu tasavvuru veren ve onu ölüme götüren unsurun, mensub olduğu felsefe olduğunu unutmamak gerekir.

Seyyid Nesimi, Who is one of the cultural resources of Alevi Bektaşi philosophy, put inside hurufilik thought to the Alevi concept. He is the one of the important thought, opinion, and action man in the İslam Sects History. He had effected some poets after him and killed in a painful way. In spite of his died centries ago he wasn't forgotten, appropriated especially in Alevi literature with his philosopy, self orginal style, and expressions. And he was remembered as a first vanguard of seven great ozones In his works Nesimi exalted his inspiration source Fazlullah Esterabadi as conclision of his great love to Ehl-i Beyt( İn İslam members of Prophet's family) . Nesimi saw Fazlullah as a Allah's gift to human. Futhermore he wrote phrases and couplets which may be resulted not only different but also confused opinions about Ali, he claimed that Ali was created from Allah's self moreover Ali was a hero, Allah's friend and a choiced man. These thougths that reflected to writings from his talks can't be think diffrent from Hurufilik and Vahdet-i vûcut phisolopy becouse we shouldn't forget that his phisolopy is the reason that gave Nesimi this imagine and took him to die