The Effect of Different Humic Acid Doses on the Yield and Yield Components of Safflower (carthamus Tinctorius L.) Varieties Under Van Ecological Conditions

Abstract

Bu tez çalışmasında, Van ekolojik koşullarında 2019 yılı yetiştirme döneminde farklı hümik asit dozlarının aspir (Carthamus tinctorius L.) çeşitlerinin verim ve verim unsurları üzerine etkileri araştırılmıştır. Çalışma Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi uygulama arazisinde, tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Çalışmada 3 farklı aspir çeşidi (Dinçer, Balcı ve Göktürk) ve dört farklı hümik asit dozu [kontrol (0g), 92.3g, 184.6g ve 276.9g] kullanılmıştır. Araştırmada bitki boyu, ana sap kalınlığı, ana dal sayısı, ikincil dal sayısı, tabla sayısı, hasat indeksi, tohum verimi ve ham yağ verimi üzerinde hümik asit dozlarının etkisi çok önemli, ham yağ oranın üzerinde hümik asit dozları etkisi önemli bulunmuştur. Çeşit farklılıklarının etkisi ham yağ verimi ve ham yağ oranı üzerinde çok önemli, ana dal sayısı, tabla çapı, tohum verimi ve hasat indeksinde önemli bulunmuştur. Çeşit × hümik asit interaksiyonu ise bitki boyu, ikincil dal sayısı, tabla çapı ve hasat indeksinde önemli bulunmuştur. Araştırma sonucunda ortalama bitki boyu 48.71-62.26 cm, ana sap kalınlığı 3.42-6.00 mm, ana dal sayısı 3.20-5.82 adet/bitki, sekonder (ikincil) dal sayısı 2.82-4.85 adet/bitki, ilk dal yüksekliği 31.30-35.52 cm, tabla sayısı 6.35-10.45 adet/bitki, tabla çapı 17.99-20.44 cm, bin tane ağırlığı 34.8-39.3 g, hasat indeksi % 25.23-32.57, tohum verimi 84.21-119.00 kg/da, ham yağ oranı % 28.07-33.23 ve ham yağ verimi % 24.15-39.56 arasında tespit edilmiştir. Anahtar kelimeler: Aspir, Hümik asit, Verim unsurlarıIn this thesis study, the effects of different humic acid doses on yield and yield components of safflower (Carthamus tinctorius L.) cultivars were investigated in the 2019 growing season in Van ecological conditions. The study was carried out with 3 replications in divided plots in random blocks in the application area of the Faculty of Agriculture of Van Yüzüncü Yıl University. In the study, 3 different safflower types (Dincer, Balci and Gokturk) and four different humic acid doses [control (0g), 92.3g, 184.6g and 276.9g] was used. In the study, the effect of humic acid doses on plant height, main stem thickness, number of main branches, number of secondary branches, table number, harvest index, seed yield and crude oil yield was found to be very important, humic acid doses effect on crude oil ratio was found to be significant. The effect of variety differences was found to be very important on crude oil yield and crude oil ratio, but important in main branch number, head diameter, seed yield and harvest index. Variety × humic acid interaction was found to be important in plant height, number of secondary branches, head diameter and harvest index. As a result of the research, average plant height is 48.71 - 62.26 cm, main stem thickness is 3.42 - 6.00 mm, main branch number is 3.20 - 5.82 pieces / plant, secondary branch number is 2.82 - 4.85 pieces / plant, first branch height 31.30 - 35.52 cm, table number 6.35 - 10.45 pcs / plant, head diameter 17.99-20.44 cm, thousand grain weight 34.8 – 39.3 g, harvest index 25.23 - 32.57%, seed yield 84.21 - 119.00 kg / da, crude oil ratio 28.07 - 33.23 % and crude oil yield It has been determined between 24.15 - 39.56 %. Keywords: Safflower, Humic acid, Yield components.