Deneysel Nefrotoksisite Oluşturulan Tavşanlarda Nitrik Oksit Donörü (L-arginin) ve Nitrik Oksit Sentaz İnhibitörlerinin (Aminoguanidin, L-name) Bazı Biyokimyasal Parametrelere Etkileri

Abstract

Bu çalışma tavşanlarda deneysel gentamisin nefrotoksisitesinde nitrik oksit donörü (L-arginin) ile selektif ve nonselektif (AG, L-NAME) nitrik oksit sentaz inhibitörlerinin oral kullanımlarının bazı biyokimyasal parametrelere olan etkisinin belirlenmesi amacıyla yapıldı. Bu çalışmada 48 adet sağlıklı Yeni Zelanda beyaz tavşanı materyal olarak kullanıldı. Tavşanlar 8 gruba [I. grup (Kontrol), II. grup (L-arginin), III. grup (Aminoguanidin (AG)), IV. grup (L-NG-nitro arginin metil ester (L-NAME)), V. grup (Gentamisin (GM)), VI. grup (GM+L-arginin), VII. grup (GM+AG) ve VIII. grup (GM+L-NAME)] ayrıldı. Hayvanlara nefrotoksisite oluşturmak amacıyla 10 gün süreyle (10 mg/kg dozda günde 3 defa) kas içi gentamisin sülfat uygulandı. Ayrıca L-arginin (2gr/L), AG (1gr/L) ile L-NAME (100 mg/L) oral olarak 10 gün süreyle verildi. Bütün gruplardaki hayvanlardan çalışmanın 0., 1., 3., 5., 7., 10. ve 15. günlerinde kan ve idrar örnekleri alındı. Serum örneklerinde; Tp, albümin, BUN, Scr ve nitrit değerleri, idrar örneklerinde ise; idrar protein, glikoz, GGT, kreatinin ve nitrit ile kreatinin klirensi değerleri belirlendi. I., II., III. ve IV. gruplarda biyokimyasal parametrelerde önemli bir değişim belirlenmemesine rağmen, sadece serum ve idrar nitrit konsantrasyonları bakımından II. grupta artış, III. ve IV. grupta ise düşüşler belirlendi. Gentamisin verilen V., VII. ve VIII. gruplarda serum BUN ve Scr seviyelerinde artış, kreatinin klirensi değerlerinde ise önemli düşüşler belirlendi. Ancak VI. grupta bu parametrelerde önemli bir değişim gözlenmedi. Gentamisin uygulanan tüm gruplarda (V., VI., VII. ve VIII. grup) idrar GGT, protein ve glikoz düzeylerinde artış olduğu ancak en erken değişimin idrar GGT düzeylerinde olduğu tespit edildi. Serum ve idrar nitrit konsantrasyonlarında V. ve VI. grupta artış olmasına karşın VII. ve VIII. gruplarda ise düşüş belirlendi. Sonuç olarak; gentamisin ilişkili nefrotoksisite olgularında nitrik oksit uyarımının yararlı, nitrik oksit inhibisyonunun ise zararlı etkilerinin olduğu, bu nedenle uzun süreli gentamisin tedavisi gereken durumlarda L-arginin verilmesinin nefrotoksisitenin şiddetinin azaltılmasında yararlı olacağı kanısına varıldı.