The Qur'ân's space imagine

Abstract

KUR'ÂN'IN UZAY TASAVVURU ÖZET İnsanoğlunun tarih boyunca kâinatla etkileşim içerisinde olduğu bir olgudur. Günümüzde bu etkileşimin insanlığın bilgi birikimi, hayal gücü ve tasavvur kuvvetine oranla daha da arttığı müşahede edilmektedir. Bu konudaki etütler daha çok dini kaynaklar ve bilim ışığında yapılmaktadır. Kur'ân-ı Kerîm, nüzûlünden günümüze kadar anlaşılmasına yönelik üzerinde çokça çalışılmış dini metinlerden biridir. İçinde barındırdığı konu ve ifadeler nedeniyle her asırda ilim insanları tarafından yeniden ele alınıp yorumlanmıştır. Bu konulardan biri de kâinat ile ilgili konu ve ifadelerdir. Son iki asırdır İslâm dünyasının bilim ve teknolojide Batı'nın gerisinde kalmasına bağlı olarak bilimselci tefsir anlayışı ön plana çıkmaktadır. Bu sahada çalışma yapan âlimlere göre, bilimsel araştırmalarla ortaya konan birçok konu Kur'ân'da doğrudan veya dolaylı bir şekilde ifade edilmiştir. Çalışmamız, kâinatın yaratılışından başlayarak sona ereceği vakte kadar Kur'ân'da yer alan kelime ve ifadeler tefsir kaynakları, konuyla ilgili yazılan müstakil eserler ekseninde ele almış olup ortaya çıkan sonucu Kur'ân açısından yeniden değerlendirmeye tabi tutmuştur. Buna binaen, Kur'ân'da kâinatın yaratılışı, büyüklüğü, insanlık için taşıdığı anlamlar üzerine odaklanmış olup Kur'ân'ın kâinat ve uzayı nasıl tanımladığı, onların yaratılış süreci ve barındırdıkları gök cisimleri hakkındaki bilgiler incelenerek Kur'ân'ın uzayla ilgili tasavvuru ortaya konmuştur. Müslümanlar, globalleşen ve yeni bir bilinçle şekillenen dünyada ortaya çıkan yeniliklere kendi dinamikleriyle, özgün yöntemlerle uyum sağlamak durumundadır. Bu bağlamda bilimin semâvât, arz ve uzayla ilgili ulaştığı sonuçlara Müslüman âlimler tarafından Kur'ân'î anlamlar yüklenerek yeniden tefsir edilmesi oldukça önemlidir. Sonuç olarak, Kurân'ın uzayla ilgili tasavvuru, insanın yaratılış amacını, Yaratıcının yüceliğini, evrenin derinliklerindeki gizemi düşünmesine ve keşfetmesine yönlendirmektedir. Anlama ve idrak sınırlarını aşan ifadelerin Kur'ân-ı Kerîm'de insanların anlayış seviyesine hitap eden kelimeler ile beyan edildiği, kullanılan kelimelerin birçok anlama gelebileceği görülmüştür. Bu nedenle kâinat ve ihtiva ettiği varlıklar Kur'ân'ın ifade şekliyle birlikte ele alınıp, bu ifadelerin bilimle örtüşen ya da ayrışan yönleri yeniden incelenmiştir. Uzayın derinliklerine yapılan bir yolculukla, insanın kendi varlığı ve anlamı üzerine daha derin bir anlayış kazanmasına vesile olmasını umuyorum. Anahtar sözcükler: Tefsir, Kâinat, Semâvât, Uzay, Arz Sayfa Sayısı: X+140 Tez Danışmanı: Prof. Dr. Hayati AYDINTHE QUR'ÂN'S SPACE IMAGINE ABSTRACT Humanity has historically interacted with the universe, and it is observed that this interaction has increased in proportion to humanity's knowledge, imagination, and conceptual power. Studies on this subject are mostly conducted through religious sources and scientific perspectives. The Quran, one of the most studied religious texts from its revelation to the present day, has been frequently re-examined and interpreted by scholars of every era due to its content and expressions. One of these topics is related to the universe. For the last two centuries, with the Islamic world lagging behind the West in science and technology, a scientific approach to exegesis has gained prominence. According to scholars working in this field, many topics revealed through scientific research are directly or indirectly expressed in the Quran. Our study examines the words and expressions in the Quran regarding the creation of the universe, its magnitude, and its meanings for humanity, analyzing them through exegesis sources and specialized works. It reevaluates the findings from the perspective of the Quran. Consequently, the focus is on how the Quran describes the creation, size, and significance of the universe, and the information about celestial bodies contained within it. The study aims to reveal the Quran's conception of space. In the context of a globalized world that is taking shape with new consciousness, Muslims must adapt to new developments using their own dynamics and unique methods. In this regard, it is crucial for Muslim scholars to reinterpret the results reached by science regarding the heavens, earth, and space in light of Quranic meanings. As a result, the Quran's conception of space directs humans to contemplate and discover the purpose of creation, the majesty of the Creator, and the mysteries within the depths of the universe. It has been observed that expressions in the Quran that transcend understanding are conveyed in words that appeal to human comprehension, with many meanings possible for the terms used. Therefore, the universe and its contents have been examined together with the Quranic mode of expression, and the aspects where these expressions align with or diverge from science have been re-evaluated. It is hoped that a journey into the depths of space will contribute to a deeper understanding of human existence and its meaning. Keywords: Tafsir, Cosmos, Universe, Sky's, Imagination, Earth Quantity of Page: X+140 Scientific Director: Prof. Dr. Hayati AYDIN