Retina Pigment Epiteli ve Fotoreseptör Kompleksinde Hasar Yapan İlaçlar-3: Patogenez, Tanı ve Tedavi (Klofazimin, Deferoksamin, A Vitamini Eksikliği ve Çölyak Hastalığı, Digoksin)

Abstract

Toksik retinopatiler, sistemik olarak uygulanan ilaçların neden olduğu retina hasarından kaynaklanan çeşitli durumlardır. Nispeten nadir olmalarına rağmen, özellikle iki taraflı pigmenter bozukluk veya retinada kristal birikimi gibi olağan dışı bir retinopati veya makulopati özellikleri mevcut olduğunda, göz önünde bulundurulmalıdır. Birtakım ilaçların RPE ve fotoreseptör tabakasında hasar yaptığı gözlenmiştir. Bunlardan klofazimin; tüberküloz, lepra ve çeşitli kutanöz hastalıkların tedavisinde kullanılabilmekte ancak doza bağımlı olarak renkli görme defekti ile öküz gözü makulopatiye sebep olabilmektedir. Demir şelatlayıcı ajan olarak kullanılan deferoksamin mesilat kullanımıyla ilişkili çeşitli görüntüleme yöntemleriyle saptanabilen lezyonlar tanımlanmıştır. Kseroftalmi semptomlarıyla karakterize A vitamini eksikliğinde rod fonksiyon defektlerinin ön planda olduğu, fotoreseptör dış segmentte druzenoid birikintiler gözlenmiştir. Teropatik aralığı oldukça dar olan digoksin kullanımında ise yine renk algısında bozulmayla kendisini gösteren fotoreseptör fonksiyon bozuklukları gelişebilmektedir. Sistemik ilaç kullanımına bağlı oküler yan etkilerin çoğu, erken tespit edilirse, tedavinin kesilmesinden sonra geri dönüşümlüdür. Bununla birlikte, toksik etkiler tespit edilmezse ilerleyebilir ve potansiyel olarak geri dönüşü olmayan görme kaybı ile ilişkili retinal disfonksiyona neden olabilir.