Abu'l-muine the Nasafi and Place in the History of Islamic Sects

Abstract

Ebu'l-Muin Meymun b. Muhammed en-Nesefî, Matüridiyye Mezhebini sistemleştirerek aynı isimle anılmasına katkı sağlayan en önemli kelam bilgini olarak kabul edilir. Bu Mezhebin İmam Matürididen öncede var olduğu ancak belirli bir kişiye nispet edilmediği anlaşılmaktadır. Nitekim bu dönemlerde ya Hanefî Ehl-i Rey veya Maveraunnehir Ulemâsı adıyla anılmaktadır.Bu ulemâ gurubunun yaşadıkları bölgede Hicri IV. yüzyıla kadar tek dini otorite olarak varlıklarını sürdürdükleri görülmektedir. Bu dönemle beraber Eş'arî Mezhebinin önemli kelamcıları bölgeye yerleştiği anlaşılmaktadır. Bundan dolayı her iki mezhebe mensup kelamcılar arasında şiddetli tartışmaların olduğu konu ile ilgili eserlerde anlatılmaktadır. Nesefî ?Tabsiratu'l-Edille? adlı eserinde tartışmaları verirken Hanefi Ehl-i Rey/Maveraunnehir Ulemâsının detaylı bir listesini vermektedir. Bu listede en fazla övgüyle sözettiği kelamcı Ebu Mansur el-Matüridî olduğu görülmektedir. Ancak Matüridiyi mezhep imamı olarak değil sadece Ebu Hanife'nin görüşlerini en iyi bilen kişi olarak vermektedir. Nesefî'nin bu gayretlerinden dolayı Ebu Mansur el-Matüridî Ebu Hanife'den sonra mezhebin en önemli kelamcısı konumuna geldiği anlaşılmaktadır. Nesefî tarafından imamlık mertebesine yükseltilen İmam Ebu Mansur el-Matüridî, daha sonraki dönemlerde Hanefi Ehl-i Rey/Maveraunnehir Uleması geleneğinin boş kalan kelam imamlığı makamına oturtulmuş olduğu kuvvetle muhtemeldir.Nesefî'nin, başka mezhepleri şiddetle eleştirdiği gibi Eş'ariliğide eleştirmekten kaçınmadığı anlaşılmaktadır.Mezhepteki katkılarının görülebilmesi için Eş'ari kelamcı İmam Cüveynî ile karşılaştırıldığında Nesefî'nin kendi mezhebinin isimlendirmesine daha fazla katkı sağladığı görülmektedir.Sonuç olarak Nesefî'nin gayretleri, bu geleneğe mensup kelamcıların bir otorite etrafında toplanmaya sebebiyet verdiği ve bu otoriteninde İmam Ebu'l-Mansur el-Matüridî olduğu anlaşılmaktadır. Dolayısıyla Matüridiyye adıyla anılan bir mezhebi İslam Mezhepleri Tarihine kazandırarak katkı sağladığı görülmektedir.

In Islamic theology, Ebu?l-Muin Meymun b. Muhammed en-Nesefî is regarded as the most prominent scholar who furnished it bear the same name by systematizing Maturidiyye cult.This cult is believed to have existed before Imam Maturidiyye but not attributed to any certain figure. Nevertheless, it was known as either by the name by the name of Hanefî Ehli Rey or MaveraunnehirIt seems that this group of scholars maintained their existence as the mere authority in the region they lived until the IV. century. (Muslim calendar)It is so clear from the works related to the issues that there were severe debates between the scholars belonged to the two cauts. However, Maturidi is not mentioned as the human leader of the cult, but the one who knows the cult the best.Because of these efforts of Nesefi, it is figured out that he became the most important figure in the cult after Ebu Mansur el-Maturidi Ebu Hanife.It is most likely that Imam Ebu Mansur el-Maturidi who was promoted to imam position by Nesifi, was then seated on the statue of Kelam Imam which had recently been empty by the tradition oh Hanefi Ehl-i Rey/Maveraunnehir scholar.It is, well understood that Nesefi never refrained from criticising The Esari, in addition to severly criticising some others.In coparision with Esari scholer Imam Cuveyni, Nesefi is seen to have contributed more to his cult to be namedis cult.As a result, the efforts of Nesefi provided the scholars to gather around the Islamic theology and it is understood that this authority is Imam Ebu Mansur el-Maturidi. It can be said that he contributed the Islamic cult history by bringing in a cult called Maturidi.