A Historical Analysis of Nato Strategic Concepts in the Context of Regional and Global Security Threats

Abstract

SSCB'nin İkinci Dünya Savaşı sonrasında çok hızlı bir şekilde siyasal ve askeri büyüme kat ederek, etki alanını ABD'nin nüfuz alanlarına ve Batı Avrupa ülkelerinin ulusal sınırlarına yayma girişiminde bulunması, uluslararası sistemde ciddi bir kaosa neden olmuştur. Uluslararası sistem, ABD ve SSCB merkezli olmak üzere askeri, siyasal ve ekonomik anlamda bir ayrışma içerisine girmiştir. Askeri bir ittifak olan NATO, Soğuk Savaş dönemimde SSCB'ye karşı bir denge unsuru olarak ABD önderliğinde Batı Avrupalı devletler tarafından kurulmuştur. Avrupa devletleri o dönemlerde kendi güvenliklerini sağlayacak ne askeri ne de finansal kapasiteye sahip olmadıkları için, NATO'nun varlığını desteklemişlerdir. NATO, Avrupa devletleri için bir güvenlik şemsiyesi görevi görmekle birlikte, özellikle Avrupa'da ABD'nin ekonomik ve siyasal menfaatlerini koruma gibi önemli bir görevi ön planda tutmuştur. Soğuk Savaşı takiben uluslararası arenada ortaya çıkan ve oluşum süreci günümüzde de hâlen devam etmekte olan NATO, kendisine dahil olan aktör devletlerle daha karmaşık bir hal almış ve bu aktörlerin ağırlıklarına göre de izlemiş olduğu stratejiler zamanla değişip olgunlaşabilmiştir. Soğuk Savaş sonrası dönemde, Avrupalı müttefikler NATO'nun artık gerekli olmadığı yönünde beyanlarda bulunmuşlardır. Bu bağlamda bu tezin amacı Soğuk Savaş dönemi sona ermesine rağmen NATO'nun varlığını nasıl ve hangi nedenlerle devam ettirebildiği hususunda bir analiz yapmaktır. Tezin temel argümanı, NATO'nun Soğuk Savaş sonrası dönemde bölgesel ve küresel tehditler karşısında yeni misyonlar üstlenerek meşruiyetini sağlamlaştırarark varlığını devam ettirdiğidir. Bu bağlamda yeni güvenlik tehdit ve meydan okumaları olarak enerji güvenliği, siber güvenlik, kitle imha silahları, Rusya Ukrayna Savaşı, ulaslararası terörizimle mücadele ve alan dışı faaliyet alanı olarak Afganistan ön plana çıkmaktadır.

The USSR's very rapid political and military growth after the Second World War and its attempt to extend its sphere of influence to the spheres of influence of the US and the national borders of Western European countries led to serious chaos in the international system. The international system entered into a division in military, political, and economic terms, with the USA and the USSR being in the center. NATO, a military alliance, was established by Western European states under the leadership of the United States as an element of balance against the USSR during the Cold War. Since European states did not have the military or financial capacity to ensure their own security at that time, they supported the establishment of NATO. Although NATO served as a security umbrella for European states, it prioritized the important task of protecting the economic and political interests of the United States, especially in Europe. NATO, which emerged in the international arena after the Cold War and still continues its formation process today, has become more complex with the actor states included in it, and the strategies followed by these actors according to their weight have changed and matured over time. In the post-Cold War era, European allies declared that NATO was no longer needed. In this context, the aim of this thesis is to analyze how and for what reasons NATO can continue its existence although the Cold War period has ended. The main argument of the thesis is that NATO continues to exist in the post-Cold War period while consolidating its legitimacy by undertaking new missions in the face of regional and global threats. In this context, energy security, cyber security, weapons of mass destruction, the Russian-Ukrainian War, the fight against international terrorism, and Afghanistan as an area of activity beyond the mission of NATO stand out as new security threats and challenges