Determination of Germination and Emergence Characteristics in Different Growing Media of Cağ (bilacunaria Microcarpa) Plant Growing in Van Lake Basin

Abstract

Bu çalışma, Van gölü havzasında yetişen Cağ [Bilacunaria microcarpa (Sinonim, Hippomarathrum microcarpum (M.Bieb) B.Fedtsch.)] bitkisinin kültüre alınabilme potansiyelinin araştırılması, tohum çimlenme ve farklı ortamlarda çıkış özelliklerinin belirlenebilmesi, Cağ bitkisinin genetik çeşitliliğinin korunması ve tarımsal üretimde çeşitliliğin arttırılması sağlanabileceği amacıyla Cağ bitkisinin çimlendirme potansiyeli belirlenmiş ve fide çıkış denemesinde kontrol grubu olarak kullanılan toprak ile torf, perlit, kum, çiftlik gübresi ve bu ortamların birbiriyle kombinasyonlarının Cağ bitkisinin çıkış özelliklerinin belirlenmesinde kullanılma olanakları araştırılmıştır. Çalışmada çimlendirme denemesinde yeterli çimlenme olmadığından, tohumlar katlamaya tabi tutulmuştur. Çalışmanın fide çıkış denemesinde yetiştirme ortamı olarak 1: %100 toprak (kontrol) 2: %50 toprak + %50 torf 3: %50 toprak + %50 perlit 4: %50 toprak + %50 kum 5: %50 toprak + %50 çiftlik gübresi 6: %20 toprak + %20 torf + %20 perlit + %20 kum + %20 çiftlik gübresi kullanılmıştır. Çalışma altı uygulama, dört tekkerrürde. 2 farklı bölgeden alınmış tohumlarla viyollerde tesadüf parselleri deneme desenine göre yürütülmüştür. Çalışma sonunda fide çıkış zamanı, fide çıkı hızı, sürgün boyu, sürgün yaş ve kuru ağırlıkları, kök boyu, kök yaş ve kuru ağırlıkları, yaprak sayısı gibi parametreler Duncan çoklu karşılaştırma testi ile değerlendirilmiştir. Sonuç olarak; bu çalışma ile Cağ bitkisinin Bitlis ili koşullarında uygun ortam ve sıcaklık değerlerinde, tohumların uzun katlama süresine tabii tutulması halinde çıkış oranında önemli artışlar olmuştur. Van genotipinin (Genotip2), Bitlis genotipine (Genotip1) göre daha iyi sonuçlar verdiği ve fide yetiştirme ortamı bakımından da %50 toprak + %50 torf uygulamasının birçok özellikte ön plana çıktığı gözlemlenmiştir. Cağ bitkisi ile yapılacak çalışmalarda tohumların düşük sıcaklıkta bekleme ihtiyacının giderilmesinin hedefe ulaşmayı kolaylaştıracağı ve uygun yetiştirme ortamlarında tohumların daha erken yetişeceği vurgulanmıştır.This study aimed to investigate the cultivation potential of Cağ [Bilacunaria microcarpa (syn. Hippomarathrum microcarpum (M.Bieb) B.Fedtsch.)], a plant native to the Van Lake Basin, by examining its seed germination and emergence characteristics under different growing media. The study also aimed to contribute to the conservation of genetic diversity and increase agricultural diversity. The germination potential of Cağ seeds was assessed, and a seedling emergence trial was conducted. The media used in the trial included soil (control), peat, perlite, sand, farmyard manure, and their combinations to determine their effects on seedling emergence. Due to insufficient germination in the initial germination trial, the seeds were subjected to stratification. The seedling emergence trial included the following growing media: 1: 100% soil (control); 2: 50% soil + 50% peat; 3: 50% soil + 50% perlite; 4: 50% soil + 50% sand; 5: 50% soil + 50% farmyard manure; and 6: 20% soil + 20% peat + 20% perlite + 20% sand + 20% farmyard manure. The study was carried out in a randomized plot design with six treatments, four replicates, and seeds collected from two different regions. Parameters such as seedling emergence time, emergence rate, shoot length, fresh and dry shoot weight, root length, fresh and dry root weight, and leaf number were evaluated using Duncan's multiple comparison test. Results indicated that in Bitlis conditions, seed stratification for extended periods under appropriate temperature and medium conditions significantly improved emergence rates. The Van genotype (Genotype 2) performed better than the Bitlis genotype (Genotype 1), and the 50% Soil + 50% Peat mixture showed superior performance for several parameters. It was concluded that addressing the need for cold stratification in Cağ seeds could enhance germination success and that appropriate growing media would promote faster seedling development.