2011 Van Depremive Kentsel Nüfusta Mekânsal Farklılaşmalar

Abstract

Yeryüzünün bugünkü görünümünü kazanmasında temel değişkenlerden biri olan depremler, insanoğlunun yaşamında her zaman yıkım ve felaketin adı olmuştur. Yarattığı çevresel, sosyo-ekonomik ve insan yaşamına ilişkin etkiler bakımından hiç şüphe yok ki yeryüzünde meydana gelen doğal afetlerin en önemlilerindendir. Ölümün ve yıkımın adı olan depremler, pek çok insanın hayatını kaybetmesine ve sakatlanmasına sebep olduğu gibi binaların yıkılmasına, tarım, ticaret, sanayi, turizm gibi pek çok alanda da önemli ekonomik tahribatlara neden olmaktadır. 2011 yılında Van'da meydana gelen depremlerde il genelinde önemli zararlar görülmekle birlikte, Van kenti, depremin yarattığı yıkımların ve tahribatların merkezi olmuştur. Şüphesiz bu tahribatta konutların uygun olmayan alanlara inşa edilmesi, binalarda kullanılan yapı malzemesi, denetimlerin yetersizliği, bilgi eksikliği ve daha önemlisi umursamazlık gibi pek çok değişken etkili olmuştur. Kentin yaşadığı travma ve geçirdiği süreçleri ele alan bu çalışmada işlenen başlıca konular, depremin yarattığı yıkım ve zemin ilişkisi, ölüm ve ciddi sakatlık vakalarının gerçekleştiği mahalleler ile bu mahallelerin başta ekonomik olmak üzere diğer değişkenlerle ilişkisi, binaların hasar durumları ve kent içindeki dağılımı, yeni konut alanlarının yer seçimleri, yerleşmeye uygunluğu, kentin gelişmesini destekleyip desteklemediği, kentte gerçekleştirilen altyapı ve üstyapının kentsel dönüşüm süreçleri ile uyumlu olup olmadığı şeklindedir. Araştırma birçok değişken açısından irdelenmiş ve depremin kentte yarattığı etkiler Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) tabanlı programlar kullanılmak suretiyle analiz edilmiştir