Comparison of Smartphone and Internet Addiction With Sleep Hygiene, Circadian Preferences and Optical Coherence Tomography Findings in University Students

Abstract

Amaç: Bağımlılık düzeyine ulaşan internet ve akıllı telefon kullanımı, sıklıkla kişilerin yaşam kalitesi ve işlevselliğinde bozulmalara yol açar. Bu bağımlılıklarda uykunun çeşitli parametrelerinde de bozulmalar yaşandığı bilinmektedir. Çalışmamızda internet bağımlılığı ve akıllı telefon bağımlılığında uyku hijyeni, sirkadiyen tercihler ve optik koherens tomografi ile ölçülen retina sinir lifi tabakası (RSLT) kalınlığı ve santral maküla kalınlığının bağımlı olan kişilerdeki olası farklılıklarının değerlendirilmesi ve bu değişkenler arasındaki ilişkinin incelemesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışmamıza 212 gönüllü üniversite öğrencisi katılmıştır. Katılımcıların tümüne Sosyodemografik Bilgi Formu, Chen İnternet Bağımlılığı Ölçeği (CİBÖ), Akıllı Telefon Bağımlılığı Ölçeği-Kısa Form (ATBÖ-KF), Uyku Hijyeni İndeksi (UHİ) ve Sabahlılık-Akşamlılık Ölçeği (MEQ) uygulanmıştır. Ölçekleri tamamlayan katılımcılara göz hastalıkları polikliniğinde alanında deneyimli hekimler tarafından rutin göz muayenesi yapılmıştır. Çalışmanın dahil edilme kriterlerine uygun kişilere optik koherens tomografi (OKT) cihazı aracılığıyla retina sinir lifi tabakası (RSLT) kalınlığı ve santral maküla kalınlığı ölçülmüştür. Bulgular: Çalışmamızda internet bağımlılığı oranı %17, akıllı telefon bağımlılığı oranı %38.2 olarak saptanmıştır. Hem internet bağımlılığı olanların hem de akıllı telefon bağımlılığı olanların uyku hijyeni indeksi puan ortalamalarının sağlıklı gruptan daha yüksek olduğu (daha kötü uyku hijyenine sahip oldukları), internet bağımlılığı için bu ilişkinin istatistiksel olarak anlamlı düzeyde olduğu (p<0.01) fakat akıllı telefon bağımlılığı için istatistiksel olarak anlamlı düzeyde olmadığı (p:0.128) saptanmıştır. Hem internet hem de akıllı telefon bağımlılığı olanların en sık ara tipte sirkadiyen tercihi olduğu, sirkadiyen tercihler açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı saptanmıştır (sırasıyla p:0.133, p:0.633). OKT aracılığıyla ölçülen RSLT kalınlığı internet bağımlılığı olanların sağlıklı kişilere göre temporal süperior ve temporal inferior kadranlarda istatistiksel olarak anlamlı düzeyde artmış olduğu saptanmıştır (p<0.05). Akıllı telefon bağımlılığında ise sağlıklı kişilere göre RSLT kalınlığı temporal inferior kadranında istatistiksel olarak anlamlı düzeyde artmış olduğu saptanmıştır (p<0.05). Cinsiyete göre OKT verilerinin karşılaştırıldığı analizlerde kadınlarda nazal inferior (p<0.01) ve global (p<0.05) kadranlarda; erkeklerde ise santral maküler kalınlığın (p<0.01) istatistiksel olarak anlamlı düzeyde artmış olduğu saptanmıştır. Çalışmamızda korelasyon analizlerine bakıldığında; internet bağımlılığı ölçek puanları ile akıllı telefon bağımlılığı ölçek puanları (p<0.01), uyku hijyeni indeksi puanları (p<0.01) ve RSLT temporal süperior kadran kalınlığı (p<0.01); akıllı telefon bağımlılığı ölçek puanları ile uyku hijyeni indeksi puanları (p<0.01) ve RSLT temporal süperior kadran kalınlığı (p<0.05) arasında istatistiksel olarak önemli düzeyde pozitif yönde korelasyon olduğu saptanmıştır. Mediasyon analizinde akıllı telefon bağımlılığının internet bağımlılığı üzerinde direk bir etkisi olduğu (p<0.01), akıllı telefon bağımlılığının uyku hijyeni için pozitif yordayıcısı olduğu (p<0.01) ve uyku hijyeni mediatör olarak eklendiğinde internet bağımlılığı ve akıllı telefon bağımlılığı arasındaki ilişkinin (p<0.05) halen istatistiksel olarak önemli olmaya devam ettiği saptanmıştır. Tartışma: Üniversite öğrencilerinde internet ve akıllı telefon bağımlılığı önemli oranlarda görülmektedir. Çalışmamızda hem internet bağımlılığı hem de akıllı telefon bağımlılığı olanlarda uyku hijyeninin olumsuz yönde etkilendiği ve bağımlılığı olan kişilerin sirkadiyen tercihler açısından sağlıklı popülasyondan farklılaşmadığı saptandı. OKT incelemelerinde bağımlılığı olan kişilerin RSLT kalınlığı çeşitli kadranlarda artmış olarak bulundu. Ayrıca bu ölçümlerde cinsiyetler arasında kadın cinsiyette RSLT kalınlığı tüm kadranlarda, santral maküla kalınlığı ise erkek cinsiyette artmış olarak saptandı. Korelasyon analizinde internet bağımlılığı ölçek puanları, akıllı telefon bağımlılığı ölçek puanları, uyku hijyeni ölçek puanları ve RSLT temporal süperior kadran kalınlığı arasında pozitif yönde ilişki olduğu saptandı. Ayrıca akıllı telefon bağımlılığı ölçek puanları ile uyku hijyeni indeksi puanları ve RSLT temporal süperior kadran kalınlığı arasında pozitif yönde ilişki olduğu saptandı. Mediasyon analizinde ise akıllı telefon bağımlılığının internet bağımlılığıyla ilişkili olduğu saptanmış olup uyku hijyeninin bu ilişkiye mediatör olarak etki ettiği tespit edilmiştir. Bu veriler ışığında internet ya da akıllı telefon bağımlılığı olan kişilerde uyku hijyeni farkındalığının sorgulanması gerektiği, tüm sirkadiyen tercihlerdeki bireylerde bu bağımlılıkların görülebileceği unutulmamalıdır. Kişiye özel tedavi planı oluştururken bu hususlara dikkat edilmesi tedavi sürecinde yararlı olabilir.Objective: Internet and smartphone use that reaches the level of addiction often leads to deterioration in the quality of life and functionality of individuals. It is known that these addictions also impair various parameters of sleep. In our study, we aimed to investigate sleep hygiene, circadian preferences and possible differences in retinal nerve fiber layer (RNFL) thickness and central macular thickness obtained by optical coherence tomography in internet addiction and smartphone addiction. Materials and Methods: A total of 212 volunteer university students participated in our study. All participants were administered the Sociodemographic Information Form, Chen Internet Addiction Scale, Smartphone Addiction Scale-Short Form, Sleep Hygiene Index and Morningness-Eveningness Scale. Participants who completed the scales underwent routine eye examinations by experienced physicians in the ophthalmology outpatient clinic. Retinal nerve fiber layer (RNFL) thickness and central macular thickness were measured by optical coherence tomography (OCT). Results: In our study, internet addiction rate was 17% and smartphone addiction rate was 38.2%. Both internet addicts and smartphone addicts had higher mean sleep hygiene index scores (worse sleep hygiene) than the healthy group, and this relationship was statistically significant for internet addiction (p<0.01) but not for smartphone addiction (p:0.128). When circadian preferences were analyzed, it was found that those with both internet and smartphone addiction were most frequently in the intermediate type, and there was no statistically significant difference between the addicted group and the healthy group (p:0.133, p:0.633, respectively). RNFL thickness was found to be statistically significantly increased in the temporal superior and temporal inferior quadrants in those with internet addiction compared to healthy subjects (p<0.05). In smartphone addiction, RNFL thickness was found to be statistically significantly increased in the temporal inferior quadrant compared to healthy subjects (p<0.05). In the analyses comparing OCT measurements according to sex, it was found that nasal inferior (p<0.01) and global (p<0.05) quadrants in women and central macular thickness (p<0.01) in men were statistically significantly increased. The correlation analyses in our study revealed statistically significant positive correlations between internet addiction scale scores (p<0.01) and smartphone addiction scale scores (p<0.01), sleep hygiene index scores (p<0.01), RNFL temporal superior quadrant thickness (p<0.01); smartphone addiction scale scores and sleep hygiene index scores (p<0.01), RNFL temporal superior quadrant thickness (p<0.05). Mediation analysis revealed that smartphone addiction had a direct effect on internet addiction (p<0.01), smartphone addiction was a positive predictor of sleep hygiene (p<0.01), and when sleep hygiene was included as a mediator, this coefficient was still significant (p<0.05). Discussion: Internet and smartphone addiction are seen considerable rates among university students. In our study, it was found that sleep hygiene was negatively affected in those with both internet addiction and smartphone addiction, and those with addiction did not differ from the healthy population in terms of circadian preferences. In OCT measurements, RNFL thickness was found to be increased in various quadrants in patients with addiction. In addition, RNFL thickness was found to be increased in all quadrants in female gender and central macular thickness was found to be increased in male gender. Correlation analysis revealed that internet addiction scale scores, smartphone addiction scale scores, sleep hygiene scale scores and RNFL temporal superior quadrant thickness were positively correlated. In addition, there was a positive correlation between smartphone addiction scale scores, sleep hygiene index scores and RNFL temporal superior quadrant thickness. Mediation analysis revealed that smartphone addiction was associated with internet addiction and sleep hygiene was found to mediate this relationship. In the context of these results, it should be kept in mind that sleep hygiene awareness should be questioned in individuals with internet or smartphone addiction and such addictions can be seen in individuals with all circadian preferences. It may be useful to pay attention to these issues while creating a personalized treatment plan.