A Morphological and Syntactical Study of Sumerian and Turkish

Abstract

Sümerce M.Ö. 3500 yılına dayanan, bilinen en eski yazının dilidir. Türkçenin ise tespit edilmiş ilk yazılı örneği M.S. VIII. yüzyıl ortalarına tarihlenen Orhun Abideleridir. Sümerce ile Türkçeyi biçimbilimsel ve sözdizimsel açıdan karşılaştırdığımız bu çalışma iki dilin birbirinden ayrı zamanlarda yazıya geçirilmiş olması nedeniyle artsüremli bir bakış açısına sahiptir. bu tür çalışmalar dillerin zaman içerisindeki evrimleri üzerine yoğunlaşır. İncelemeye tabi tutuğumuz bu dillerden Türkçe Ural-Altay dil ailesinde yer alırken Sümerce herhangi bir dil ailesine mensup diğildir. Her ne kadar söz konusu diller aynı dil ailesine mensup değilseler de biçimsel olarak bağlantılı dillerden oldukları bilinmektedir. Ülkemizde Sümerce ile Türkçe hakkında sözcüksel karşılaştırmalar yapılmış olmasına rağmen biçimbilimsel ve sözdizimsel özelliklerini ortaya çıkaracak yapısal bir karşılaştırma yapılmamıştır. Bu çalışmayla alandaki söz konusu eksikliklerin giderilmesi hedeflenmiştir. Çalışmamız, biçimbilimsel özellikler ve karşılaştırma ile sözdizimsel özellikler ve karşılaştırma olmak üzere iki ana bölümdeki incelemelere dayanmaktadır. Bu incelemeler dağılımsal çözümleme yöntemleri kullanılarak karşılaştırmalı bir şekilde yapılmıştır. İki bölümde elde edilen veriler değerlendirme bölümünde bir araya getirilerek açıklanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre iki dilin oldukça ilginç ve önemli ortak noktaları ortaya çıkarılırken, bazı temel farklılıkları bulunduğu tespit edilmiştir. Bu tespitler sonuç bölümünde açık bir şekilde ortaya konmuştur.

Sumerian is known the oldest language type from 3500 BC, but the first written examples of Turkish, where have been identified Orkhon Inscriptions, are dated to the middle of the VIII century. In this study which we compares Sumerian and Turkish in morphologic and syntactic aspects has a diachronic point of view, because these two languages have been written at different times. This sort of studies are focused on the evolution of languages in time. While Sumerian is not a member of any language family, our subject to review of Turkish language is included in Ural-Altaic family. Although the both languages are not belonged to the same language family; they are known to be agglutinated languages in stylistically. Although many lexical comparisons for Turkish and Sumerian are made in our country, have not been made any structural comparison to reveal morphologic and syntactic characteristics. This study aimed to correct the deficiencies in this field. This study based on researches of two main sections which are morphological features and comparison, syntactic features and comparison. These researches are performed in using distributional analysis methods in a comparative manner. The data obtained in two parts is described together at the evaluation part. According to the obtained results, while exposuring outstanding and important points in common of two languages, have identified some basic differences. These findings are set out clearly in the results section.