Kontrast Madde Nefropatisinin Önlenmesinde Dopamin Kullanımı

Abstract

Amaç : Kontrast madde nefropatisinin (KMN) literatürde çok çeşitli tanımı mevcuttur. En sık kabul gören tanımı, kontrast madde alımından 48-72 saat sonra serum kreatinin değerinde yükselme olarak kabul edilmektedir. Kontrast nefropatisi, tanısal veya girişimsel amaçlı kontrast madde kullanımı sonucu özellikle diyabetes mellitus, hipertansiyon, hipovolemi gibi risk taşıyan kişilerde görülmektedir. Çalışmamızda dopaminin. KMN proflaksisi için kullanılabilirliğini incelemeyi amaçladık. Yöntem ve gereçler : Çalışmaya Radyoloji Ünitesine başvuran kontrast kullanan 60 hasta dahil edildi. Olguların üçü uyumsuzluk nedeni ile çalışma dışı bırakıldı. Olgular iki gruba ayrıldı. Birinci gruba %5 Dext-roz solüsyonu içinde 0.2 mgr/kg/dk hızında dopamin infüzyonu yapıldı, ikinci gruba dopamin olmaksızın sadece %5 Dextroz solüsyonu aynı dozda verildi. Her iki gruba da kontrast kullanımını takiben 6 saat süre içinde verildi. Olgulardan BUN, kreatinin, ürik asit tayini için 6. ve 72. saatte kan örnekleri alındı. Bulgular: Her iki grubun sonuçları karşılaştırıldı. Ayrıca riskli olan ve olmayan gruplar da kendi arasında karşılaştırıldı. Plasma kreatinin düzeyi birinci grupta belirgin olarak yükseldi (p=0.04). Diyabetes mellitus, hipertansiyon, piyelonefrit, ürolitiyazis, konjestif kalp yetmezliği, nefrotoksik ajan kullanımı risk faktörü olarak kabul edildi. Rsik faktörleri hastaların öykülerinden belirlendi. Diyabetli, piyelonefritli ve konjestif kalp yetmezliği olan hasta sayısı subgrup analizi için yeterli sayıda değildi. Dopamin almayan hipertansif hasta grubunda serum kreatinin düzeyleri dopamin alanlara göre istatistiksel olarak anlamlı olmaya yakın derecede artmıştı (p=0.07). Nefrotoksik ilaç alım öyküsü olan ve dopamin almayan olgularda serum kreatinin düzeyi dopamin alanlara göre anlamlı derecede yüksek saptandı (p=0.02). Kontrast maddenin ürolitiyazis üzerinde etkisi görülmedi. Sonuçlar : Dopamin, KMN proflaksisinde, özellikle riskli hastalarda kullanılabilecek bir ajandır. Ancak kesin bir sonuca varabilmek için geniş serili özellikle riskli hastaları içeren çalışmalara ihtiyaç vardır.