Ortaokul Beceri Temelli Soruların Yeniden Yapılandırılmış Bloom Taksonomisine Göre Değerlendirilmesi

Abstract

Ülkemizin 2023 Eğitim Vizyonunda, ölçme değerlendirmede süreç ve sonuç odaklı bütünleşik bir anlayışın ortaya konulması, akademik başarının ölçülmesinde kullanılan ölçütler ile değerlendirme biçimlerinin çeşitlendirilmesi ve eğitim sistemimizdeki tüm sınavların; amacı, içeriği, soru tiplerine bağlı yapısı ve sağlayacağı yarar bağlamında yeniden düzenleneceği üzerine vurgu yapılmaktadır. Bu araştırmada da Millî Eğitim Bakanlığı [MEB] tarafından ortaokul beşinci, altıncı ve yedinci sınıf öğrencileri için hazırlanan ve yayımlanan beceri temelli sorular revize edilmiş Bloom taksonomisinin bilişsel alan ve bilgi türleri boyutuna uygunluk bakımından incelenmiştir. Araştırmanın deseni nitel araştırma yaklaşımlarından biri olan doküman analizi olarak belirlenmiştir. MEB tarafından beşinci, altıncı ve yedinci sınıflar için hazırlanan beceri temelli 180 adet çoktan seçmeli soru örneklem grubuna seçilmiştir. Alanında üç uzmanın bu soruları Bloom’ un taksonomisinde yer alan bilgi türleri ve bilişsel alan basamaklarına uygunluk bakımından karşılaştırması ile analiz edilmiştir. Çalışmanın sonucunda, beceri temelli soruların olgusal bilgi (%21,6), işlemsel bilgi (%3,8), kavramsal bilgi (%74,6) basamağında olduğu görülmüştür. Bununla birlikte soruların hatırlama (%14,4), anlama (%77,9), uygulama (%1,6), çözümleme (%1,1), yaratma (%5) basamağında olduğu saptanmıştır. Çoğunluk olarak değerlendirildiğinde beceri temelli soruların ezberden uzak, yaratıcı düşünmeyi sağlayabilen, problem çözme becerilerinin kazanılmasını hedefleyen, hayal gücünü tetikleyen, günlük hayattaki problemleri içeren ve üst düzey zihinsel becerileri harekete geçirecek türden olması gerektiği de öneriler arasındadır.