Determination of Sedimentological and Structural Geological Properties of Terrestrial Deposits of Lake Erçek Basin (van)

Abstract

Doğu Anadolu Platosu, Arabistan ve Avrasya levhaları arasında meydana gelen Kuzey-Güney sıkışma rejimi ve Bitlis Zagros Kenet Kuşağı boyunca gerçekleşen kıta-kıta çarpışması sonucunda meydana gelmiştir. Çarpışma zonunun kuzeyinde bulunan Erçek Gölü Havzası, bu sıkışmaya bağlı olarak Geç Pliyosen'de oluşmuştur. Havza adını, içerisinde bulundurduğu Türkiye'nin ikinci büyük soda gölü olan Erçek Gölü'nden almaktadır. Bu tez çalışması, Van'ın İpekyolu ve Özalp ilçeleri sınırları içerisinde kalan, yaklaşık 700 km2 alana sahip, D-B uzanımlı Erçek Gölü Havzası'nın jeolojik özelliklerinin ortaya konulması amacıyla yapılmıştır. Erçek Gölü Havzası, Karbonifer-Miyosen yaşlı metamorfik kayaçlar, kireçtaşları, ofiyolitler ve türbidit çökelleri içeren bir temel üzerinde oluşmuştur. Yaklaşık D-B gidişli bindirme/ters faylar tarafından oluşturulan havzanın, jeolojik gelişiminde de bu sıkışma yapıları önemli rol oynamaktadır. Havzanın çökel dolgusunu oluşturan Saray Formasyonu çakıltaşlarının sedimanter fasiyes analizine göre, bu kayaçların örgülü akarsu ortamında çökeldiği belirlenmiştir.Pliyosen-Kuvaterner yaşlı Saray Formasyonu çakıltaşları içerisinde ölçülen fay düzlemlerinin paleogerilim analizleri, havzanın Geç Pliyosen'den günümüze kadar, önce KD-GB doğrultulu sonra da KB-GD doğrultulu sıkışma rejiminin etkisi altında kaldığını göstermektedir. Mevcut deprem kayıtları ve özellikle havza batısındaki fayların yoğun deprem aktivitesine sahip olması, güncel KB-GD doğrultulu sıkışma etkisinin kanıtıdır.

Eastern Anatolian Plateau was formed by North-South oriented compressional stress regime and continental collision along the Bitlis Zagros Suture Belt between Arabian and Eurasian plates. Ağrı Basin, located at north of that collision zone, was formed by compressional tectonism in the late Pliocene.The basin takes its name from Lake Erçek, which is Turkey's second largest soda lake, located in the basin. This study aims to reveal the geological characteristics of the Lake Erçek Basin, which has an area of approximately 700 km2, within the borders of İpekyolu and Özalp district of Van. Lake Erçek Basin was formed on the Carboniferous-Miocene basement rocks, composed of metamorphic, ophiolitic and turbiditic rocks. Compressional structures play an important role in the geological evolution of the basin, which is formed by approximately E-W trending thrust/reverse faults. According to the sedimentary facies analyses of the Saray Formation conglomerates that form the sedimentary fill of the basin, were deposited in a braided river environment. Paleostress analyses of fault planes measured within the Pliocene-Quaternary Saray Formation conglomerates show thatthe basin has been under the influence of the compression stress regime, first in the NE-SW direction and then in the NW-SE trending, since the late Pliocene. Existing earthquake records and especially the intense earthquake activity at the west of the basin prove the NW-SE trending compressional effect.