Stres ve Menopozun Öğrenme Üzerindeki Etkileri

Abstract

Amaç: Bu çalışmada stres ve menopozun birlikte, öğrenme işlevi üzerindeki etkileriaraştırılmıştır. Yöntem: Çalışmada, 60 adet dişi Wistar-Albino sıçan kullanılmıştır. Bu sıçanlarrandomize olarak kontrol (Grup I), deneysel immobilizasyon stres modeli (Grup II), deneyselmenopoz modeli (Grup III) ve deneysel menopoz modeli + deneysel stres modeli (Grup IV)olmak üzere her bir grupta 15’er hayvan bulunan 4 gruba ayrılmıştır. Tüm sıçanların uzundönemdeki bilişsel ve motor yetileri davranış deneyleri (açık alan ve Morris su tankı) iledeğerlendirilmiştir. Ayrıca hipotalamus-hipofiz-adrenal ekseninin geribildirim işlevinde merkezikonumunda olan kortikosteroid reseptör (Glukokortikoid reseptörü ve mineralokortikoidreseptörü) gen ekspresyonu mRNA izolasyonu ve cDNA sentezi takibinde SYBR Greenkullanılarak eş zamanlı PCR yöntemiyle incelenmiştir. Bulgular: Tüm grupların kendi içindegünlere göre ortalama yükseltiyi bulma sürelerinin karşılaştırmasında, birinci günden 4. günekadar, tüm gruplarda her günün ortalama yükseltiyi bulma sürelerinin bir önceki gündenistatistiksel olarak anlamlı düzeyde kısa olduğu saptanmıştır (p<0.001). Güne göre yükseltiyibulma sürelerinin gruplar arasında karşılaştırmasında istatistiksel olarak anlamlı bir farksaptanmamıştır (p>0.05). Açık alan deneyinde ortalama katedilen mesafenin gruplara görekarşılaştırmasında grup II en düşük ortalamaya sahip olmasına karşın, gruplar arasındaistatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunamamıştır (p>0.05). Hipokampal dokuda hemglukokortikoid reseptörünün hem de mineralokortikoid reseptörünün gen ekspresyonu tümgruplarda kontrol grubuna kıyasla düşük bulunmuştur. Ancak bu düşüş istatistiksel olarakanlamlı bulunamamıştır (p>0.05). Sonuç: Bu sonuç akut immobilizasyon stresin ve deneyselmenopoz modelinin öğrenme üzerinde etkili olmadığını düşündürmüştür.