1938 Kırşehir (Akpinar) Depremi ve Bölgeye Etkileri

Abstract

Bu çalışmada 19 Nisan 1938 günü saat 13:00'da merkez üssü Kırşehir (Akpınar) olan depremin kent ve kent halkı üzerindeki etkileri değerlendirilmektedir. Depremin merkezi Akpınar olmasına rağmen Yozgat, Ankara, Çorum ve Çankırı gibi çevre il ve ilçeler depremden etkilenmiştir. Kentte büyük bir yıkıma neden olan depremin ardından hükümetin bölgedeki hasar tespit çalışmaları ile yakından ilgilendiği görülmektedir. Tahribatın çok olduğu Akpınar ve çevresinde öncelikle hasar tespiti yapmak üzere uzman kişilerden heyetler oluşturulmuştur. Heyetler çalışmalarını kazalar ve köylerde yürütmüştür. Tespitlerini raporlar halinde ilgili bakanlıklara sunan heyetlerin detaylı çalışmaları, inşa edilecek yeni yerleşim alanlarının belirlenmesinde önemlidir. Çok sayıda yaralı olan depremde sayısal veriler birbirini tutmamakla birlikte insan kaybı yaklaşık 200'dür. Ülkenin ekonomik anlamda o dönemki imkânları göz önünde tutulduğunda ise maddi hasar devlet bütçesini sarsıcı niteliktedir. Depremin yıkıcı etkilerini gidermek için Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekâleti, Kızılay Genel Merkezi hasarın çok olduğu bölgelere yardımlar ulaştırmıştır. Depremin Kırşehir ve havalisinde yaşanan fiziksel etkileri ile birlikte bölge halkının yaşadığı sıkıntılar, yapılan yardımlar ve devletin afet bölgesindeki etkinliği Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi'nde bulunan resmi evraklara ve dönemin gazetelerine yansımaktadır. Çalışma esnasında Süreli Yayınlardan, Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi'nden yararlanılmıştır. Türk Kızılay Arşivi'nden ise 1938 yılı belgeleri henüz tasnif edilmediği için kısmen faydalanılmıştır