Effects of Various Plant Densities and Sowing Methods on Yield and Some Yield Components of Chickpea (Cicer Arietinum L.) Cultivars in Van Ecological Conditions

Abstract

Bu çalışma, Van ekolojik koşullarında nohut (Cicer arietinum L.) çeşitlerinde farklı ekim sıklıkları ve ekim yöntemlerinin verim ve bazı verim öğelerine etkisinin belirlenmesi amacıyla 2009 ve 2010 yıllarında iki yıl süre ile ?Tesadüf Bloklarında Bölünen Bölünmüş Parseller Deneme Desenine? göre üç tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Araştırmada materyal olarak Aziziye-94, ILC-482 ve Canitez-87 nohut çeşitleri kullanılmıştır. Bununla beraber üç farklı ekim sıklığında (35, 50 ve 65 tohum/m2) ve dört ekim şeklinde (ekim derinliğine serpme ekim, sıraya ekim, 900 ve 450 çapraz ekim) bitki materyali olarak kullanılmıştır. 2010 yılında, Canitez-87 çeşidinin bakla bağlama döneminde Antraknoz hastalığından aşırı zarar görmesinden dolayı denemeden çıkartılmıştır. Araştırmada, bitki çıkış süresi, m2'ye bitki sayısı, bitki boyu, ilk bakla yüksekliği, bitkide dal sayısı, bitkide bakla sayısı, baklada tane sayısı, bitkide tane sayısı, 100 tane ağırlığı, hasat indeksi, birim alan tane verimi ve ham protein oranı gibi özellikler incelenmiştir.Araştırma sonunda, 2009 ve 2010 yıllarında en yüksek birim alan tane verimi sırasıyla 104.6 kg/da ile ILC-482 çeşidinin 50 tohum/m2 sıklığının serpme ekim yönteminde, 158.6 kg/da ile ILC-482 çeşidinin 50 tohum/m2 sıklığının 900 çapraz ekim yönteminde elde edilmiştir. En düşük birim alan tane verimi sırasıyla, 2009 yılında 65.3 kg/da ile Canıtez-87 çeşidinin 35 tohum/m2 sıklığının sıraya ekim yönteminde, 2010 yılında ise 111.8 kg/da ile Aziziye-94 çeşidinin 35 tohum/m2 ekim sıklığının sıraya ekim yönteminde elde edilmiştir.This study was carried out to determine the effects of various plant densities and sowing methods on yield and yield components of chickpea (Cicer arietinum L.) cultivars with three replications at split split plot design in randomized blocks in Van conditions in 2009 and 2010. In the study, three different varieties of chickpea (Aziziye-94, ILC-482, and Canitez-87) were used as plant materials. Three chickpea cultivars were sown in three different sowing densities (35, 50 and 65 seeds m-2) and four sowing methods (broadcasting to seeding depth, to the rows, contrary rows with 90°, and contrary rows with 45°). In the 2010, Canitez-87 variety was removed from study it was demoged from Antrocnose disease in pod filling period. In the study, seedling emergence time, plant number m-2, plant height, first pod height, number of branches, number of pods per plant, seed number per pod, seed number per plant, 100 seed weight, harvest index, grain yield per unit area and the crude protein content were determined .At the end of the study, the highest grain yields per unit area in 2009 and 2010 were obtained from broadcasting to seeding depth method as 104.6 and 158.6 kg/da from ILC-482 cultivar with the densities of 50 seeds m-2 and from contrary rows with 900 method as 158.6 kg/da from ILC-482 cultivar with the densities of 50 seeds m-2 respectively. The lowest grain yields per unit area in 2009 and 2010 were obtained from sowing to the rows method as 65.3 kg/da from Canıtez-87 cultivar with the frequency of 35 seeds m-2 and from sowing to the rows method as 111.8 kg/da from Aziziye-94 cultivar with the densities of 35 seeds m-2, respectively.