Traces of Collective Memory: Exploring the Shared Meanings of the Zeve Martyrs’ Memorial

Abstract

Bu araştırma, Zeve Şehitleri Anıtı’nı kolektif bellek oluşturan ve şekillendiren bir bağlama oturtarak anıtla ilgili sosyal temsillerin içeriğini ve yapısını mercek altına almaktadır. Çalışmaya toplam 481 üniversite öğrencisi katılmıştır (Kadın = 341; Erkek = 140). Zeve Şehitleri Anıtı ile ilgili temsillerin içeriğini ve yapısını keşfetmek için katılımcılardan “Zeve Şehitleri Anıtı” denildiğinde kendiliğinden akıllarına gelen ilk dört kelimeyi yazmaları istenmiştir. Daha sonra, katılımcılar bu kelimeleri kendileri için önem derecesine göre sıralayarak hiyerarşik çağrışım verileri elde edilmiştir. Kelime çağrışım testi verileri IRAMUTEQ programı aracılığıyla prototip analizi ve benzerlik analizine tabi tutulmuştur. Bu karma desenli çalışmanın sonuçları, anıtla ilgili temsillerin a) ulusal ve dini sembollerin kullanımı yoluyla hayatta kalmayı ve trajediyi anlamlandırdığını, b) yaşanan trajediyle ilişkili katliam ve üzüntü gibi olumsuz deneyimleri vurguladığını ve c) gruplar arası dinamikler yerine grup içi süreçlere daha fazla odaklandığını ortaya koymaktadır. Bu paylaşılan anlamların kişisel ve grup düzeyindeki işlevleri kapsamlı bir şekilde incelenmiştir. Bu sonuçlar sosyal temsiller ve kolektif bellek literatürüne katkıda bulunmakta ve insan deneyimini zenginleştirmek için Zeve Şehitleri Anıtı’nın yeniden bağlamsallaştırılmasının önemini vurgulamaktadır.