Investigation Effects on Some Mineral Matters and Hormones of Chronic Florozis in Sheep

Abstract

Bu çalışmada; kronik florozisin koyunlarda plazma flor (F), serum kalsiyum (Ca), fosfor (P), magnezyum (Mg), kalsitonin (CT), parathormon (İPTH) ve vitamin D (vit D3) üzerine etkileri araştırıldı. Araştırmada hayvan materyali olarak 3?4 yaşlarında 50 adet Kronik Florozisli ve 25 adet Sağlıklı Morkaraman Koyunu kullanıldı. Kronik Florozisli ve Sağlıklı Koyunlar' ın plazma F seviyeleri spesifik flor elektrodu ile; serum Ca, P ve Mg ölçümü spektrofotometrik yolla; serum CT ve İPTH analizi enzim işaretli immünometrik kemilüminesans yöntemi ile; serum vitamin D3 ölçümü HPLC metodu ile belirlendi. Kronik Florozisli ve Sağlıklı Koyunlar' da plazma F düzeyleri 0.38±0.04, 0.13±0.02 ppm; serum Ca seviyeleri 9.34±0,37, 9.15±0.17 mg/dl; P miktarları 2.28±0.21, 6.23±0.32 mg/dl; Mg düzeyleri 2.51±0.34, 2.44±0.18 mg/dl; CT seviyeleri 192.28±15.35, 165.13±12.53 pg/ml; İPTH miktarları 16.20±1.39, 7.41±0.21 pg/ml ve vitamin D3 düzeyleri 0.023±0.004, 0.033±0.005 µg/ml olarak sırasıyla bulundu. Endemik florozisli bölgede uzun süre yaşayan insan ve hayvanlarda Ca, P, Mg ve vitamin D eksikliğine bağlı olarak sekonder hiperparatiroidizm gelişebilmektedir. Sonuç olarak, kronik florozis şekillendikten sonra dişlerde ve iskelet sisteminde dönüşü olmayan patolojik bir durum sözkonusu olduğundan, bu bölgede yaşayanlara temiz su kaynakları verilmeli, aksi durumda florun dişler ve kemikler üzerindeki olumsuz ekisini önlemek için uygun dozlarda Ca, P, Mg ve vitamin D ilavesi yapılmalıdır.This study was carried out to determine the effects of chronic florozis on plasma fluor (F), serum calcium (Ca), phosphorus (P), magnesium (Mg), calcitonin (CT), parathyroid hormone (İPTH) and vitamin D (vit D3) in sheep. 50 sheep with chronic florozis and 25 healthy Morkaraman sheep, aged 3-4 year-old were utilized in the study. Plasma F levels with spesific flor electrode, serum Ca, P and Mg levels were determined using spectrophotomery; serum CT and İPTH levels were determined using enzyme-labeled two-site chemiluminescent immunometric assay and serum Vitamin D3 level were analysed with HPLC method. Plasm F levels 0.38±0.04, 0.13±0.02 ppm; serum Ca levels 9.34±0,37, 9.15±0.17 mg/dl; P levels 2.28±0.21, 6.23±0.32 mg/dl; Mg levels 2.51±0.34, 2.44±0.18 mg/dl, CT levels 192.28±15.35, 165.13±12.53 pg/ml; İPTH levels 16.20±1.39, 7.41±0.21 pg/ml and vitamin D3 levels 0.023±0.004, 0.033±0.005 µg/ml were for sheep with chronic florozis and healthy sheep, respectively. Secondary hyperparathyroidism develops in people and animals who are living for a long time in region with endemic florozis due to Ca, P, Mg and vitamin D defficiencies. In conclusion, clean water should be given to animal and people who live in this region because irreversible pathological situation occurs after choronic florozis develops. Otherwise, Ca, P, Mg and vitamin D supplementations has to be given at proper doses to prevent negative effects of flor on teeth and bones.