The Effect of Enzyme Supplementation To Sunflower Herbages Harvested at Different Stages on Silage Quality, Rumen Parameters and Digestibility of Crude Nutrients

Abstract

Bu çalışma, farklı hasat dönemlerinde biçilen ayçiçeği hasıllarına artan dozlarda fibrolitik enzim ilavesinin silaj fermentasyon kalitesi, silajın BE, ME, SE ve NEL değeri, ham besin maddelerinin sindirilebilirlikleri, rumen ve kan parametreleri ile birim alandan elde edilen kuru madde verimi üzerine etkilerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın yem materyalini çiçeklenme, süt olum ve hamur olum dönemlerinde hasat edilen ayçiçeği hasılından elde edilmiş silajlar oluşturmuştur. Çiçeklenme döneminde hasat edilen hasıllara silolama anında 0 (kontrol-katkısız), 1.0 (Doz I) ve 1.5 ml/kg KM (Doz II), süt olum ve hamur olum döneminde hasat edilen hasıllara ise 0 (kontrol-katkısız), 1.0 (Doz I), 1.5 (Doz II) ve 2.5 ml/kg KM (Doz III) düzeylerinde enzim kompleksi ilave edilerek silaj grupları hazırlanmıştır. Her bir doz için 9 adet 120 l'lik plastik varil kullanılmış ve silajlar 90 gün fermentasyona bırakılmıştır. Silajların ham besin maddelerinin sindirilebilirlikleri ile rumen ve kan parametrelerini belirlemek için 2 yaşlı 5 baş Karakaş erkek toklu kullanılmıştır.Çiçeklenme, süt olum ve hamur olum dönemlerinde hasat edilen ayçiçeği hasıllarının yeşil ot ile kuru madde verimleri sırasıyla 3278.57, 7921.14 ve 8166.29 kg/da; 466.87, 1693.54 ve 1980.32 kg/da (p<0.05) olup hasat döneminin gecikmesiyle verimin arttığı belirlenmiştir.Silajların KM, HY ve HS içerikleri hasat dönemlerinin ilerlemesiyle artarken, süt olum döneminde HP, NDF ve ADF içerikleri çiçeklenme döneminden düşük (p<0.05) bulunmuştur. Silajların BE değerleri hamur olum döneminde yüksek iken, SE, ME ve NEL değerleri hasat dönemlerinin gecikmesiyle düşmüştür (p<0.05).Çiçeklenme dönemindeki silaj gruplarının pH'sı hamur olum dönemindeki silajlardan düşük, asetik, propiyonik ve bütirik asit konsantrasyonları ise yüksek bulunmuştur (p<0.05). Hasat dönemleri arasında laktik asit konsantrasyonu bakımından farklılıklar önemli olmamıştır.Silajların OM sindirilebilirliği hasat döneminin gecikmesiyle düşerken HY sindirilebilirliği artmıştır (p<0.05). Çiçeklenme dönemindeki silajların HS ve NDF sindirilebilirliği süt ve hamur olum dönemindeki silajlara göre yüksek bulunmuştur. Özellikle süt olum ve hamur olum döneminde Doz I ve Doz III enzim uygulaması KM, OM, HS, ADF ve NDF sindirilebilirliklerini arttırmıştır (p<0.05).Rumen sıvısı pH, asetik ve propiyonik asit konsantrasyonları hasat döneminin ilerlemesiyle yükselirken (p<0.05), bütirik asit konsantrasyonu etkilenmemiştir. Uygulanan enzim dozları hamur olum döneminde uygulanan enzim dozları rumen sıvısı asetik asit konsantrasyonunu artırırken, rumen propiyonik asit düzeyi artan enzim dozu ile düşme eğilimi göstermiştir (p<0.05). Rumen pH, amonyak azotu, asetik, propiyonik ve bütirik asit düzeyleri yemlemeden önce düşük iken yemlemeden sonra geçen süreninin ilerlemesiyle artmıştır (p<0.05).Kan serum glukoz ile trigliserit düzeyi süt ve hamur olum dönemindeki silajların tüketilmesiyle artarken (p<0.05) serum üre azotu değişmemiştir. Silolama anında kullanılan enzim muamelesi serum glikoz, üre azotu ve trigliserit konsantrasyonu artmıştır (p<0.05).Sonuç olarak, hasat döneminin geciktirilmesiyle artan kuru madde ve hasıl veriminin yanında silaj kalitesinin de arttığı görülmüştür. Ancak, olgunlaşmadan dolayı yapısal karbonhidrat oranının artması sonucu kimi besin maddelerinin sindiriminin düştüğü görülmüştür. Silaj miktar ve kalitesini düşürmeden yüksek oranda sindirilebilir silajlar elde etmek için hamur olum döneminde hasat edilen hasıllara 1 ml/kg KM fibrolitik enzim ilave edilip silolanmasının daha uygun olacağı sonucuna varılmıştır.Anahtar kelimeler: Ayçiçeği silajı, hasat dönemi, fibrolitik enzim, sindirim, rumen ve kan parametreleri.This study was conducted to determine the effects of adding different levels fibrolytic enzyme to sunflower herbages harvested at the various stage on silage fermentation quality, BE, DE, ME and NEL contents, in vivo digestibility of crude nutrients, rumen and blood parameters and dry matter yields per area. Silages from green herbage sunflower harvested at blooming, milking and dough stages comprised the feed material of study. Silage groups were formed by adding different levels of fibrolytic enzyme complex to green sunflower herbages at the beginning of the ensilaging. Accordingly, herbages harvested at the blooming stage had 0 (control-pure), 1 ml/kgDM (Dose I) or 1.5 ml/kgDM (Dose II) enzyme complex; herbages harvested at the milking and dough stages had 0 (control-pure), 1 ml/kgDM (Dose I), 1.5 ml/kgDM (Dose II) or 2.5ml/kgDM (Dose III) enzyme complex. 120 liter nine plastic barrels were used for each dose, and silages were incubated for 90 days. In the experiment, two years-old five Karakaş rams were employed to determine the digestibility of crude nutrients, rumen and blood parameters.Green and dry matter yields at the blooming, milking and dough stages were 3278.57, 7921.14 and 8166.29 kg/da; 466.87, 1693.54 and 1980.32 kg/da (p<0.05), respectively. The yield increased with the delay in harvesting periods.DM, CF and CC contents of silages increased with the increase in harvesting period. CP, NDF and ADF contents of milking stage silages were lower than that of blooming stage (p<0.05). While BE contents of silages were high at dough stage, SE, ME ve NEL values decreased as harvesting stage delayed.pH in blooming period silages was lower than those of dough stage ones, while acetic, propionic and butyric acid concentrations were higher (p<0.05). There were no differences in lactic acid concentration among harvesting periods.The OM digestibility decreased with the delay in harvesting periods, CF increased (p<0.05). CC and NDF digestibilities of blooming silages were founded to be higher compared to milking and dough silages. The Dose I and III enzyme treatment increased DM, OM, CC, ADF and NDF digestibilities, particulary at milking and dough periods (p<0.05).Rumen pH, acetic and propionic acide concentrations increased with the delay in harvesting periods (p<0.05), whereas butyric acid concentrations were not affected from this situation. Rumen liquid acetic acid concentration increased with enzyme supplementation at dough stage, but rumen propionic acid level had a tendency to decline with increased enzyme doses. While rumen pH, NH3-N, acetic, propionic and butyric acid concentrations were low before feeding, these values increased with time progressed after feeding (p<0.05).The blood serum glucose and trigliceride concentrations were increased with consumption of silage at milking and dough periods, Urea-N levels changed.It is concluded that ensilaging green herbage of sunflower harvested in dough period with 1 ml/kg DM fibrolytic enzyme supplementation is a better way to obtain a high digestible silage without reducing the quantity and quality.Key words: Sunflower silage, harvesting stage, fibrolytic enzymes, digestibility, rumen and blood parameters