Maverdi and His Idea of Morality

Abstract

İslam düşüncesinde ahlakla ilgili temel eserler hicri III. yüzyıldan itibaren kaleme alınmaya başlanmış ve bu alandaki çalışmalar günümüze kadar devam ede gelmiştir. Lakin İslam düşünce tarihinde ortaya çıkan ahlak teorileri ve ahlakla ilgili eserler bunları kaleme alan müelliflerin dünya görüşlerine bağlı olarak farklılık göstermektedir.Bu çalışmamızda ele aldığımız Maverdi'nin ahlak anlayışı da bunlardan biridir. Maverdi'nin ahlakının temel unsurları olarak Kur'an, Sünnet, kelami kavramlar, felsefi kategoriler ve tasavvuf sayılabilir. Bu yüzden onun ahlak görüşü nispeten karmaşık olmakla beraber dini/İslami ahlak görüşünü temsil etmektedir. Bu nedenle onun ahlak görüşünün ne tür bir ahlak görüşü, İslam düşüncesi içinde geliştirilmiş diğer ahlak sistemleri içindeki yeri ve günümüzde bir değer taşıyıp taşımadığının belirlenebilmesi için bir giriş olarak ahlakın, ahlak felsefesinin, ahlak felsefesinin gayesinin, ahlak felsefesinin amacının ve türlerinin neler olduğu daha sonra ise İslam düşüncesinde ahlakın yeri, İslam ahlak teorilerinin sınıflandırılması ve İslam ahlak teorilerinden bazıları da incelenmiştir.Çalışmanın asıl bölümünü teşkil eden Maverdi ve Maverdi'nin ahlakının incelendiği bölümde ise önce Maverdi'nin hayatı, yaşadığı dönem ve ilmi kişiliği üzerinde durulmuştur. Bundan sonra Maverdi'nin ahlaki görüşünün genel nitelikleri belirlenmiş; akıl-ahlak, din-ahlak, siyaset-ahlak ilişkisi ele alınmıştır. Daha sonra ise Maverdi'nin görüşünde faziletler, reziletler, faziletli olmanın yolları, reziletlerin tedavisi, insanın ve mutluluğun yeri gibi konular incelenmiştir. Sonuç kısmında bu ahlak görüşü bir değerlendirilmeye tabi tutulmuş ve bazı karşılaştırmalar yapılmıştır.The funda mental works about ethics have been written and have been gone on fince the heğira calender of 3rd century. But in the thought of İslam histort ethics theries and related ethics works that took place differen tiate from those of whom wrote them by depending on their world?s thought.Maverdi?s ethicks thought is on of them that we have dealt with. As basic elements; Koran, circumcission, terms of remark, philosophy cathegories and suffi?ism can be caunted. Therefore, his ethics thought is relatiuely complex, as weel as ıt represents İslamics ethics thought that has been developed int he other ethics systems, and also to define that ıt has an important worthy or not, as an aftempt ethics, ethics philosophy, the aim of philosophy of ethics in İslam, the classi fcation of İslam ethics theories and some islamic ethics theories have been examined.Maverdi who includes essential section of work adn in the section that Maverdi?s ethics was obserrued, at firs ıt was mentioned aboud Maverdi?s life, the period he liued and his sciencetific personality. And then Maverdi?s genaral gualifications of ethics thought has been defined; the recaliton of intelligence-ethics, religious-ethics and politics-ethics like virtues, unvirtoues, the ways to be vitious, the treatment of unvirtous, the place of human beings and happiness have been observed. In the conclusion section, this ethics thought has been evaluated and some of comparatiues have been made.