Determination of Some Reproduction Characteristics in Norduz Male Lambs

Abstract

Bu çalışma, Akkaraman varyetesi olarak kabul edilen Norduz erkekkuzularında bazı üreme özelliklerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışmamateryalini, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Araştırma ve UygulamaÇiftliği'nde yetiştirilmekte olan Norduz koyunlarının 2003 yılı doğum mevsimindedoğan erkek kuzuları oluşturmuştur.Norduz erkek kuzularında biniş yaşı, biniş ağırlığı, ilk ejakulat verme yaşı,ilk ejakulat verme ağırlığına ilişkin en küçük kareler ortalamaları sırasıyla142.7±3.86 gün, 33.6±0.63 kg, 194.1±12.21 gün ve 40.0±1.26 kg olaraksaptanmıştır.Norduz erkek kuzularında testis çapı, testis uzunluğu, skrotum çevresi,skrotum uzunluğu, skrotum çevresi/canlı ağırlık oranı, testis hacmi, çift testisağırlığı, çift epididimis ağırlığı, skrotum ağırlığı ve serum testosteronkonsantrasyonuna ilişkin en küçük kareler ortalamaları sırasıyla 4.99±0.09 cm,10.47±0.16 cm, 25.51±0.37 cm, 16.28±0.28 cm, 0.53±0.004, 324.05±10.97 cm3,0.319±0.02 g, 0.051±0.006 g, 0.223±0.02 g ve 2.42±0.12 ng/ml olarak bulunmuştur.Norduz erkek kuzularında sperma miktarı, sperma motilitesi, kitle hareketi,sperma kıvamı, spermatozoit yoğunluğu ve anormal spermatozoit oranına ilişkin enküçük kareler ortalamaları 0.67±0.05 ml, %78.7±3.96, 3.83±0.06, 3.53±0.06,4.52±0.34 (x109/ml) ve %29.74±1.70 olarak gözlenmiştir.Norduz erkek kuzularında flehmen, genital organları koklama, kuyrukkaldırma, ses çıkarma, biniş sayısı ve biniş süresi davranışlarına ilişkin tanımlayıcıdeğerler sırasıyla 1.15±0.07, 4.41±0.18, 0.76±0.07, 8.08±0.44, 10.79±0.52 ve1.34±0.12 dk olarak bulunmuştur. Norduz erkek kuzularında testis, sperma ve üremedavranışı özellikleri arasındaki korelasyonlar önemli bulunmuştur (P<0.05-P<0.01).Anahtar kelimeler: Erkek kuzu, Eşeysel olgunluk yaşı, Norduz, Spermaözellikleri, Testis özellikleri, Üreme davranışları.This study was carried out to determine some reproductive characteristicsin Norduz (variety of Akkaraman) male lambs. The experimental material was themale lambs born in the birth season of 2003 at Agricultural Research Center ofUniversity of Yüzüncü Yıl.The least squares means for the mount age, the mount weight, the first ageof producing ejaculate, weight of producing of ejaculate in male lambs were foundas 142.7±3.86 day, 33.6±0.63 kg, 194.1±12.21 day and 40.0±1.26 kg, respectively.The least squares means for testis diameter, testis length, scrotumcircumference, scrotum length, scrotum circumference/live weight ration, testisvolume and testosterone concentration in male lambs reached to 4.99±0.09 cm,10.47±0.16 cm, 25.51±0.37 cm, 16.28±0.28 cm, 0.53±0.004, 324.05±10.97 cm3 and2.42 ng ml-1, respectively.The least squares means for sperm volume, sperm motility, mass motility,sperm viscosity, concentration of spermatozoa and abnormal spermatozoa ration inmale lambs were detected as 0.67±0.05 ml, %78.7±3.96, 3.83±0.06, 3.53±0.06,4.52±0.34 (109/ml) and %29.74±1.70, respectively.The defined values for the flehmen response, the anogenital sniffing, therising of tail, the vocalization, the number of mount and the mount duration in malelambs were found as 1.15±0.07, 4.41±0.18, 0.76±0.07, 8.08±0.44, 10.49±0.52 and1.34±0.12 minute respectively. The correlations among testis, the spermcharacteristics and the reproduction behavior were found significantly (P<0.05-P<0.01).Keywords: Male lambs, Norduz, Reproduction behavior, Sexual maturity,Sperm characteristics, Testis characteristics,