Determination of Lithofacies Features of Evaporite Sediments Between Doruksaray-Dostal Villages (ilic-Erzincan)

Abstract

Bu yüksek lisans tez çalışması ile Erzincan Havzasının güneybatısındaki Miyosen yaşlı jips ağırlıklı evaporitik istifin sedimantolojik-petrografik-minerolojik özelliklerinin saptanması ile litofasiyes tanımlamaları yapılmıştır. Bu evaporitli birimler birincil ve ikincil jips litofasiyeslerinden oluşmaktadır. İkincil jipsler, erken-geç diyajenetik aşamalarda birincil jipslerin önce anhidritleşip sonra tekrar jipse dönüşümü ile oluşmuş veya birincil anhidritlerden hidratasyon süreciyle türemiştir. Geç diyajenetik aşamada bu ikincil jipsler, alabastrin, porfiroblastik, satin-spar gibi dokular göstermiş, sölestin, kalsit, dolomit ve bazı kil ve silisiklastik minerallerle yer değiştirmiştir. Jips litofasiyesleri ve birbirleriyle ardalanmalı ve arakatkılı bulunan kırıntılı ve karbonatlı kayaçların varlığı, litofasiyeslerdeki bazı sedimanter yapılar (çapraz tabakalanma, ondüleler, bakteriyel-algal ve pelloidal yapılar, kümes-teli gibi) bu evaporitli birimlerin sığ bir havzada (lagünden playa gölüne kadar uzanan) çökeldiğini göstermiştir. Tanımlanan bu sedimanter yapılar ve litofasiyeslerle beraber jips kristal şekilleri ve renkleri organik madde aktivitesini ve tuzluluğun arttığını ortaya çıkarırken, bazı detritik minerallerinin tespit edilmesi, iklimin nemli olduğunu, havzadaki akarsu etkinliğini ve indirgeyici ortam koşullarını göstermiştir. Ayrıca tüm bu evaporitli birimler üzerinde iklimin, tektonizmanın, volkanizmanın, hidrotermal ve diyajenetik çözeltilerin büyük bir etkisi olduğu anlaşılmıştır.

In this thesis, lithofacies definitions were made by determining the sedimentological-petrographic-mineralogical properities of the Miocene aged gypsum-dominated evaporitic succession in the southwest of the Erzincan basin. These evaporite units consist of primary and secondary gypsum lithofacies. Secondary gypsum was formed by the anhydrites of primary gypsum and then reconversion to gypsum in early-late diagenetic stages of derived from primary anhydrites by hydration process. In the late diagenetic stage, these secondary gypsum showed textures such as alabastrine, porphyroblastic, satin-spar and were replaced by celestine, calcite, dolomite and some clay and siliciclastic minerals. The presence of gypsum lithofacies and intercalated and alternated clastic and carbonate rocks indicated that some sedimentary structures (cross bedding, corrugations, bacterial-algel and pelloidal structures, chicken wire, etc) in the lithofacies, these evaporite units were deposited in a shallow basin (from lagoon to playa lake). While these identified sedimentary structures and lithofacies together with gypsum crystal shapes and colors revealed that organic matter activity and salinity increased, the detection of some detrital minerals showed that the climate was humid, stream activity in the basin and reducing environmental conditions. In addition, it has been understood that climate, tectonism, volcanism, hydrothermal and diagenetic solutions have a great effect on all these evaporite units.