Ortaöğretim Öğrencilerinin Olasılık Konusunda Temsil Edilebilirlik İle İlgili Kavram Yanılgıları

Abstract

Günlük hayatta öğrencilerin tercihlerinde önemli bir rolü bulunan olasılık, matematikeğitimi açısından anlaşılması güç nesneler içermektedir. Bu zorluklardan biri, bir olaysonucunda ortaya çıkabilecek örnek bir durumu yansıtan temsil edilebilirliktir. Temsiledilebilirlik, öğretim sürecinde karşılaşılan durumun uygun bir modelinin sunulmasıyladurumu betimleyen ve öğrencilerin duruma ilişkin fikir geliştirmelerine yardımcı olan önemlibir kavramdır. Bu çalışmanın amacı, ortaöğretim öğrencilerinin (9, 10 ve 11. sınıf) olasılıkkonusunda temsil edilebilirlikle ilgili kavram yanılgılarını belirleyerek bu kavramyanılgılarının okul türleri ve sınıf düzeyleri açısından değişimini incelemektir. Araştırmadanicel araştırma yöntemlerinden anlık tarama modeli kullanılmıştır. Amaçlı örneklemeyöntemiyle belirlenen araştırmanın örneklemini Van ilinde farklı türde iki lisede 9, 10 ve 11.sınıflarda öğrenim gören 200 öğrenci oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak güvenirliği0.84 olarak hesaplanan İstatistiksel Muhakemede Temsil Edilebilirlik: Kavram YanılgılarınınBelirlenmesi ve Değerlendirilmesi testi Türkçe’ye uyarlanarak kullanılmıştır. Çalışmanınbulguları, öğrencilerin %41.5’inin olasılık konusunda temsil edilebilirlikle ilgili kavramyanılgısı olduğunu ortaya koymuştur. Kavram yanılgıları okul türleri açısından incelendiğindeaz da olsa nitelikli okullardaki öğrencilerde görülme sıklığı daha düşük oranda seyrettiğibelirtilebilir. Ayrıca sınıf düzeyi arttıkça temsil edilebilirlikle ilgili kavram yanılgı yüzdesininazaldığı belirlenmiştir. Olasılık gibi soyut konuların öğretiminde öğrencilerin günlükyaşamlarında kullandıkları örneklerin ve somut materyallerin tercih edilmesinin temsiledilebilirlik ile ilgili zorlukları azaltabileceği öngörülmektedir.