Investigation of the Insidence, Course and Associated Factors of Steroid – Induced Hypercalciuria

Abstract

Bu çalışmada kortikosteroidlerin, kalsiyum metabolizması üzerine olan etkilerinin gösterilmesi ve 24 saatlik kalsiyum atılımı ile spot idrarda kalsiyum/kreatinin oranı arasındaki ilişkinin saptanması için; kortikosteroid kullanımına bağlı olarak gelişen hiperkalsiürinin derecesi, tedavi sırasındaki ve tedavi kesildikten sonraki sıklığı, seyri, buna eşlik eden kemik metabolizması ile ilgili deoksipiridinolin, parathormon, osteokalsin, alkalen fosfataz gibi faktörlerin durumu ve ayrıca 24 saatlik kalsiyum atılımı ile idrar toplamanın bitiminde bakılan spot idrardaki kalsiyum/kreatinin oranı arasındaki bağıntı araştırıldı. Çalışmaya 16 yaşından büyük, günlük en az 10 mg metil prednizolon ya da eşdeğeri dozda kortikosteroid alan 22' si bayan 10'u erkek olmak üzere toplam 32 hasta katıldı. Çalışma süresi içinde 4 hastanın hayatını kaybetmesi, 3 hastanın takip dışı kalması ve 3 hastanın ömür boyu kortikosteroid tedavisi alacak olması nedeniyle 10 hastanın kortikosteroid tedavisi bittikten sonraki kontrolü yapılamadı. Hastaların 24 saatlik idrarda kalsiyum ve sodyum, spot idrar kalsiyum/kreatinin oranı, idrarda deoksipiridinolin ve serum fosfor, kalsiyum, alkalen fosfataz, albumin, kreatinin, osteokalsin ve parathormon seviyeleri tedavi öncesi, tedavi başlangıcından 1 hafta sonra , 1-2 ay sonra ve tedavi bittikten sonra ölçüldü. Hastaların 24 saatlik kalsiyum atlımı ortalamaları tedavi öncesi 98,7 ± 88,1 mg iken 1. hafta 182,2±158,6 mg , 1-2. ay 196,9±167,8 mg ve tedavi sonrası 118,9±90,2 mg oldu. Kalsiyum atlımı tedavi öncesine göre 1. haftada ve 1-2. ayda 2 seçenekli t testi uygulandığında istatistiksel olarak anlamlı derecede artmıştı (her ikisi için de p<0,001). Bütün gruplarda yaş ve VKİ ile kalsiüri arasında anlamlı bir ilişki saptanmadı. Deoksipiridinolin ortalamaları tedavi öncesi 80,8±64,0 nM iken, 1. hafta 81,5±64,1 nM, 1-2. ay 139,9±109,2l nM ve tedavi sonrası 111,2±79,7 nM oldu. Deoksipiridinolin tedavi öncesine göre 1-2. ayda istatistiksel olarak anlamlı derecede artmıştı (p<0,05).Albumin ortalamaları tedavi öncesi 3,4±0,88 g/dl iken, 1. hafta 3,6±0,8 g/dl,1-2. ay 3,9±0,5 g/dl ve tedavi sonrası 3,9±0,6 g/dl oldu. Tedavi öncesi ile 1-2. ay ve tedavi öncesi ile tedavi sonrası arasında ki fark istatistiki olarak anlamlıydı (p<0,05 ).Kalsiyum ortalamaları tedavi öncesi 8,6±1,15 mg/dl iken, 1. hafta 8,8±0,9 mg/dl 1-2. ay 9,2±0,7 mg/dl ve tedavi sonrası 9,5±0,6 mg/dl oldu. Kalsiyum düzeyleri için tedavi öncesi ile 1-2. ay ve tedavi öncesi ile tedavi sonrası arasındaki fark istatistiki olarak anlamlıydı (p<0,05 ).Parathormon, osteokalsin, fosfor, kreatinin, alkalen fosfataz değerleri için istatistiki olarak anlamlı bir fark tesbit edilmedi.Ayrıca hastaların 24 saatlik kalsiyum atılımı ile eş zamanlı olarak bakılan kalsiyum/kreatinin oranları arasında yapılan korelasyon analizinde: Steroid almadıkları dönemde (r=0.68,p<0.01), steroid aldıkları dönemde (r=0.57,p<0.01) ve toplam olarak (r=0.62,p<0.01) anlamlı bir korelasyon saptandı. Sonuç olarak bizim bu çalışmamız; kortikosteroid kullanan hastalarda hiperkalsiürinin 1. haftadan tedavi sonlandırılıncaya kadar devam ettiğini, tedavi sonlandırıldıktan sonra hemen düzeldiğini ve hiperkalsiüriye 1-2. aydan itibaren idrar deoksipiridinolin atılımının eşlik ettiğini gösterdi.

In this study we investigated the effects of corticosteroids on calcium metabolism, on calcium excretion levels in urine in 24-hour collection or on fractional excretion of calcium calculated by Ca/Cr ratio in spot sample, together with the incidence of hypercalciuria and its course and associated factors. Thirty two patients (22 female, 10 male, aged above 16) who were taking corticosteroids at least as 10 mg/day methyl prednisolon or it?s equivalent were included in the study. Four patients who dead, three patients who gave up their follow ups and three patients who were receving corticosteroid life long were not evaluated at the last visit after completion of the treatment. 24-hours urinary calcium, sodium, urinary calcium/creatinin ratio in spot sample, urinary deoxypyridinoline and serum calcium, phosphorus, alkalen phosphatase, albumin, creatinin, osteocalcin and parathormone levels were studied before CS treatment and after the first week, first or second months and after the cessation of the treatment.The mean 24-h urinary calcium excretion was 98,7 ± 88,1 mg/day before the treatment which increased to 182,2±158,6 mg/day in the first week and 196,9±167,8 mg/day in 1st-2nd months and later decreased to 118,9±90,2 mg/day after cessation of CS. The paired-samples T-test revealed significant increase at the first week and 1st-2nd months compared to baseline (p<0,001). There is no relationship between age and body mass index with the calcium excretion.The mean deoxypyridinoline levels were 80,8±64,0 nM before the treatment, 81,5±64,1 nM at first week, 139,9±109,2l nM in 1st-2nd months and 111,2±79,7 nM after cessation of CS. The difference were significant in 1st-2nd months compared to baseline. Mean albumin levels were 3,4±0,88 g/dl before the treatment, 81,5±64,1 nM at first week, 3,6±0,8 g/dl in 1st-2nd months and 3,9±0,6 g/dl after cessation of CS, the differences were significant between baseline and 1st-2nd months or after the cessation (p<0,05).The mean serum calcium levels were 8,6±1,15 mg/dl before the treatment, 8,8±0,9 mg/dl at first week, 9,2±0,7 mg/dl in 1st-2nd months and 9,5±0,6 mg/dl after cessation of CS, the differences were significant between baseline and 1st-2nd months or after the cessation (p<0,05). There is no significant change detected in parathormone, osteocalcin, phosphorus, creatinin, and alkalen phosphatase levels. In correlation analysis of 24-hour urinary calcium excretion and spot urine ca/cr ratios, the significant correlation was present before CS (r=0.68,p<0.01), during the treatment (r=0.57,p<0.01) and as overall correlation (r=0.62,p<0.01).In conclusion, we demonstrated that CS induced hypercalciuria onsets after the begining of the treatment, at the first week and continues till the cessation of CS. It was accompanied by an increased urinary excretion of deoxypyridinolines after 1-2 months.