Splenektomili Sıçanlarda Kapsüllü İnvazif Streptococcus Pneumoniae Sepsisinde Beta-d-glukanın Koruyucu Etkilerinin Araştırılması

Abstract

Asplenik bireylerde, immün yanıttaki zayıfl amaya bağlı olarak, splenektomi sonrası sepsis geliştiği ve yüksek mortalite oranlarına sahip olduğu bilinmektedir. Sepsis gelişiminden özellikle, Streptococcus pneumoniae, Haemophilus infl uenzae ve Neisseria meningitidis gibi kapsüllü bakteriler sorumludur. Splenektomiye bağlı immün yetmezliğin neden olduğu sepsis, konakta özellikle karaciğer ve akciğer enfeksiyonları ile çoklu organ yetmezliklerine neden olmaktadır. Beta-D-glukan (BDG) ise, immünomodülatör etkiye sahip dallanmış bir glukoz polimeri olup, konağın mikrobiyal etkenlere karşı direncini güçlendirmekte ve retiküloendotelyal sistemin fagositik ve proliferatif aktivitesini artırmaktadır. Bu deneysel çalışmada, BDG'ın, invazif kapsüllü serotip 19F Streptococcus pneumoniae sepsisine karşı tek başına ve seftriakson ile kombine olarak etkinliğinin araştırılması amaçlanmştır. Çalışmada, 36 adet Sprague-Dawley türü sıçan kullanılmış ve hayvanlar eşit olarak (6'şar adet); kontrol, splenektomi, sepsis, BDG, seftriakson ve BDG+seftriakson olmak üzere altı gruba ayrılmıştır. Tedavi gruplarına intravenöz yolla S.pneumoniae 19F izolatı inoküle edilmiş ve sakrifasyondan sonra, doku örneklerinde mikrobiyolojik [bakteri sayımı (cfu/mL)], biyokimyasal (myeloperoksidaz aktivitesi, DNA oksidasyonu, özgül IgM ve IgG düzeyleri) ve histopatolojik analizler yapılmıştır. Çalışmada; BDG, seftriakson ve BDG+seftriakson tedavi gruplarında, sepsis grupları ile karşılaştırıldığında tüm dokulardaki bakteri üreme miktarları açısından istatistiksel olarak anlamlı azalmalar olduğu tespit edilmiştir (p< 0.05). BDG'ın tek ve kombine kullanımı ile; splenektomili sıçanlarda düşük serum IgM düzeylerini kısmen düzelttiği (sırasıyla; p< 0.001 ve p< 0.02) ve S.pneumoniae enfeksiyonu sonrası akciğer ve karaciğerde oksidatif DNA hasarını tamamen ortadan kaldırdığı gözlenmiştir (p< 0.00001). Ayrıca sepsis grubu ile karşılaştırıldığında, BDG'ın tek ve kombine tedavisinin, tüm dokularda bakteri varlığını anlamlı düzeyde azalttığı belirlenmiştir (p< 0.00001). Elde ettiğimiz verilere göre, bir immünomodülatör olan BDG'ın tek başına ve seftriakson ile kombine kullanımda, S.pneumoniae sepsisine bağlı gelişen sistemik infl amatuar reaksiyonları önleyebildiği ve böylece çoklu organ hasarını azaltabileceği düşünülmüştür