The Effect of Different Sowing Dates and Nitrogen Doses on Yield and Some Quality Traits of [camelina Sativa (l.) Crantz] in Van Climatic Conditions

Abstract

Bu çalışma, farklı ekim tarihlerinin ve azot uygulama seviyelerinin ketencik bitkisinde verim ve bazı kalite özellikleri üzerindeki etkilerini belirlemeyi amaçlamaktadır. Deneme, Van'ın Gevaş ilçesi çiftçi arazisinde tesadüf blokları düzleminde bölünmüş parseller deneme düzenine göre üç tekerrürlü olarak düzenlenmiştir. Araştırma kapsamında, üç ekim ekim zamanı (20 Nisan, 5 Mayıs ve 20 Mayıs) ana parselleri oluştururken, dört farklı azot dozları (0, 5, 10 ve 15 kg/da) ise alt parseller olarak değerlendirilmiştir. Araştırma sonunda yapılan istatistik analizleri sonucunda elde edilen bulgular, ekim zamanı ve azot dozlarının söz konusu özellikler üzerinde istatistiksel olarak anlamlı etkiler yarattığını ortaya koymuştur. Araştırma sonuçlarına göre, bitki boyu 53.37-78.36 cm, bitkide dal sayısı 12.21-21.28 adet/bitki, bitki başına kapsül sayısı 167.00-331.70 adet/bitki, kapsülde tane sayısı 9.81-16.31 adet, bitki başına kapsül ağırlığı 1.60-2.91 g/bitki, bitki başına tane verimi 1.02-1.74 g/bitki, bin tane ağırlığı 0.894-0.912 g, tane verimi 153.71-257.57 kg/da ve ham yağ oranı ise %17.23-24.64 aralığında saptanmıştır. Ekim zamanı × azot dozları etkileşiminin kapsülde tane sayısı, bitki başına kapsül ağırlığı ile bitki başına tane verimi ve tane verimi üzerinde istatistiksel olarak anlamlı etkiler oluşturduğu tespit edilmiştir. Bu bulgular doğrultusunda, Van ili Gevaş ilçesi ekolojik koşullarında en yüksek tane verimi 257.57 kg/da olarak birinci ekim zamanı (20 Nisan) x üçüncü azotlu gübre dozu (10 kg/da) uygulamasından saptanırken, en düşük tane verimi ise 153.71 kg/da olarak üçüncü ekim zamanının (20 Mayıs) kontrol uygulamasından alınmıştır. Çalışma sonuçları, incelenen özellikler arasında özellikle tane verimi ve yağ oranı açısından Van ili Gevaş ekolojik koşullarında, 20 Nisan ekim zamanının 10 kg/da azotlu gübre dozu ile birlikte kullanımının yüksek performans sağladığını göstermiş ve bu bulguların gelecekteki çalışmalarla doğrulanması koşuluyla önerilebileceği değerlendirilmiştir.

The study aims to assess the influence of different sowing dates and nitrogen application levels on yield and some quality characteristics of the camelina plant. The experiment was arranged in a split-plot design with three replications in randomized complete blocks on a farmer's field in Gevaş district of Van. Within the scope of the research, three sowing dates (April 20, May 5, and May 20) constituted the main plots, while four different nitrogen doses (0, 5, 10, and 15 kg/da) were evaluated as sub-plots. The findings obtained as a result of the statistical analyses conducted at the end of the research revealed that sowing time and nitrogen doses had statistically significant effects on the aforementioned traits. According to the research results, plant height ranged from 53.37 to 78.36 cm, the number of branches per plant ranged from 12.21 to 21.28 branches/plant, the number of capsules per plant ranged from 167.00 to 331.70 capsules/plant, the number of seeds per capsule ranged from 9.81 to 16.31 seeds, the capsule weight per plant ranged from 1.60 to 2.91 g/plant, the seed yield per plant ranged from 1.02 to 1.74 g/plant, the thousand-seed weight ranged from 0.894 to 0.912 g, the seed yield ranged from 153.71 to 257.57 kg/da, and the crude oil content ranged from 17.23% to 24.64%. The interaction between sowing time × nitrogen doses was found to have statistically significant effects on the number of seeds per capsule, capsule weight per plant, seed yield per plant, and total seed yield. In line with these findings, under the ecological conditions of Gevaş district in Van province, the highest seed yield of 257.57 kg/da was obtained from the first sowing time (April 20) × the third nitrogen fertilizer dose (10 kg/da), while the lowest seed yield of 153.71 kg/da was obtained from the control application of the third sowing time (May 20). The study results indicate that, among the examined traits, the combination of the April 20 sowing date with a nitrogen fertilizer dose of 10 kg/da provided high performance, particularly in terms of seed yield and oil content, under the ecological conditions of the Gevaş district. These findings suggest that this combination may be recommended for future studies, provided they are validated by further research.