Van ve Yöresinde Hamdani Koyunlarının Verimleri ve Morfolojik Özelliklerinin Araştırılması; Iı. Kuzularda Büyüme, Yaşama Gücü, Besi Performansı Kesim ve Karkas Özellikleri

Abstract

Bu araştırma Hamdani kuzularında büyüme, yaşama gücü, besi performansı, kesim ve karkas özelliklerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Büyüme performansının belirlenmesinde 87, besi performansının belirlenmesinde 21, kesim ve karkas özelliklerinin belirlenmesinde 12 baş Hamdani kuzusu kullanılmıştır. Kuzular da doğum ağırlığı 4.66 kg, 90.gündeki (sütten kesim) ağırlığı 21.59 kg’dır. 0-90.gün arası dönemde ortalama günlük canlı ağırlık artışı 192 g, sütten kesimdeki (90.Gün) yaşama gücü %95.05 olarak bulunmuştur. Doğum ağırlığına ve büyümenin bazı dönemlerindeki beden ağırlığına doğum tipinin etkisi p<0.01 düzeyinde önemli olmuştur. Kuzuların 70 günlük besi süresince günlük canlı ağırlık artışı 206 g, günlük tükettikleri kesif ve kaba yem miktarları 0.16 kg ile 1.26 kg olarak saptanmıştır. 39.22 kg canlı ağırlıkta kesilen kuzuların soğuk karkas randımanı %46.61, kuyruk yağı 2.55 kg, kuyruk yağının karkasa oranı %13.59 ve MLD kesit alanı 17.25 cm2 olarak belirlenmiştir. Bu verilere dayalı olarak; Hamdani kuzularının büyüme, yaşama gücü, besi performansı, kesim ve karkas özellikleri yönünden bölgede yetiştiriciliği yapılan Akkaraman, Morkaraman ve Norduz gibi yağlı kuyruklu ırklara benzer olduğu belirlenmiştir. Hamdani koyun ırkında farklı besi metotları kullanılarak besi performansının ve ideal kesim ağırlığının tespit edilmesi için yeni çalışmalara ihtiyaç olduğu, ayrıca bölgenin ekonomik ve pazar şartları dikkate alınarak, Hamdani koyun ırkının veriminin iyileştirilmesi yönünde çalışmalar yapıldığında, Hamdani koyunun bölge yetiştiricilerine ekonomik yönden yarar sağlayacağı kanaatine varılmıştır.