Farklı Enerji ve Protein Kaynaklarının Koyunlarda Ham Besin Maddelerinin Sindirilme Derecesi ve Organizmada Azot Birikimi Üzerine Etkisi

Abstract

Bu çalışma, farklı enerji (arpa ve melaslı kuru şeker pancarı posası (KŞPP)) ve protein (soya küspesi (SK), formaldehitle muamele edilmiş soya küspesi (FMSK), pamuk tohumu küspesi (PTK)) kaynaklarının kombine edilmesinin ham besin maddelerinin sindirilme derecesi ve organizmada azot birikimi üzerine etkilerini araştırmak amacıyla yapılmıştır. Araştırmada 4 baş 1 yaşlı Morkaraman toklu kullanılmıştır. Araştırmada kullanılan yem karmalarında kuru madde, organik madde, ham protein, ham selüloz, ham yağ ve azotsuz öz maddelerin sindirilme dereceleri benzer bulunmuştur (P>0.05). Arpa+FMSK, KŞPP+FMSK, KŞPP+SK+PTK ve ticari besi yeminde, bu parametrelere ait sindirilme dereceleri sırasıyla kuru madde için %79.49, 79.03, 81.20 ve 77.91; organik madde için %80.38, 80.24, 83.37 ve 80.49; ham protein için %72.48, 70.52, 76.80 ve 74.56; ham selüloz için %67.00, 70.17, 73.87 ve 65.03; ham yağ için %89.12, 85.85, 92.22 ve 84.71; N'suz öz maddeler için ise %84.26, 86.03, 87.29 ve 85.59 olarak bulunmuştur. Azot dengesi denemesinde de, gruplar arasında bir farklılığın olmadığı, organizmada biriken azot miktarının Arpa+FMSK, KŞPP+FMSK, KŞPP+SK+PTK ve ticari besi yeminde sırasıyla 10.14 g, 7.22 g, 7.14 g ve 8.51 g olduğu ve bu değerlerin azot tüketiminin sırasıyla %60.36, 42.98, 42.84 ve 51.05'i; sindirilen azot miktarının sırasıyla %82.31, 60.93, 56.58 ve 68.46'sına karşılık geldiği belirlenmiştir. Bu çalışmada, farklı enerji ve protein kaynaklarının ham besin maddelerinin sindirilme derecesini ve organizmada azot birikimini etkilemediği; besi rasyonlarında formaldehit muamelesi üzerinde durulması gerektiği, ayrıca bu bulguların daha güvenli yorumlanabilmesi için, yedirme denemeleri ile desteklenmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.