Serebrovasküler Hastalıkların Retrospektif Analizi

Abstract

Kardiyovasküler hastalıklar ve kanserden sonra en sık üçüncü ölüm nedeni olarak gösterilen serebrovasküler hastalıklar, acil servis başvurularında ve hastane harcamalarında da önemli bir yer tutmaktadır. SVH tanısı koymada acile getiriliş süresi, acile ulaşmadan önce geçen iskemik süre, koyulan SVH alttip tanısı ve klinik bulgular tanı doğruluğu ve tedavi sürecinde önemli yere sahiptir. Çalışmamızda akut SVH'li olguların acile getirilme zamanları, hastaneye getirilmeden önce geçmiş olan iskemik süre, acil serviste kalış süreleri, acil servis sonrası durumlarının belirlenmesi yanısır, SVH alt tiplerinin sıklığının incelenmesi ve klinik ve biyokimyasal bulguların SVH alt tipleri arasındaki bağlantının bulunması amaçlanmıştır.Çalışmaya katılan 254 hastanın %57'si (n:144) erkek, %43'ü (n:110) kadın olup yaş ortalamaları 62,83±16,18' dir. Olgularda en çok İİ (%56), en az SAK (%5) tanısı konulduğu tespit edildi. Olguların en çok 65 yaş üzerinde olduğu (%51) belirlendi. Hastaların %43' ünün bilinç kaybı, %33' ünün taraf güçsüzlüğü ve %7' sinin başağrısı şikayetiyle başvurduğu saptandı. Olgularda özgeçmişlerine göre en çok HT (%50, n:165) hastalığı ve sigara (%17, n:56) bağımlılığı gözlendi. Soygeçmişinde inme hikayesi bulunan hastaların en çok olduğu grup İİ (%51, n:45) iken en az olduğu grup GİA (%7, n:6) ve SAK' tır (%7). GİA'lı hastaların %93'ünde, İİ'lilerin de %42'sinde bilinç düzeyleri başvuru anında normal iken; İSK ve SAK tanılı hastalarda sırasıyla %51 ve %58 oranında bilinç koma düzeyinde saptandı.GİA'lı hastalarda ortalama GKS en yüksek (14,89) iken; SAK'lı hastalarda en düşük (7,5) gözlendi. En yüksek OSAB (172), ODAB (100,1) ve OAB değeri (124,1) İSK' da gözlenirken; en düşük değerler (138,3; 82,9; 101,4) GİA' da görüldü. HT İSK'da %61 oranda en sık iken, GİA'da %18 oranında en az görülen parametre olarak saptandı. İİ tanılı hastalarda çekilen BBT' de hipodens alan varlığı %94; ultrasonografide karotis yerleşimi %80, vertebrobaziller yerleşimi %20 olarak görüldü. En çok yerleşim bazal ganglionda (%31), en az ise beyin sapındadır (%3). Tüm hastalarda en sık görülen ritim (%63) normal sinüs ritmi (NSR) idi. İİ'li hastalarda en sık(%32) Atrial fibrilasyon(AF), SAK'lı hastalarda en çok(%100) NSR saptandı. Hastaların en çok (n=173) 16:00-24:00; en az (n=33) 08:00-16:00 saatleri arasında başvurduğu anlaşıldı. En yüksek ortalama glukoz değeri (189,35) SAK, en yüksek sodyum değeri (136,68) GİA' da gözlenirken; PT (16,73) ve INR (1,64) değeri en yüksek İİ' de ölçüldü. Beyaz küre değeri en yüksek (12,95) SAK' ta; hematokrit değeri en yüksek (43,80) İSK' da; trombosit değeri en yüksek (277,23) GİA' da ölçüldü.İİ (%46) ve İSK'lı hastalar (%24) en çok Nöroloji kliniğine yatarken, SAK'lı hastalar (%4) çoğunlukla Beyin cerrahisi kliniğinde ve GİA'lı hastalar (%9) çoğunlukla Acil Servisde tedavi edildiği tespit edildi. Acilde 24 saatten az kalan hastaların çoğunluğu (%47) İİ tanısı aldı. Hastaların %53'ü 6 saatten fazla iskemik süre geçirdiği görüldü. hastaların çoğunluğunun (%61) başka bir sağlık kuruluşu tarafından sevk edildiği tespit edildi. (%70) EKO' da patent foramen ovale, sol atriyum ve/veya venrikülde trombüs, spontan eko kontras gibi lezyonlardan bir veya birkaçı bulundu. İnmelerde beyin MR görüntülemesi ile %98 oranında patoloji saptanırken; BBT'de pataloji oranı %83 bulundu. İSK'da beyin MRG ve BBT'nin görüntüleme duyarlılığı eşit idi. İİ'de ise beyin MRG %84 duyarlı iken BBT görüntüleme sonucu %69 tespit edildi.Anahtar Kelimeler: Serebrovasküler hastalık, İskemik süre, MRG, Başvuru süresi, Acil Servis

The third most common cause of death factor after cardiovascular disease and cancer is shown cerebrovascular disease (CVD). It has an important share in emergency services and hospital expenses. The time of arrival to the emeregency, ischemic time past before arriving to the emergency, diagnosed CVD subtype, the accuracy of clinical symptoms play an important role in diagnose and treatment period. In our study, we aimed to observe he time of arrival to the emeregency, ischemic time past before arriving to the emergency, time passed in emergency, the frequency of CVD subtypes and the relationship between the clinical and biochemical findings and CVD subtypes.254 patients (n: 144 male, n:110 female) were included in the study, with an average age of 62,83±16,18. The most common diagnose was İİ (56%) and the rarest was SAK (5%). Patients were frequently (51%) older than 65 years. 43% of the patients suffered from loss of consciousness, 33% from side impotence and 7% from headache. According to their resumes, hipertansion (HT) (50%, n:165) and smoking (17%, n:56) were observed. Patients with stroke history was mostly seen in ischemic stroke (IS) (51%, n:45) and rarely in transient ischemic attack (TIA) (7%, n:6) and subarachnoid haemorrhage (SAH) (7%). 93% of TIA and 42% of IS were normal; whereas 51% of intracerebral haemorrhage (ICH) and 58% of SAH patients were in a coma.The highest mean value of GKS in TIA was 14,89 and lowest value was 7,5 in SAH. The highest mean systolic arterial pressure (172), mean diastolic arterial pressure (100,1) and mean arterial pressure (124,1) was observed in ICH and the lowest values (138,3; 82,9; 101,4) were observed in TIA. HT was mostly seen in ICH (61%) and rarely in TIA (18%). The existence of hypodense lesion in BBT result of patients with ICH was 94%. The carotis settelement was 80% and vertebrobasilar was 20% in the results of ultrasonography in TIA. The placement was commonly seen in basal ganglia (31%) and seldom in pedunculus (3%). The most common rythm was normal sinus rythm (NSR) (63%). Patients suffering from IS had (32%) atral fibrillation (AF), SAH had (100%) most. They arrived to hospital between 16:00-24:00 in common (n:173) and 08:00-16:00 least (n:33). The highest glucose value was observed in TIA (189,35), highest sodium level was observed in TIA (136,68) and highest levels pf PT (16,73) and INR (1,64) were observed in IS. The highest levels of leukocyte (12,95) was recorded in SAH; hematocrit (43,80) in ICH and trombosit (277,23) in TIA.The majority of IS (46%) and ICH (24%) were treated in neurology clinic, SAH (4%) were kept in neurosurgery and TIA (9) in emergency room (ER). Patients who stayed in ER was majorly (47%) diagnosed as IS. 61% of them were propelled from another hospital. In 70% of EKO, one or more lesions of patent foramen ovale, thrombus in left atrium and/or ventriculeand spontaneous eko contrast were observed. 98% pathology were detected by MR whereas CBT detected only 83%. The sensitivity of CBT and MR were equal in ICH, while the sensitivity of MR in IS was 84% and CBT was 69%.Keywords: Cerebrovascular disease, ischemic time, MR, arrival time, Emergency Medicine