Kurak ve Yarı-kurak Sahalarda Gerçekleştirilecek Ağaçlandırma Faaliyetlerinde Kullanılabilecek Prototip- Biokompozit Fidan Tüplerinin Üretimi ve Laboratuvar Şartlarında Bozunma Sürelerinin Tespiti

Abstract

Kurak ve yarı kurak sahalarda agaçlandırma amaçlı kullanılabilecek tüplerin yapımında kullanılabilecek reçetelerin belirlenmesi amaçlanan bu projede farklı biyobozunur polimerler (polikaprolakton, polilaktik asit, polivinil alkol ve termoplastik nisasta) ve orman budama atıgı kullanılarak kompozitler üretilmistir. I. Etap üretimlerde polimeri olarak PCL ve PLA ayrı ayrı kullanılarak kompozitler üretilirken II. Etapta PCL ve PLA 1:1 oranında karıstırılarak kullanılmıstır. Ayrıca diger polimerler ve dolgu maddeleri de kompozitlerin üretiminde kullanılmıstır. I. Etap kompozitlerin laboratuvar sartlarında Konya ve Malatyadan getirilmis toprakta bozunma sürelerine baglı özellikleri belirlenmistir. II. Etap kompozitlerin bozunma sürelerine baglı özellikleri ise Malatyada arazi sartlarında belirlenmistir. Örnekler baslangıç, 6, 12 ve 18 ay sonunda test edilmistir. Ayrıca toprak testine maruz bırakılmamıs kompozitlerin mantar testleri gerçeklestirilmistir. PCL ve PLA esaslı kompozitlerin bozunma özelliklerini enfazla toprakta bekletme süresi saglamıs olup Malatya topragında meydana gelen bozunma Konya topragına kıyasla daha fazla olmustur. Bozunma degerleri kütle agırlık ve molekül agırlıgı degisiklikleriyle takip takip edilmistir. Bozunmaya baglı PCL ve PLA esaslı kompozitlerin çekme, egilme, darbe özelliklerinde düsüs meydana gelirken kopmada uzama ve sertlik degerlerin de sınırlı iyilesmeler görülmüstür. Mantar testleri sonucunda ise PCL ve PLA esaslı kompozitlerde esmer çürüklük mantarları sırasıyla %8 ve %10 agırlık kaybı saglarken beyaz çürüklük mantarlarında bu oran sırasıyla %2,5 ve %8 olmustur. II. Etap kapsamında PCL ve PLA (1:1) esaslı kompozitler üzerinde PVA/Nisasta oranı, OBA oranı ve toprakta kalma süresinin etkisi incelenmistir. II. etap kompozitlerin bozunma özellikleri üzerinde en büyük etki toprakta bekletme süresi tarafından gerçeklestirilmistir. Bozunmaya baglı olarak kompozitlerin mekanik ve fiziksel özelliklerinde genel olarak düsüs meydana gelmistir. II. Etapta üretilen kompozitlerin esmer çürüklük mantarından beyaz çürüklük mantarına kıyasla daha fazla etkilendigi bulunmustur. Örneklerde meydana gelen agırlık kayıpları ve direnç degerlerindeki azalmalar bu malzemelerin zamana baglı bozunma özellikleri açısından fidan tüpü kullanımında degerlendirilme potansiyelinin oldugu gösterilmistir. Bu dogrultuda yeni çalısmaların ugulayıcılarla isbirligi içerisinde gerçeklestirilmesinin proje sonuçlarının hayata geçirilmesine yardımcı olacagı düsünülmektedir.