Kimyasal Denge Konusundaki Kavramların Lise Öğrencilerince Anlaşılma Düzeyleri ve Karşılaşılan Güçlükler

Abstract

Bu araştırmanın amacı, kimya öğretiminde temel kavramlardanolan kimyasal denge konusunda lise öğrencilerince anlaşılma düzeylerinibelirleyerek, kavram yanılgılarını tespit etmektir. Bu amaca ulaşmak içinbu konuyla ilgili kavram yanılgıların neler olduğu ve bu yanılgılarıngiderilme yolları araştırılmıştır. Bu araştırmada örnek olay metodolojisikullanılmıştır. Kimyasal denge konusundaki kavramların anlaşılmadüzeyini ve kavram yanılgılarını tespit etmek için bir pilot çalışma ilebirlikte test geliştirilmiştir. Bu test 100 lise 2. sınıf fen şubesi öğrencisiüzerinde uygulanmıştır. Ayrıca ders öğretmenleri ve 10 öğrenci ile de bukonu farklı bir açıdan tartışılmıştır. Test sorularına verilen cevaplar,mülakattan elde edilen sonuçlar ve gözlem sonuçları ışığında öğrencilerinkimyasal denge konusunda kavram yanılgıları içerisinde bulunduklarıtespit edilmiştir. Öğrencilerde; denge kuruluncaya kadar olan değişimler,denge kurulduğunda ileri ve geri reaksiyonların hızları, konsantrasyonunetkisi, sıcaklığın etkisi, basıcın etkisi, denge sabiti, katalizör etkisi,kimyasal dengeye katıların etkisi, reaksiyona soygaz ilavesinin dengeyeetkisi ve kimyasal denge konusunun stokiyometrisi konularında farklıdüzeylerde kavram yanılgılarına sahip oldukları görülmektedir. Programgeliştiriciler programları hazırlarken ve geliştirirken kimyasal dengekonusundaki kavramlarla ilgili yanılgı ve anlaşılma zorluklarını gözönüne almalı ve bu doğrultuda programlarını geliştirmelidirler. Öğretimortamıöğretilenkonununamaçlarına,beklentilerinegöredüzenlenmelidir. Okullarda mevcut laboratuvarların beklentilere cevapverebilecek şekilde donatılması gerekmektedir.