Çaldıran Fay Zonu ve Cıvarındakı Coulomb Stress Transferı ve Deprem Tehlıkesı Analızı

Abstract

Çaldıran fay zonu (CFZ) bir çok yıkıcı deprem üreten ve depremsellik açısından önemli bir aktif zondur. Bu fay sisteminde, 1976 tarihinde bu yıkıcı depremlerin en sonuncusu (Ms = 7.3) meydana gelmiştir. Dolayısıyla bu fay zonunda sismotektonik b-değeri, deprem olasılığı, tekrarlama zamanı ve Coulomb gerilme değişimi parametrelerine bağlı olarak gelecek deprem potansiyeli ve pozitif/negatif gerilme değişimleri araştırılmıştır. Büyüklüğü 3.6'dan büyük olan depremler, sismotektonik parametrelerle ilgili olarak gerilme transfer yönünü araştırmak için kullanılmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre, CFZ’nin güneydoğusu boyunca küçük b değerleri elde edilmişken, büyük b değerleri Van Gölünün doğusu civarında hesaplanmıştır. Diğer taraftan, CFZ’nin kuzeydoğusu mevcut stress birikimini temsil etmektedir. Benzer şekilde, 1976 depreminin Coulomb gerilme değişimi bu fay sisteminin kuzeybatısında gerilmelerin farklı derinliklerde biriktiğini göstermektedir. Ayrıca, daha önceki çalışmalardaki uzun dönem kayma oranları ve yatay öteleme değerleri dikkate alındığında, 6.0'dan büyük bir deprem için tekrarlama zamanı yaklaşık 302 yıldır. Sonuç olarak, bu karşılaştırmalı analizler bölgede sismik tehlike değerlendirmesinin etkilerini ve olası bir sonraki deprem oluşumunun tahminini açıklamaktadır.