Browsing by Author "Çakmak, Gamze"

Now showing 1 - 20 of 21

A Macroanatomic and Subgross Study on the Heart and Coronary Vessels of Turkey
(2007) Çakmak, Gamze; Karadağ, Hüseyin
Bu çalısma, hindide kalp ve koroner arterlerin makroanatomik özelliklerini belirlemek için yapıldı. Literatürde, hindi kalbi ve koroner arterleri üzerinde yapılan çalısmaların azlıgı nedeniyle böyle bir çalısmanın yapılmasına ihtiyaç duyuldu. Yapılan çalısmada hibrit konvanter (White Turkey ? Beyaz Hindi) 50 adet beyaz hindi kullanıldı. Materyallere latex enjeksiyonu ve corrosion cast teknikleri uygulandı. Kalbin, hindide thoracoabdominal bölgede, dördüncü ve altıncı kaburgalar arasında uzandıgı tespit edildi. Hindide kalbin lig. sternopericardiaca ile sternum'a baglandıgı görüldü. Hindi kalbinde apex cordis'in tamamen ventriculus sinister tarafından olusturuldugu saptandı. Ventriculus sinister'in duvarının ventriculus dexter'e oranla daha kalın oldugu tespit edildi. Ayrıca ventriculus sinister'in boslugunun, ventriculus dexter'e göre daha dar oldugu görüldü. Ventriculus sinister'de trabeculae carnea'lar tespit edilirken; sayılarının ventriculus dexter'dekinden daha fazla oldugu saptandı. Kalbin girisinde aorta ascendens ile truncus pulmonalis arasında dısardan baglantıyı saglayan lig. arteriosum yer almaktadır. Hindide a. coronaria sinistra'nın a. coronaria dextra'dan daha kalın oldugu saptandı. Ayrıca hindide atrium dextrum'a v. cava cranialis dextra, v. cava cranialis sinistra ve v. cava caudalis olmak üzere toplam üç adet v. cava'nın açıldıgı tespit edildi. A. coronaria sinistra'nın, r. superficialis ve r. profundus diye ayrıldıgı görüldü. Ayrıca a. coronaria sinistra'nın r. interatrialis, r. atrialis dextra, r. atrialis sinistra'yı verdigi saptanırken superfisiyal dalın da r. interventricularis paraconalis, r. circumflexus, rr. conales, rr. ventriculares, rr. atriales'i; profund dalın da rr. septales, rr. ventriculares'i verdigi tespit edildi. A.coronaria dextra'nın ise, r.superficialis ve r. profundus olarak iki dala ayrıldıgı ve daha sonra da bu dalların da dallanmalar gösterdigi saptandı. Superfisiyal dal r. interventricularis subsinuosus, r. circumflexus'u; r. circumflex'un da rr. ventriculares, rr. atriales,'i ve yine profund dalı'n da rr. septales ve rr. ventriculares'i verdigi görüldü. Truncus pulmonalis'in bifurcatio trunci pulmonalis'ten sonra iki adet a. pulmonalis'e ayrıldıgı tespit edildi. Anahtar kelimeler: Anatomi, Hindi, Kalp, Koroner Damar, Korozyon Kast
Bir Aylık ve Beş Aylık Erkek Ratlarda Medulla Spinalis’in Servikal Segmenti Üzerine Yapılan Morfolojik ve Stereolojik Bir Çalışma
(2020) Akyol, Mesude; Çakmak, Gamze
Bu çalışmada ratlarda medulla spinalis’in servikal bölümünün ak ve gri madde ve tüm dokunun hacim yoğunlukları stereolojik yöntem kullanılarak araştırıldı. Materyal olarak 1 aylık ve 5 aylık olmak üzere iki farklı yaş grubundan altışar adet erkek Wistar Albino ırkı ratlar kullanıldı. Materyaller % 10’luk tamponlu formaldehitle perfüze edilerek tespit edildi. Daha sonra ratlar diseke edildi ve medulla spinalis’leri açığa çıkarıldı. Çalışmada 1 aylık ve 5 aylık ratların medulla spinalis’lerinin cervical bölümlerinden segmentler elde edildi. Kesitler alınırken ilk 15 kesit arasından rasgele bir tanesi seçildi. Onu takip eden her 50.kesit sistematik rasgele örnekleme yöntemiyle belirlendi. Böylelikle bir hayvanın medulla spinalis’inin cervical segment’inden 5µm kalınlığında 8-10 kesit alındı. Bu kesitler hematoksilen eosin boyama tekniği ile boyanarak mikroskop altında fotoğraflandı. Cavalieri Prensibi kullanılarak noktalı alan cetveli sayesinde medulla spinalis’in cervical bölümünün her bir segmentinde tüm dokunun, ak madde ve gri madde kısımlarının hacim yoğunlukları hesaplandı. Noktalı alan sayımı için SHTEREOM 1.5 paket programı kullanıldı. Ayrıca araştırmada cervical segmentin tüm hacminin, ak madde ve gri madde hacim değerleri ve bu hacim değerlerinin birbirlerine oranları hesaplanarak değerlendirildi.
Bir Aylık ve Beş Aylık Erkek Ratlarda Medulla Spinalis’in Torakal Segmenti Üzerine Yapılan Morfolojik ve Stereolojik Bir Çalışma
(2021) Toyran, Asiye Arkaç; Çakmak, Gamze
Bu çalışmanın amacı ratlarda medulla spinalis’in torakal bölümünün substantia alba ve substantia grisea ile tümdokunun hacim değerlerini stereolojik yöntem ile hesaplamaktır. Çalışmamızda materyal olarak 1 ve 5 aylık olmaküzere iki farklı yaş grubundan altışar adet erkek Wistar Albino ırkı ratlar kullanıldı. Van Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTıp Fakültesi Deney Hayvanları Yetiştirme ve Araştırma Merkezi’nden farklı zaman dilimlerinde herhangi birhastalığa ya da sebebe bağlı olmadan kendiliğinden ölen ratlar % 10’luk formaldehitte bir hafta bekletilerek fikseedildi. Daha sonra ratlar diseke edilerek medulla spinalis’leri ortaya çıkarıldı. Çalışmada 1 ve 5 aylık ratlarınmedulla spinalis’lerinin torakal bölümlerinden segmentler elde edildi. Kesitler alınırken ilk 15 kesit arasındanrastgele bir tanesi seçildi. Onu takip eden her 50.kesit sistematik rasgele örnekleme yöntemiyle belirlendi.Böylelikle bir hayvanın medulla spinalis’inin torakal segmentinden 5µm kalınlığında 12 adet kesit alındı. Bukesitler hematoksilen eozin boyama tekniği ile boyanarak mikroskop altında fotoğraflandı. Cavalieri Prensibi ileShtereom 1.5 programı kullanılarak noktalı alan cetveli sayesinde medulla spinalis’in torakal bölümünün her birsegmentinde tüm dokunun, substantia alba ve substantia grisea kısımlarının hacim yoğunlukları hesaplandı. Ayrıcaaraştırmada torakal segmentin tüm hacminin, substantia alba ve substantia grisea hacim değerleri ve bu hacimdeğerlerinin birbirlerine oranları hesaplanarak değerlendirildi.
The Effects of Football and Volleyball Training on Neurotic Values of 30-40 Age Group Male Police Officers
(2021) Hamzadayı, Oğuzhan; Çakmak, Gamze
Bu araştırmada 30- 40 yaş grubu erkek emniyet görevlileri üzerinde futbol ve voleybol antrenmanlarının nevrotik değerleri üzerine etkisini belirlemek, bu alanda yapılacak çalışmalara ve literatüre katkıda bulunmak amaçlanmıştır. Araştırma evrenini 2019 yılında Ordu ilinin Altınordu ilçesinde görev yapmakta olan yaşları 30-40 arasında değişen 45 erkek emniyet görevlisi oluşturmaktadır. Araştırma yarı deneysel araştırma deseni modelindedir. Araştırmada 'Eysenck Kişilik Envanteri' kullanılmıştır. SPSS 21 programı ile verilerin istatistiksel analizi yapılmıştır. Çalışmada Shapiro-Wilk testi uygulanarak verilerin normal dağılıma uyumu test edilip uygulanan testin gruplara uygun olduğu görülmüştür. İkiden fazla grubun ortalamalarını karşılaştırmada ilişkisiz örneklemler için tek yönlü varyans analizi (Anova) ve bir gruba ait ikiden fazla karşılaştırmalarda tekrarlı ölçümler için tek yönlü varyans analizi uygulanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre genel değerlendirme yapıldığında; Eysenck Kişilik Envanterinin ilk hafta uygulanmasında en düşük puana sahip voleybol grubu iken kontrol grubunun puanı voleybol grubundan yüksek, futbol grubunun puanının ise kontrol grubundan yüksek olduğu görülmüştür. Antrenman sonrası testin dördüncü ve sekizinci hafta uygulamalarında ise en düşük puan voleybol grubunun olmuş, futbol grubu voleybol grubundan daha yüksek, kontrol grubu ise futbol grubundan daha yüksek puan almıştır. Grupların genel puan ortalamaları voleybol ve futbol grubunda düşüş gösterirken kontrol grubunun puanında dalgalanma gözlemlenmiştir. Testin nevrotik puan ortalamalarına bakıldığında ise ilk hafta uygulanan teste göre voleybol grubu en düşük değeri alırken futbol ve kontrol grubu eşit değer alarak yüksek değere sahip olmuşlardır. Voleybol ve futbol gruplarının nevrotik değer ortalamaları uygulanan antrenmanlar sonrasında düşüş gösterirken kontrol grubunun nevrotik puan ortalamasında önce artış daha sonra azalış meydana gelmiştir. Araştırmada, sporun bireylerin nevrotiklik değerlerini olumlu yönde etkilediği görülmüştür. Çalışmanın sonuçları benzer çalışmalar ile değerlendirilmiş, bulgulara dayalı olarak önerilerde bulunulmuştur. Anahtar kelimeler: Eysenck Kişilik Envanteri, Futbol, Kişilik, Nevrotiklik, Spor, Voleybol.
Features of the Spectra of Medium-Molecular Peptides of the Liver With Protein-Deficient Nutrition
(2023) Askerov, Fakhraddin; Karadağ, Hüseyin; Çakmak, Gamze
With this study, the determination of three spectra of medium molecular peptides (SMP) in liver tissue can provide a basis for ideas about the relationship between exogenous and endogenous proteins, the degree of damage to nucleotides and proteins, and enable certain judgments to be made. The work was carried out on 45 outbred white rats against the background of full-fledged protein-vitamin nutrition and under conditions of 60% protein deficiency in the diet. The experimental animals were divided into 3 groups, 15 rats in each group. The first group (Group I) of rats in all subgroups served as controls, kept in a vivarium; rats of the 2nd group (Group II) received a complete protein-vitamin diet; Group III received the same diet, but with a 60% protein (casein) deficiency in the diet. Experimental animals of groups II and III received food for 20, 30 and 40 days. The results of studies on the background of a monthly feeding of animals with a protein-vitamin complex with a deficiency of 60% protein in the recipe showed that the content of medium molecular peptides (MMP) fractions at a wavelength of 230 nm significantly increases compared with the control group and is 124%. The results of these studies indicate that 40-day feeding of animals with a full-fledged protein-vitamin diet and 60% protein deficiency causes significant changes in the MMP content at 254 and 280nm wavelengths, and in the MMP subfractions at 230nm wavelength, there is a moderate increase in the MMP subfractions, which is possibly due to the peculiarities of the substitution of the genetic apparatus of hepatocytes.
Hindide Kalp Üzerine Makroanatomik ve Subgros Bir Çalışma
(2010) Karadağ, Hüseyin; Çakmak, Gamze
Bu çalışma, hindide kalbin makroanatomik özelliklerini belirlemek için yapıldı. Literatürde, hindi kalbi üzerinde yapılan çalışmaların azlığı nedeniyle böyle bir çalışmanın yapılmasına ihtiyaç duyuldu. Yapılan çalışmada 10 tane hibrit konvanter (White Turkey- Beyaz Hindi) kullanıldı. Kalbin, hindide thoracoabdominal bölgede, dördüncü ve altıncı kaburgalar arasında uzandığı tespit edildi. Hindide kalbin ligamentum sternopericardiaca ile sternum’a bağlandığı görüldü. Hindi kalbinde apex cordis’in tamamen ventriculus sinister tarafından oluşturulduğu saptandı. Ventriculus sinister’de trabecula carnea’lar tespit edilirken; sayılarının ventriculus dexter’dekinden daha fazla olduğu saptandı. Kalbin girişinde aorta ascendens ile truncus pulmonalis arasında fötal dönemde mevcut olan ductus arteriosus’un kalıntısı olarak bilinen lig. arteriosum yer almaktadır.
Hindinin Koroner Arterleri Üzerine Makroanatomik ve Subgros Bir Çalışma
(2010) Karadağ, Hüseyin; Çakmak, Gamze
Bu çalışma, hindide koroner arterlerin makroanatomik özelliklerini belirlemek için yapıldı. Literatürde, hindinin koroner arterleri üzerinde yapılan çalışmaların azlığı nedeniyle böyle bir çalışmanın yapılmasına ihtiyaç duyuldu. Yapılan çalışmada 40 adet hibrit konvanter (Beyaz Hindi) hindi kullanıldı. Materyallere latex enjeksiyonu ve korozyon kast teknikleri uygulandı. Hindide arteria coronaria sinistra’nın a. coronaria dextra’dan daha kalın olduğu saptandı. A. coronaria sinistra’nın ramus superficialis ve r. profundus diye ayrıldığı görüldü. Ayrıca a. coronaria sinistra’nın r. interatrialis, r. interventricularis paraconalis, r. circumflexus, rami conales, rr. ventriculares, r. atriales’i ; r. profundus’un da rr. septales, rr. ventriculares’i verdiği tespit edildi. A. coronaria dextra’nın ise r. superficialis ve r. profundus olarak iki dala ayrıldığı ve daha sonra da bu dalların da dallanmalar gösterdiği saptandı. R. superficialis, r. interventricularis subsinuosus, r. circumflexus’u; r. circumflexus’un da rr. ventriculares ve rr. atriales’i ve yine r. profundus’un da rr. septales ve rr. ventriculares’i verdiği görüldü. Sonuç olarak hindi kalbinin koroner arterleri üzerine yapılan bu çalışmada, hindi kalbinin arterlerinin dallanmalarının diğer kanatlıların kalp arterlerinin dallanmalarıyla çok benzeştiği saptanırken evcil memelilerin kalp arterlerinden ayrılan dalların seyirleriyle benzerlik göstermediği görüldü.
Kınalı Kekliğin Koroner Arterleri Üzerine Makroanatomik ve Subgros Bir Çalışma
(2018) Çakmak, Gamze; Fidan, Ayhan
Bu çalışma, keklikte koroner arterlerin özelliklerini makroanatomik olarak incelemek için yapıldı. Kanatlı kalbi üzerine yapılan çalışmaların az olması sebebiyle bu çalışmanın yapılmasına karar verildi. Yapılan çalışmada 10 adet kınalı keklik (Alectoris chukar) kullanıldı. Kalplere korozyon kasttekniği ve latex enjeksiyon metodu uygulandı. Keklikte a. coronaria sinistra’nın a. coronaria dextra’dan kalın olduğu dikkat çekti. A. coronaria sinistra’nın dallarının r. profoundus ve r. superficialis olduğu görüldü. R. superficialis’ten r. interventricularis paraconalis, rr. conales, rr. ventriculares, rr. atriales ve circumflexus’un çıktığı tespit edildi. R. profoundus’tan rr. septales ve rr. ventriculares’in orijin aldığı saptandı.R. superficialis’ten r. interventricularis subsinuosus ve r. circumflexus’un çıktığı belirlendi. R. circumflexus’un da rr. atriales ve rr. ventriculares’i verdiği tespit edildi. R. profoundus’tan rr. septales ve rr. ventriculares’in çıktığı tespit edildi. A. coronaria dextra’nın dallarının r. superficialis ve r. profoundus olduğu saptandı. R. superficialis’ten r. interventricularis subsinuosus ve r. circumflexus’un çıktığı rapor edildi. R. circumflexus’un da rr. atriales ve rr. ventriculares’i verdiği ifade edildi. R. profoundus’tan rr. septales ve rr. ventriculares’in çıktığı tespit edildi.
Kınalı Keklikte Kalbin Yapısı Üzerine Makroanatomik ve Subgross Bir Çalışma
(2018) Çakmak, Gamze; Fidan, Ayhan
Bu çalışma, kınalı keklikte (Alectoris chukar) kalbin makroanatomik özelliklerini belirlemek için yapıldı. Literatürde, keklik kalbi üzerinde yapılan çalışmaların azlığı nedeniyle bu yönlü bir çalışmanın yapılmasına ihtiyaç duyuldu. Yapılan araştırmada 10 adet cinsiyet ayrımı gözetmeksizin kınalı keklik kullanıldı. Kalbin, kınalı keklikte thoracoabdominal bölgede, ikinci ve beşinci kaburgalar arasında uzandığı tespit edildi. Keklikte kalbin ligamentum sternopericardiaca ile sternum’a bağlandığı görüldü. Keklik kalbinde apex cordis’in tamamen ventriculus sinister tarafından oluşturulduğu saptandı. Ventriculus sinister’de trabecula carnea’lar tespit edilirken; sayılarının ventriculus dexter’dekinden daha fazla olduğu saptandı. Ventriculus dexter’de mm. papillares ve chordae tendineae denilen yapıların varlığı ortaya konuldu. Atrium sinistrum’daki auricula sinistra’nın atrium dextrum’daki auricula dextra’dan daha fazla çentikli olduğu belirlendi. Atrium dextrum’un tabanında huni şeklinde bir genişlemenin varlığı saptandı. Atrium dextrum’a ait olan boşluğa nazaran atrium sinistrum’un boşluğunun daha küçük olduğu görüldü.
Kızıl Şahinde (Buteo Rufinus) Humerus ve Antebrachium Kemiklerinin Bilgisayarlı Tomografi (Bt) ile Üç Boyutlu Olarak İncelenmesi
(2024) Delibaş, Veysel; Soygüder, Zafer; Göya, Cemil; Aslan, Logman; Çakmak, Gamze
Kızıl şahin (Buteo Rufinus) Falconiformes takımında yer alan ve Accipitridae familyasının bir üyesi olarak bulunan orta boylu geniş kanatlara sahip bir yırtıcı kuştur. Kızıl şahin yabani bir kanatlı türü olup kanat teleklerindeki siyah renkli tüyleri ve kızıl rengiyle kolayca tanınmaktadır. Kanatlılarda ön veya torakal extremite kanat halinde gelişmiştir. Kanat (Ossa membri thoracicci) ise sırasıyla scapula, clavicula, os coracoides, humerus, antebrachium (ulna ve radius), carpus, metecarpus ve digiti’den meydana gelmektedir. Radyografi, bilgisayarlı tomografi ve manyetik rezonans gibi teknikler, anatomik yapıların ve organların en iyi görünümünü sağlamaları, invaziv olmamaları ve hassas teşhislere imkan vermeleri nedeniyle nesli tükenmekte olan türlerin ve yaban hayatında biyolojik verilerin değerlendirilmesine önemli derecede katkı sağlamaktadır. Bu çalışma ile önemli bir yırtıcı kuş olan Kızıl şahinin humerus ve antebrachium kemiklerinin multi dedektörlü bilgisayarlı tomografi ile 3D modellerini oluşturmak, ayrıca elde edilen modeller aracılığı ile belirtilen kemiklerin morfolojik ve morfometrik olarak incelenmesi amaçlanmıştır. Materiyal olarak 3 adet dişi ve 3 adet erkek olmak üzere toplam 6 adet ölmüş erişkin Kızıl şahin’e ait humerus ve antebrachium kemikleri kullanıldı. Morfolojik olarak sonuçlar incelendiğinde, bilgisayarlı tomografi ile elde edilen 3 boyutlu görüntülerin anatomik yapıları net bir şekilde ortaya koyduğu sonucuna varılmıştr. Morfometrik sonuçlar incelendiğinde Kızıl şahinlerde ortalama humerus uzunluğu, ortlama ulna uzunluğu ve ortalama radius uzunluğu cinsiyet ayrımı yapmaksızın sol ve sağ extremite için mm şeklinde belirtilmiştir. Ayrıca humerus, ulna ve radius kemiklerinin morfometrik ölçümleri sağ ve sol kanat arasında istatistiksel olarak karşılaştırılmış ve bazı değerler arasında p<0.05 değeri ile anlamlı bir farklılık olduğu sonucuna varılmıştır.
A Morphological and Stereological Study on Thoracal Spinal Cord of One and Five Months Age Male Rat
(2019) Toyran, Ebe Asiye Arkaç; Çakmak, Gamze
Bu çalışmada ratlarda medulla spinalis'in thoracal bölümünün ak ve gri madde ve tüm dokunun hacim yoğunlukları stereolojik yöntem kullanılarak araştırıldı. Materyal olarak 1 ve 5 aylık olmak üzere iki farklı yaş grubundan altışar adet erkek Wistar Albino ırkı ratlar kullanıldı. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Deney Hayvanları Yetiştirme ve Araştırma Merkezi'nden ölü olarak temin edilen materyaller % 10'luk formaldehitle bir hafta bekletilerek tespit edildi. Daha sonra ratlar diseke edildi ve medulla spinalis'leri açığa çıkarıldı. Çalışmada 1 ve 5 aylık ratların medulla spinalis'lerinin thoracal bölümlerinden segmentler elde edildi. Kesitler alınırken ilk 15 kesit arasından rasgele bir tanesi seçildi. Onu takip eden her 50.kesit sistematik rasgele örnekleme yöntemiyle belirlendi. Böylelikle bir hayvanın medulla spinalis'inin thoracal segment'inden 5µm kalınlığında 12 adet kesit alındı. Bu kesitler hematoksilen eozin boyama tekniği ile boyanarak mikroskop altında fotoğraflandı. Cavalieri Prensibi iile SHTEREOM 1.5 programı kullanılarak noktalı alan cetveli sayesinde medulla spinalis'in thoracal bölümünün her bir segmentinde tüm dokunun, substantia alba ve substantia grisea kısımlarının hacim yoğunlukları hesaplandı. Ayrıca araştırmada thoracal segment'in tüm hacminin, substantia alba ve substantia grisea hacim değerleri ve bu hacim değerlerinin birbirlerine oranları hesaplanarak değerlendirildi.
Norduz Koyununda Dil Papillalarının Morfolojik Olarak İncelenmesi: Bir Taramalı Elektron Mikroskop Çalışması
(2023) Delibaş, Veysel; Soygüder, Zafer; Çakmak, Gamze; Gündüz, Mehmet Sabri
Dil sindirim sitemi içerisinde kendine özgü bir mukozaya sahip apex, corpus ve radix kısımlarından meydana gelen hareketli bir organdır. Sindirim olayında; dil mukozası başta olmak üzere tüm sindirim organlarının makroskobik yapısının büyük bir öneme sahip olduğu unutulmamalıdır. Norduz koyunu: Van ili Gürpınar ilçesi sınırları içerisinde yer alan Norduz bölgesinde yetiştirilen Akkaraman koyununun bir varyetesi olarak bilinmektedir. Ayrıca Norduz koyununun yalnızca Norduz bölgesinde yetişmesi ve kendine özgü verim performansı sergilemesi, bu ırkı diğer ırklardan farklı kılmaktadır. Bu sebeple çalışmamızda farklı bir ırk olan Norduz koyununda dil papillalarının taramalı elektron mikroskop ile incelenmesi amaçlanmıştır. Yaptığımız çalışmada 10 adet Norduz koyununun dil dokusu kullanılmıştır. Taramalı elektron mikroskop incelemesinde papillae filiformes; dilin apexinden torus linguae’ye kadar olan bölgede dikensi şekilde gözlemlendi. Papillae conicae; uçları sivri tipik koni şeklindeydi. Papillae lentiformes; torus linguae’nin üzerinde en net ve hacimli görülen mekanik dil papailları olarak tespit edildi. Tat papillalarından papillae fungiformes; mantara benzer şekilde ve papillae filiformes arasında dağınık halde gözlemlendi. Papillae vallatae radix linguaenin her iki yanında konumlanmış mukozal valium, parietal hendek ve halkasal ped’ten meydan gelmişti. Sonuç olarak Norduz koyununun; türler ve ırklar arsında dil papillaları yönünden birçok benzerlikler ve farklılıklar gösterdiği tespit edilmiştir.
Spinal Mouse Screening Study in Primary, Fifth and Eighth Grade Female and Male Students
(2020) Büyükikiz, Dilara; Çakmak, Gamze
Okul ortamı, fiziksel ve sosyal çevresi ile sağlığı doğrudan etkilemektedir. Okul, sağlık ile ilgili olumlu tutum ve davranışların geliştirilmesine ya da sağlık hizmetlerinin topluca sunulmasına elverişli bir ortam olması nedeniyle, sağlık hizmetleri için önemli bir kurumdur. 1, 2. Koruyucu sağlık hizmetleri kapsamında okullarda pek çok tarama programı yürütülmektedir. Bunlardan en önemlisi omurga sağlığı taramasıdır. Çocukların okula başlamasıyla gündeme gelen hareketsiz yaşam, uzun oturma süreleri, bilgisayar kullanımının artması, ağır ve yanlış çanta taşıma alışkanlıkları, gelişim çağının getirdiği duruş bozuklukları ve bu yaşa özgü gelişebilen kifoz, lordoz, skolyoz, kanat skapula gibi omurgayı ilgilendiren şekil bozukluklarını gündeme getirmektedir. Aynı zamanda bel ağrısının neredeyse bu çağlarda başladığı ve yaşla birlikte prevalansının arttığı bildirilmek- tedir. Okul omurga sağlığı taramaları, postür bozukluklarını erken dönemde saptama ve saptanan kifoz, lordoz ve skolyoz gibi bozuklukları önlemek veya azaltabilmek amacıyla yapılmaktadır. Ülkemizde ilkokul çocuklarında çeşitli sağlık taramaları yapılmakta, ama omurga sağlığı taraması ve buna bağlı olarak görülen postüral değişiklikleri belirten çalışmalar az sayıda bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı, ilkokul çocuklarında çanta taşıma şekli, bilgisayar kullanım sıklığı, postür bozukluklarını belirlemektir. Geçerliliği ve güvenirliği test edilmiş olan Spinal Mouse cihazı ile zararlı ışınlara gerek duyulmadan çocukların omurga eğriliklerinin tespit edilmesi ve bu eğriliklerin hangi yaş grubunda daha çok görüldüğü bu çalışmanın genel bir özetidir.
Stereological and Immunohistochemical Investigation of Botox Applied Gastrocnemius Muscle in Adult Male Rats
(2022) Delibaş, Mehmet Uğur; Çakmak, Gamze
Delibaş M, Erişkin Erkek Ratlarda Botox Uygulanan Gastrocnemius Kasının Stereolojik ve İmmunohistokimyasal Olarak İncelenmesi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Anatomi Anabilim Dalı, Veteriner Programı, Yüksek Lisans Tezi, Van, 2022. Bu çalışmada ratlarda musculus gastrocnemius sinistra'ya uygulanan Botox A'nın etkisi doğrultusunda musculus gastrocnemius sinistra'nın 15. ve 21. günlerdeki hacim yoğunluklarını stereolojik yöntem kullanarak belirlemek ve immunohistokimyasal etkilerini ortaya koymak amaçlanmıştır. Materyal olarak 3 aylık olmak üzere 3 farklı grup şeklinde toplam 30 adet erkek Wistar Albino ırkı ratlar kullanıldı. 2 gruba ait olan toplam 20 ratın musculus gastrocnemius sinistra'sına 0.1ml serum fizyolojik içerisinde 2.5U olacak şekilde Botox A çözeltisi hazırlanıp enjeksiyon yoluyla verildi. Tüm işlemler sonunda tüm ratlar % 10'luk tamponlu formaldehitle perfüze edilerek tespit edildi. Daha sonra ratlar diseke edilerek musculus gastrocnemius sinistra'lar açığa çıkarıldı. Çalışmada 3 aylık ratların musculus gastrocnemius sinistra'ları caput laterale ve caput mediale olmak üzere tek parça halinde elde edildi. Kesitler alınırken ilk 15 kesit arasından rastgele bir tanesi seçilerek onu takip eden her 80. kesit sistematik rastgele örnekleme yöntemiyle belirlendi. Böylelikle bir hayvanın musculus gastrocnemius sinistra'sından 5µm kalınlığında ortalama 8-10 kesit alındı. Bu kesitler hematoksilen eozin boyama tekniği ile boyanarak mikroskop altında fotoğraflandı. Cavalieri Prensibi kullanılarak SHTEREOM 1.0 program paketinin noktalı alan cetveli sayesinde total hacimleri belirlendi. Elde edilen sonuçlar SPSS (IBM SPSS for Windows, ver.25) paket programında ANOVA testine tabi tutularak gruplar arası hacim değerlerinin istatistik olarak anlamlı bir farklılık gösterdiği (p<0.05) tespit edildi. Ayrıca musculus gastrocnemius sinistra'ya Botox A'nın 15. ve 21. günlerdeki etkileri Caspase 3 antikor boyası ile immunohistokimyasal olarak tespit edildi. Anahtar Kelimeler: Botox, hacim, immunohistokimya, musculus gastrocnemius, stereoloji.
Stereological Examination of Parietal and Temporal Regions of the Brain in Rats Induced with Epilepsy with Pentylenetetrazole
(2024) Akyol, Veysel; Çakmak, Gamze
Bu çalışmanın amacı, pentilentetrazol (PTZ) ile oluşturulan epilepsi sonrası beynin pariyetal ve temporal bölgelerini stereolojik olarak incelemektir. Çalışma için yaklaşık 250 gr ağırlığında, 3 aylık, 20 adet sağlıklı erkek Wistar Albino sıçan seçildi. Sıçanlar her grupta 10 adet olacak şekilde PTZ ve kontrol gruplarına ayrıldı. 80 mg/kg PTZ, 0.5 ml %0.9 fizyolojik salin içerisine karıştırıldı ve PTZ grubuna tek doz enjeksiyon halinde intraperitoneal olarak uygulandı. Altı aşamada belirlenen davranış değişiklikleri, 30 dakikalık gözlem süresi içerisinde Racine skalası takip edilerek belirlendi. Perfüzyonun ardından sıçanların beyinleri çıkarıldı. Doku takibi sonrasında her hayvan için 1/75 5 µm kalınlığında ortalama 10 adet kesit elde edildi. Kesitler Hematoksilen-Eozin ile boyanarak 1.25 objektifle fotoğraflandı. Her beyin dokusu için lobus parietalis, lobus temporalis, gri madde hacmi ve lobus parietalis ve lobus temporalis'teki toplam nöron sayısı hesaplandı. İstatistiksel analizde Mann-Whitney U testi kullanıldı (IBM SPSS for Windows, ver.25).Lobus parietalis, lobus temporalis ve beyindeki gri madde hacmi, hacim değerleri ve gruplar arasında nöron sayısı değerlerinde istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmadı. (p>0.05). Ancak gruplara göre değerlendirildiğinde hacim oranı değerlerinde yani gri madde hacmi/toplam lobus parietalis ve gri madde hacmi/toplam lobus temporalis oranında anlamlı farklılık elde edildi (p<0.05).
Stereological Inverstigation of Cerebellum Volume in Norduz Sheep
(2023) Kıran, Mehmet; Çakmak, Gamze
Yapılan bu çalışmada materyal olarak seçilen Norduz koyunu Van ili sınırları içinde yer alan Gürpınar ilçesine bağlı Norduz yöresinde yetiştirilmektedir. Erkek ve dişi Norduz koyunlarına ait olan cerebellum'ların hacim değerlerinin incelenmesi bu çalışmanın hedefi olarak belirlendi. Cebellum'ların hacim değerlerinin hesaplanması için stereolojik yöntemlere başvuruldu. Yörede Norduz koyunu kesen kişi ve kurumlarla iletişime geçilerek kesimlerin yapıldığı günlerde bölgeye gidilip Norduz koyunlarına ait olan 6 erkek 6 dişi Norduz koyunu kafalarına ulaşıldı. Bu kafaların içinde bulunan beyinler özenli ve dikkatli bir şekilde diseke edildikten sonra bir bütün halinde formaldehitin içinde bir hafta süre ile bekletildi. Daha sonra cerebellum'lar beyin hemispherium'larından diseke edilerek ayrıldı. Tam bir tespitin sağlanabilmesi için ayrılan cerebellum'lar bir hafta süreyle yeniden formaldehitte bekletildi. Cerebellum'lardan sıralı rastgele örnekleme ile elde edilen dokular doku takibine alındı. Doku takibinin tamamlanmasından sonra her bir doku parafine gömüldü. Parafine gömülen dokulardan Rotary mikrotom yardımıyla (Leica RM, 2135, Leica Instruments, Nussloch, Germany) çelik disposable mikrotom bıçaklarıyla 5µm kalınlıkta olacak şekilde 10-12'şer kesit elde edildi. Kesitler hematoksilen eozin boyama metodu ile boyandıktan sonra mikroskop altında x4 objektifle fotoğraflandı. Bu fotoğraflar kullanarak total cerebellum hacmi, cortex ve medulla hacim değerleri ve vermis değerleri Shtereom I programı yardımıyla ayrı ayrı hesaplandı. Hacim değerlerinin hesaplanabilmesi için Cavalieri prensibi kullanıldı. Elde edilen sonuçlar Mann – Whitney U testi uygulanarak istatistiki açıdan incelendi. Dişi ve erkek cerebellum'a ait toplam hacim, CE ve Noise değerleri bakımından istatistiksel açıdan bir fark tespit edilemedi (p>0.05). Fakat istatistiki değerler incelendiğinde cinsiyetler arası tek fark hemispherium cerebelli sinister'in medulla kısmında belirlendi (p<0.05).
Stereological Investigation of Medulla Oblongata Volume in Norduz Sheep
(2022) Ertaş, Ozan; Çakmak, Gamze
Bu çalışmada Van ili Gürpınar ilçesine bağlı bulunan Norduz bölgesinde yetiştirilen Norduz koyununun medulla oblongata hacminin stereolojik olarak incelenmesi amaçlandı. Gürpınar bölgesindeki kesimlerden haber alınarak yöreye gidildi. Yöredeki Norduz koyunu kesimlerinden 6 dişi 6 erkek olmak üzere toplam 12 adet Norduz koyununa ait kafatasları teslim alındı. Norduz koyununa ait beyinler diseke edildikten sonra bir bütün olarak formaldehitte bir hafta süreyle tespit edildi. Medulla oblongata'lar beyinden ayrılarak bir hafta süreyle tekrar formaldehitte bekletildi. Medulla oblongata'lardan sıralı rastgele örnekleme ile elde edilen dokular doku takibine verildi. Doku takibinden sonra Rotary mikrotom aracılığıyla (Leica RM, 2135, Leica Instruments, Nussloch, Germany) çelik disposable mikrotom bıçakları kullanılarak 5µm kalınlığında 10-12 adet kesit sıralı rastgele örnekleme yöntemiyle alındı. Elde edilen bu kesitler hematoksilen eozin boyama yöntemiyle boyandıktan sonra Olympus CX31 marka mikroskop altında, Olympus U-TV0, 5XC-3 Tokyo Japan ile görüntülendi. Elde edilen görüntülerden total medulla oblongata hacmi, medulla ve cortex hacim değerleri Shtereom I programı kullanılarak ayrı ayrı hesaplandı. Hacim hesaplamaları için stereolojik yöntemler uygulanırken Cavalieri prensibinden faydalanıldı. Stereolojik yöntemlerle elde edilen hacim hesaplamaları istatistiki programlar ile değerlendirilerek tüm sonuçlar literatüre sunuldu.
Stereological Investigation of the Effects of Hypericum Perforatum L. Plant on Skin Tissue in Second Degree Burn Injuries in Adult Male Rats
(2022) Coşkun, Abdullah Şevki; Çakmak, Gamze
Bu çalışmada en çok karşılaşılan yaralanmalardan biri olan yanık üzerine hypericum perforatum l. yağının etkisine bakmak amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda 18 adet albino rattan oluşan bir deney planlanmıştır. Ratlar 6 adet kontol grubu, 6 adet yanık grubu, 6 adet yanık tedavi grubu olmak üzere 3 gruba ayrılmıştır. Kontrol grubuna sadece yanık yarası oluşturulup sakrifiye edilmiştir. Yanık ve yanık tedavi grubularına yanık yarası oluşturulup 21 gün beslenmiştir. Bu 21 günlük süreçte sadece yanık tedavi grubuna hypericum perforatum l. yağı verilmiştir. süreç tamamlandığında gruplarda ki ratlar sakrifiye edilmiştir. ve bütün dokular steryolojik yöntemlerle incelenip istatistiki analizleri yapılmıştır. Bu analizler sonucunda hypericum perforatum l. yağının ikinci derece yanık yarasının iyileşmesinde olumlu etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir.
Stereological Investigation of the Effects of Hypericum Perforatum L. Plant on Skin Tissue in Second Degree Burns in Rats
(2024) Coşkun, Abdullah Şevki; Çakmak, Gamze
Yapılan bu çalışmada yanık sonucu oluşan deri yaralanmalarında Hypericum perforatum L. yağının etkisinin stereolojik olarak incelenmesi amaçlandı. Materyal olarak ortalama 250-300 gram ağırlığında sağlıklı 18 adet erkek rat seçilerek deney grupları oluşturuldu. Ratlar her grupta 6 adet olmak üzere kontrol, yanık ve yanık +tedavi olmak üzere 3 gruba ayrıldı. Kontrol grubunda ikinci derece yanık oluşturularak ratlar perfüze edildi. Bir hafta süreyle kontrol grubu ratlar formaldehitte bekletildi. Yanık ve yanık+tedavi gruplarına 100ºC’lik su ile yanık oluşturuldu. Sadece yanık+tedavi grubuna 4gr/kg Hypericum perforatum L. yağı gavaj yoluyla 21 gün süreyle verildi. Yanık grubuna müdahale edilmedi. Süreç sonunda hem yanık hem de yanık+tedavi grubundaki ratlar perfüze edildi. Bir hafta süreyle formaldehitte tutulan hayvanların ikinci derece yanık oluşturulan bölge derileri diseke edildi. Tüm gruptaki hayvanlar için doku takibi ve doku gömü işlemlerinden sonra 1/75 oranında 8-10 kesit elde edilecek şekilde ve 5μm kalınlığında kesitler alındı. 4’lük objektifle fotoğraflanan kesitlerden stereolojik yöntemlerle hacim değerleri hesaplandı. Hesaplamalar Cavalieri Prensibi’ne uygun olarak Shtereom I programı kullanılarak yapıldı. İstatistiksel değerlendirmelerde non-parametrik testler ve Kruskal Wallis testi kullanıldı. Sonuçlar analiz edildiğinde Hypericum Perforatum L. yağının gavaj yoluyla verilmesinin ikinci derece yanık yarasının iyileşme sürecinde etki ettiği gözlemlendi.
A Stereological Study on Determination of Ventricular Wall Volume of the Heart in Female and Male Quails
(2023) Çakmak, Gamze; Rağbetli, Murat Çetin; Kara, Mikail; Soygüder, Zafer; Karadağ, Hüseyin; Akyol, Veysel
In this study, ventricular wall volume of female and male quails was investigated stereologically. Six females and six males quails were used in this study. All of the animals were perfused. After the per- fusion, the quails were kept in 10% formaldehyde solution. Afterwards, chests of quails were cut and their hearts were resected. Ventricles of the hearts were separated. Specific ratio of tissue samples was obtained from each ventricle. The 5-μm thick samples were cut by using a microtome. Sequenti- ally, 10 sections were obtained. These sections were stained by hematoxylin eosin and photographed. Volumes of wall of the ventricles were estimated by using the Cavalieri’s Principle. In this study, the volume values of ventricular walls of female and male quails were compared. Some differences were found between these values. The volume values of ventricular walls of six female quails were com- pared with each other. While the lowest volume value was 0.398 cm³, the highest volume value was 0.612 cm³. The volume values of the male quails were between 0.438 cm³-0.817 cm³. It was found that volume values of ventricular walls of male quails were higher than volume values of ventricular walls of female quails. As a result, although there was a specific distinction between volume values of ventricular walls of female and male quails. There was no difference between statistic values (P>0.05). It was thought that this study will be guiding for other related studies.