Browsing by Author "Beyhan, Aysun"

Filter results by typing the first few letters
Now showing 1 - 1 of 1
  • Thumbnail Image
    Master Thesis
    Soğuksu Tabiat Parkı (Sarıkamış-Kars) ve Çevresinde Yetişen Makrofunguslar ve Yenen Bazı Türlerin Biyokimyasal İçeriklerinin Belirlenmesi
    (2025) Beyhan, Aysun; Uzun, Yusuf
    Arazi ve laboratuvar çalışmaları sonucu toplam 131 makrofungus türü teşhiş edilmiştir. Bu çalışmada, Soğuksu Tabiat Parkı ve çevresinde yetişen 50 yenebilir, 19 zehirli ve 62 yenmez makrofungus türü tespit edilmiştir. Araştırmanın amacı, bu türlerin biyokimyasal içeriklerini inceleyerek besin değerlerini belirlemek ve sağlık açısından taşıdıkları potansiyel riskleri değerlendirmektir. Yenebilir makrofungus türlerinin toplam antioksidan aktivitesi, toplam fenolik, toplam flavonoidler, vitamin C ve mineral içerikleri analiz edilmiştir. Bu türlerden Agaricus augustus Fr., Agaricus campestris L., Leccinum scabrum (Bull.) Gray, Leccinum versipelle (Fr.) Snell, Collybia nuda (Bull.) Z.M. He & Zhu L. Yang Lyophyllum decastes (Fr.) Singer, Macrolepiota procera (Scop.) Singer, Pleurotus eryngii (DC.) Quél. Russula delica Fr. veş Sarcodon squamosus (Schaeff.) Quél. olmak üzere 10 türün biyokimyasal içeriği incelenmiştir. Teşhisleri ve analizleri yapılan makrofungus örneklerinin sistematikleri belirlenmiş, basidiokarp ile spor fotoğrafları çekilmiş ayrıca yayılışları, yenilebilirlik durumları ve diğer özellikleri kaydedilmiştir. Bu örnekler, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Mikoloji Araştırma laboratuvarında (VANF) saklanmaktadırlar. Doğal olarak yetişen ve yenilebilir mantar türlerin tüketimi sadece bir protein veya karbonhidrat kaynağı olarak değil, aynı zamanda biyoaktif bileşenler ve eser elementler bakımından zengin doğal fonksiyonel gıdalar olarak ele alınmalıdır. Mantar türlerinin biyokimyasal ve mineral içerik bakımından türler arasında önemli varyasyonlar gösterdiğini ortaya koymaktadır. Özellikle Pleurotus eryngii, toplam fenolik bileşikler, C vitamini, demir (Fe), magnezyum (Mg) ve manganez (Mn) içeriği bakımından en zengin türler arasında yer almaktadır. Sarcadon squamosus, yüksek toplam antioksidan aktivitesi ve flavonoid içeriği ile öne çıkmaktadır. Agaricus campestris, özellikle flavonoid ve fenolik bileşikler yönünden dikkate değer bir zenginliğe sahiptir. Russula delica, potasyum (K), krom (Cr) ve çinko (Zn) içeriği açısından ön plana çıkmaktadır. Leccinum versipelle ise çinko (Zn) ve C vitamini bakımından yüksek değerlere sahip olup, besleyici özellikleriyle dikkat çekmektedir. Buna karşın, bazı türler belirli bileşikler yönünden düşük değerlere sahip olsa da bu durum onların potansiyel farmakolojik etkilerinin olabileceği gözardı edilmemelidir. Anahtar kelimeler: Biyokimyasal İçerik, Kars- Sarıkamış, Makrofungus, Mineral İçerik